Mehmet Abut

(d. 24 Ağustos 1915 / ö. 2 Şubat 2002)
Yazar, Müzisyen, Ressam, Heykeltıraş
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’un ileri gelenlerinden Abud ailesine mensup sanatçı, baba tarafından II. Abdülhamid’in başkâtibi Süreyya Paşa’nın; anne tarafından da tüccar Mehmet Abud Efendi’nin torunu olup Süreyya Abid Bey ile Belkıs Hanım’ın çocuğudur.

1980'e kadar Abud Yalısı’nda yaşadı. Yazı denemelerinin ilkini kardeşleri ve kuzenleriyle çıkardıkları Mebusan-ı Çocuk dergisinde gerçekleştirdi. 16 yaşındayken babasını kaybeden sanatçı,1979'da vefat edene kadar yanında kaldığı annesine çok düşkündür. 1928’de girdiği Galatasaray Lisesi’nden Eylül 1940’ta mezun oldu. Okulda müzik hocası Muhittin Sazak sayesinde piyanosunu ilerletti. 1941’de Sabih Güzen’in La Chat Botté (Çizmeli Kedi) adlı çocuk piyesine müzik yapmak için gittiği Şehir Tiyatroları’nda Muhsin Ertuğrul’la tanışarak 36 yıl çalışacağı işine başladı.

Yerli ve yabancı birçok oyunun müziklerini yapan Abut, önemli isimlerle aynı projelerde yer aldı. Aynı zamanda soyut ve abstre resimler yapan sanatçı, Prof. Leopard Lévy’nin davetiyle akademide Cemal Tollu’nun atölyesine girdi. Heykel çalışmaları da yapan sanatçının çeşitli sergileri bulunur. 1994’ten sonra görme problemleri başladı. 2002’de vefat etti.

Aile ortamındaki huzursuzluklardan ve kadınlar arası ilişkilerden etkilenen Mehmet Abut, kırılgan bir mizaca sahiptir. Küçük yaşlardan itibaren yaşadığı travmalar onu intihar girişimlerine ve eşcinselliğe yönlendirir. Annesinin baskın gücünü sürekli üzerinde hisseden sanatçının psikolojik kırılmalarında bu aşırı ilginin etkisi yadsınamaz. Sanata müzik ve resimle başlayan Abut, ilk bestesi “Çağlayanın Şarkısı”nı matematik hocası Bedros Adruni’nin evinde akan sudan ilham alarak oluşturur. Yine aynı evdeki bir yazıdan etkilenerek ilk öyküsü “Bu da Geçer Ya Hû”yu yazar. Öykü Hüseyin Cahit Yalçın tarafından beğenilerek gazetede tefrika edilir.

Sanatçı, Emine Çaykara ile gerçekleştirdiği görüşmelerinde eşcinsellik içeren Marius adlı bir roman yazdığını ve dönemin şartları gereği bu eseri yayımlamayıp müsveddelerini yok ettiğini söyler (Çaykara 2001: 248). Yine bu eserde Gölgeler adlı bir romanı daha olduğunu ve bu eserinde de kırılgan mizacını ve cinsel tercihlerini çeşitli semboller üzerinden anlattığını ifade eder (220). Abut, Gülen Gözler romanında ise kendi hayatından izler barındıran konak yaşamına ve kişisel çekişmelerin doğurduğu yıkımlara yer verir.

Kaynakça

Arslan, Mustafa (2018). “Tiyatro Sahnesi Bir Büyük Ustasını Yitirdi”. Yeni Şafak. 04 Mart 2002. https://www.yenisafak.com/arsiv/2002/mart/04/k2.html [erişim tarihi: 01.10.2018].

Çaykara, Emine (2001). Abud Yalısı’nın Gölgesinde Melek Annem ve Ben. İstanbul: İletişim Yay.

http://www.oktayaras.com/gulen-gozler/tr/45836 [erişim tarihi: 01.10.2018].

https://egoistokur.com/ah-bilmezsiniz-orada-ne-hikayeler-yasanmisti%E2%80%A6/ [erişim tarihi: 28.09.2018].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: OSMAN EROĞLU
Yayın Tarihi: 14.02.2019
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Gülen GözlerSemih Lütfi Kitabevi / İstanbul1942Roman
Öldükten SonraMarifet Basımevi / İstanbul1943Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Üstün Akmend. 2 Temmuz 1943 - ö. 30 Ekim 2015Doğum YeriGörüntüle
2EMÎNÎ/SÂÎ, Kağıd Emîni Hızır Çelebi-zâde Mehmed Emînî Efendi.d. ? - ö. 1599Doğum YeriGörüntüle
3İsak Behard. 1937 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Mümtaz Zeki Taşkınd. 15 Temmuz 1915 - ö. 2001Doğum YılıGörüntüle
5Naki Tezeld. 6 Ağustos 1915 - ö. 24 Temmuz 1980Doğum YılıGörüntüle
6Fazıl Oyatd. 1915 - ö. 1992Doğum YılıGörüntüle
7TEKYURT, Eyüp Tekyurtd. 1917 - ö. 2002Ölüm YılıGörüntüle
8MEHERREM/MEHERREM HACIYEV/AĞBULAKLI MEHERREM, Meherrem Mehemmedoğlu Hacıyevd. 22.03.1913 - ö. 2002Ölüm YılıGörüntüle
9Seyfettin Turhand. 15 Mayıs 1923 - ö. 16 Aralık 2002Ölüm YılıGörüntüle
10Sadık Güneşd. 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Mehmet Çağlıkasapd. 1945 - ö. 3 Ocak 2017MeslekGörüntüle
12Elif Türkerd. 25 Şubat 1983 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Halit Asımd. 1918 - ö. 1941Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Mustafa Gündüz Göktürkd. 1914 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Kamil Bozdağd. 1914 - ö. 1993Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16GÜLHANÎ/SEFİL GÜLHANÎ/GÜRÜNLÜ GÜLHANÎ, Mehmet Kargıd. 15.05.1940 - ö. 16.03.2014Madde AdıGörüntüle
17SAÎD/KÂMÎ, Mehmet Sait Efendid. 1860-1861 - ö. 30.12.1940Madde AdıGörüntüle
18Mehmet Zeki Akdağd. 28 Haziran 1929 - ö. 29 Ağustos 2018Madde AdıGörüntüle