Mehmet Abut

(d. 24 Ağustos 1915 / ö. 2 Şubat 2002)
Yazar, Müzisyen, Ressam, Heykeltıraş
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’un ileri gelenlerinden Abud ailesine mensup sanatçı, baba tarafından II. Abdülhamid’in başkâtibi Süreyya Paşa’nın; anne tarafından da tüccar Mehmet Abud Efendi’nin torunu olup Süreyya Abid Bey ile Belkıs Hanım’ın çocuğudur.

1980'e kadar Abud Yalısı’nda yaşadı. Yazı denemelerinin ilkini kardeşleri ve kuzenleriyle çıkardıkları Mebusan-ı Çocuk dergisinde gerçekleştirdi. 16 yaşındayken babasını kaybeden sanatçı,1979'da vefat edene kadar yanında kaldığı annesine çok düşkündür. 1928’de girdiği Galatasaray Lisesi’nden Eylül 1940’ta mezun oldu. Okulda müzik hocası Muhittin Sazak sayesinde piyanosunu ilerletti. 1941’de Sabih Güzen’in La Chat Botté (Çizmeli Kedi) adlı çocuk piyesine müzik yapmak için gittiği Şehir Tiyatroları’nda Muhsin Ertuğrul’la tanışarak 36 yıl çalışacağı işine başladı.

Yerli ve yabancı birçok oyunun müziklerini yapan Abut, önemli isimlerle aynı projelerde yer aldı. Aynı zamanda soyut ve abstre resimler yapan sanatçı, Prof. Leopard Lévy’nin davetiyle akademide Cemal Tollu’nun atölyesine girdi. Heykel çalışmaları da yapan sanatçının çeşitli sergileri bulunur. 1994’ten sonra görme problemleri başladı. 2002’de vefat etti.

Aile ortamındaki huzursuzluklardan ve kadınlar arası ilişkilerden etkilenen Mehmet Abut, kırılgan bir mizaca sahiptir. Küçük yaşlardan itibaren yaşadığı travmalar onu intihar girişimlerine ve eşcinselliğe yönlendirir. Annesinin baskın gücünü sürekli üzerinde hisseden sanatçının psikolojik kırılmalarında bu aşırı ilginin etkisi yadsınamaz. Sanata müzik ve resimle başlayan Abut, ilk bestesi “Çağlayanın Şarkısı”nı matematik hocası Bedros Adruni’nin evinde akan sudan ilham alarak oluşturur. Yine aynı evdeki bir yazıdan etkilenerek ilk öyküsü “Bu da Geçer Ya Hû”yu yazar. Öykü Hüseyin Cahit Yalçın tarafından beğenilerek gazetede tefrika edilir.

Sanatçı, Emine Çaykara ile gerçekleştirdiği görüşmelerinde eşcinsellik içeren Marius adlı bir roman yazdığını ve dönemin şartları gereği bu eseri yayımlamayıp müsveddelerini yok ettiğini söyler (Çaykara 2001: 248). Yine bu eserde Gölgeler adlı bir romanı daha olduğunu ve bu eserinde de kırılgan mizacını ve cinsel tercihlerini çeşitli semboller üzerinden anlattığını ifade eder (220). Abut, Gülen Gözler romanında ise kendi hayatından izler barındıran konak yaşamına ve kişisel çekişmelerin doğurduğu yıkımlara yer verir.

Kaynakça

Arslan, Mustafa (2018). “Tiyatro Sahnesi Bir Büyük Ustasını Yitirdi”. Yeni Şafak. 04 Mart 2002. https://www.yenisafak.com/arsiv/2002/mart/04/k2.html [erişim tarihi: 01.10.2018].

Çaykara, Emine (2001). Abud Yalısı’nın Gölgesinde Melek Annem ve Ben. İstanbul: İletişim Yay.

http://www.oktayaras.com/gulen-gozler/tr/45836 [erişim tarihi: 01.10.2018].

https://egoistokur.com/ah-bilmezsiniz-orada-ne-hikayeler-yasanmisti%E2%80%A6/ [erişim tarihi: 28.09.2018].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: OSMAN EROĞLU
Yayın Tarihi: 14.02.2019
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Gülen GözlerSemih Lütfi Kitabevi / İstanbul1942Roman
Öldükten SonraMarifet Basımevi / İstanbul1943Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mehmet Gürelid. 7 Nisan 1949 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2MEYLÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HÂFIZ, Abdüllatîf/Ali, Ümmî Sinân Hâfızıd. ? - ö. 1688Doğum YeriGörüntüle
4Oğuz Tanseld. 15 Şubat 1915 - ö. 30 Ekim 1994Doğum YılıGörüntüle
5Naki Tezeld. 6 Ağustos 1915 - ö. 24 Temmuz 1980Doğum YılıGörüntüle
6PAŞA ELİF, Elif Kamand. 1915 - ö. 31.07.2003Doğum YılıGörüntüle
7GAMKEŞ, Kemkeş Allahverdid. 1933 - ö. 2002Ölüm YılıGörüntüle
8Nazir Akalınd. 01 Şubat 1964 - ö. 12 Aralık 2002Ölüm YılıGörüntüle
9TEKYURT, Eyüp Tekyurtd. 1917 - ö. 2002Ölüm YılıGörüntüle
10N. Adem Adıyokd. 10 Ocak 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Mustafa Yüreklid. 27 Kasım 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Lütfi Kalelid. 2 Temmuz 1939 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Leyla Onatd. 30 Eylül 1942 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Nurettin Durmand. 15 Aralık 1945 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İlhan Karamand. 23 Mart 1948 - ö. 8 Ağustos 2008Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MEHMET/KAZOĞLU MEHMETd. 1925 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MEHMET EMİN ERTEMd. 1895 - ö. 01.08.1943Madde AdıGörüntüle
18Metin Celâld. 13 Mart 1961 - ö. ?Madde AdıGörüntüle