ALİ, Ali Bilge

(d. 04.04.1966 / ö. -)
Çiftçi
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ali Bilge, 4 Nisan 1966 tarihinde Afyonkarahisar'ın Emirdağ ilçesinin Tez köyünde dünyaya gelmiştir. Babası Lütfi Bey annesi ise Elif Hanım'dır. İlkokulunu Tez köyünde tamamlar, fakat öğrenimine devam edemez. Evli, üç çocuk babasıdır. Hâlen Tez Köy’de ikâmet etmekte olan Âşık Bilge, tarımcılıkla meşguldür.

11-12 yaşlarında saz çalmaya başlayan Âşık Bilge, usta malı türküler yanı sıra kendi yazdığı şiirleri de besteleyerek söyler. Onun âşık kimliğinin oluşmasında içinde bulunduğu tasavvufî çevrenin büyük etkisi olur. Özellikle Afyon Emirdağ Karacalar köyünde bulunan Hak Halîli dergâhı, âşığı bu gelenek içerisinde besleyen temel kaynaklardan biridir. Afyonkarahisar beş bin yıllık geçmişe sahip bir kültür şehri olmasının yanında bilhassa Osmanlı Döneminde Mevlevilik, Bektaşilik, Halvetilik, Kadirilik gibi tarikatların faal olduğu önemli bir yerleşim merkezidir (Nasrattınoğlu 1991; Erdem 2012). Bu kültürel ortam birçok yazarın, şairin ve hayatın yetişmesine vesile olacak bir yapıyı da meydana getirir. Bu tasavvufi çevrede Âşık Bilge, usta malı ve kendi yazdığı şiirleri öncelikle bu kültür çevresi içinde cemlerde icra eder. Âşık Bilge, Emirdağ Karacalar köyünde mûkim Âşık Yoksul Derviş’i kendisine üstat olarak gördüğünü ifade eder. Şiirlerinde ehlibeyt, on iki imam, Hz Ali, Hz. Hüseyin, Pir Abdülkadir Geylani ve gönülden bağlı olduğu Afyon Emirdağ Karacalar köyünde bulunan Kadiri tarikatı Hüseyni kolunun merkezi olan Hak Halîli dergâhını sevgisi gözlenmektedir. Şiirlerinde özellikle manevi büyükleri içerisinde saydığı Hak Halili, Bacı Sultan ve Kadir Ağa’ya derin bir muhabbet beslediği görülmektedir. Dinî konulu şiirleri dışında yurt ve Atatürk sevgisi, doğa, toprak ve köyünü anlattığı şiirleri bulunmaktadır. Antalya Elmalı Tekke köyünde cem törenlerine ve Afyonkarahisar, Şuhut’ta Hamza Dede törenlerine katılır, şiirlerini icra eder. Sazımdan Dökülenler adında bir şiir kitabı bulunmaktadır. Herhangi bir kaset çalışması olmamış, eserlerini yalnızca basılı materyaller yoluyla okuyucuyla buluşturmuştur. Sazın Sözün Sultanları/ Yaşayan Halk Şairleri kitabında bazı şiirleri bulunmaktadır. Bununla birlikte Üç Güzelin Âşıkları isimli çalışmada da bazı şiirleri yer almaktadır.

Kaynakça

Erdem, Cem (2012). "Hak Âşığı ve Halk Ozanı Âşık Yoksul Derviş". Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi. 61: 339-342.

Nasrattınoğlu, Ünver (1991). Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde Afyonkarahisar ve Düşündürdükleri. Afyon: AKASB.

Turan, Fatma Ahsen (2010). Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. CEM ERDEM
Yayın Tarihi: 01.04.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Sazımdan Dökülenlerİstor yayın grubu / İstanbul2006Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1PERİNAZ AYAZGIZId. 1860/1862? - ö. 1968Doğum YeriGörüntüle
2HALİT AŞANd. 1928 - ö. 26.01.2013Doğum YeriGörüntüle
3ALİ RIZA/KOCA KARTAL, Ali Rıza Ezgid. 1949 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4PERİNAZ AYAZGIZId. 1860/1862? - ö. 1968Doğum YılıGörüntüle
5HALİT AŞANd. 1928 - ö. 26.01.2013Doğum YılıGörüntüle
6ALİ RIZA/KOCA KARTAL, Ali Rıza Ezgid. 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7PERİNAZ AYAZGIZId. 1860/1862? - ö. 1968MeslekGörüntüle
8HALİT AŞANd. 1928 - ö. 26.01.2013MeslekGörüntüle
9ALİ RIZA/KOCA KARTAL, Ali Rıza Ezgid. 1949 - ö. ?MeslekGörüntüle
10PERİNAZ AYAZGIZId. 1860/1862? - ö. 1968Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11HALİT AŞANd. 1928 - ö. 26.01.2013Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ALİ RIZA/KOCA KARTAL, Ali Rıza Ezgid. 1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13PERİNAZ AYAZGIZId. 1860/1862? - ö. 1968Madde AdıGörüntüle
14HALİT AŞANd. 1928 - ö. 26.01.2013Madde AdıGörüntüle
15ALİ RIZA/KOCA KARTAL, Ali Rıza Ezgid. 1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle