Mehmet Abut

(d. 24 Ağustos 1915 / ö. 2 Şubat 2002)
Yazar, Müzisyen, Ressam, Heykeltıraş
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’un ileri gelenlerinden Abud ailesine mensup sanatçı, baba tarafından II. Abdülhamid’in başkâtibi Süreyya Paşa’nın; anne tarafından da tüccar Mehmet Abud Efendi’nin torunu olup Süreyya Abid Bey ile Belkıs Hanım’ın çocuğudur.

1980'e kadar Abud Yalısı’nda yaşadı. Yazı denemelerinin ilkini kardeşleri ve kuzenleriyle çıkardıkları Mebusan-ı Çocuk dergisinde gerçekleştirdi. 16 yaşındayken babasını kaybeden sanatçı,1979'da vefat edene kadar yanında kaldığı annesine çok düşkündür. 1928’de girdiği Galatasaray Lisesi’nden Eylül 1940’ta mezun oldu. Okulda müzik hocası Muhittin Sazak sayesinde piyanosunu ilerletti. 1941’de Sabih Güzen’in La Chat Botté (Çizmeli Kedi) adlı çocuk piyesine müzik yapmak için gittiği Şehir Tiyatroları’nda Muhsin Ertuğrul’la tanışarak 36 yıl çalışacağı işine başladı.

Yerli ve yabancı birçok oyunun müziklerini yapan Abut, önemli isimlerle aynı projelerde yer aldı. Aynı zamanda soyut ve abstre resimler yapan sanatçı, Prof. Leopard Lévy’nin davetiyle akademide Cemal Tollu’nun atölyesine girdi. Heykel çalışmaları da yapan sanatçının çeşitli sergileri bulunur. 1994’ten sonra görme problemleri başladı. 2002’de vefat etti.

Aile ortamındaki huzursuzluklardan ve kadınlar arası ilişkilerden etkilenen Mehmet Abut, kırılgan bir mizaca sahiptir. Küçük yaşlardan itibaren yaşadığı travmalar onu intihar girişimlerine ve eşcinselliğe yönlendirir. Annesinin baskın gücünü sürekli üzerinde hisseden sanatçının psikolojik kırılmalarında bu aşırı ilginin etkisi yadsınamaz. Sanata müzik ve resimle başlayan Abut, ilk bestesi “Çağlayanın Şarkısı”nı matematik hocası Bedros Adruni’nin evinde akan sudan ilham alarak oluşturur. Yine aynı evdeki bir yazıdan etkilenerek ilk öyküsü “Bu da Geçer Ya Hû”yu yazar. Öykü Hüseyin Cahit Yalçın tarafından beğenilerek gazetede tefrika edilir.

Sanatçı, Emine Çaykara ile gerçekleştirdiği görüşmelerinde eşcinsellik içeren Marius adlı bir roman yazdığını ve dönemin şartları gereği bu eseri yayımlamayıp müsveddelerini yok ettiğini söyler (Çaykara 2001: 248). Yine bu eserde Gölgeler adlı bir romanı daha olduğunu ve bu eserinde de kırılgan mizacını ve cinsel tercihlerini çeşitli semboller üzerinden anlattığını ifade eder (220). Abut, Gülen Gözler romanında ise kendi hayatından izler barındıran konak yaşamına ve kişisel çekişmelerin doğurduğu yıkımlara yer verir.

Kaynakça

Arslan, Mustafa (2018). “Tiyatro Sahnesi Bir Büyük Ustasını Yitirdi”. Yeni Şafak. 04 Mart 2002. https://www.yenisafak.com/arsiv/2002/mart/04/k2.html [erişim tarihi: 01.10.2018].

Çaykara, Emine (2001). Abud Yalısı’nın Gölgesinde Melek Annem ve Ben. İstanbul: İletişim Yay.

http://www.oktayaras.com/gulen-gozler/tr/45836 [erişim tarihi: 01.10.2018].

https://egoistokur.com/ah-bilmezsiniz-orada-ne-hikayeler-yasanmisti%E2%80%A6/ [erişim tarihi: 28.09.2018].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: OSMAN EROĞLU
Yayın Tarihi: 14.02.2019
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Gülen GözlerSemih Lütfi Kitabevi / İstanbul1942Roman
Öldükten SonraMarifet Basımevi / İstanbul1943Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Asaf Hâlet Çelebid. 27 Aralık 1907 - ö. 15 Ekim 1958Doğum YeriGörüntüle
2HİLMİ (HİLMİ DEDE), Mehmed Ali Hilmi Dedebabad. 1842 - ö. 1908Doğum YeriGörüntüle
3HÂFIZ, Abdüllatîf/Ali, Ümmî Sinân Hâfızıd. ? - ö. 1688Doğum YeriGörüntüle
4M. Rauf Alanyalıd. 17 Ekim 1915 - ö. 16 Kasım 1997Doğum YılıGörüntüle
5Cihat Burakd. 8 Ağustos 1915 - ö. 4 Mart 1994Doğum YılıGörüntüle
6Ziya Ünseld. 1915 - ö. 6 Mart 1972Doğum YılıGörüntüle
7Fethi Ülküd. 1918 - ö. 10 Ekim 2002Ölüm YılıGörüntüle
8Hüseyin Alacatlıd. 13 Şubat 1967 - ö. 23 Mayıs 2002Ölüm YılıGörüntüle
9Kamil Erdind. 1914 - ö. 7 Ocak 2002Ölüm YılıGörüntüle
10İlkan Sand. 22 Kasım 1941 - ö. 20 Ekim 2008MeslekGörüntüle
11Nail Kırmızıgüld. 03 Eylül 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Yahya Kurtkayad. 1985 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Selahattin Yolgidend. 07 Mart 1977 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Taner Ayd. 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Yankı Yazgand. 1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HACI MEHMET ARANd. 1938 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MEFTUNÎ, Mehmet Bakındıd. 24.02.1964 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Behzat Ayd. 2 Mayıs 1936 - ö. 12 Temmuz 1999Madde AdıGörüntüle