Madde Detay
ALİ, Hacı Ali Anbarcı
(d. 24.05.1949 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Hacı Ali Anbarcı, 24 Mayıs 1949 tarihinde Adana’nın Kadirli ilçesine bağlı Kesikkeli köyünde dünyaya gelmiştir. Âşık, fakir bir aileye mensup dokuz çocuğun en büyüğüdür. Avşar soyunun takipçisi olan Anbarcı, ilkokulu Kesikkeli’de kâh okuyarak kâh sığır güderek altı senede bitirir ve on üç yaşında ailesiyle birlikte Adana’ya yerleşir. Evli ve yedi çocuk babasıdır. Çukurova’ya has bütün halay oyunlarını bilen âşık; sanat müziği, halk türküleri, arabesk, bozlak, ağıt, barak, deyiş, senir, hoyrat, maya, gazel, misket ve Gâvurdağı anonimlerini söyleme yeteneğine sahiptir. Çukurova Halk Ozanları Derneği kurucularından olan âşık, Çukobirlik fabrikasından emekli olup geçimini balıkçılıkla sağlamaktadır (Ekmekçi 2006: 51). Yöre insanı tarafından sevilip sayılan Âşık Hacı Ali Anbarcı’nın âşıklığı ve şiirleri ile ilgili üniversite öğrencileri tarafından birçok bitirme tezi hazırlanmıştır. Bunun dışında çeşitli dernek ve kuruluşlardan birçok ödül almış, yerel gazete ve dergilerde şiirleri yayımlanmıştır (Karakaş 2013: 66).
Hacı Ali Anbarcı, badeli âşıklardandır. Ona, 1982 yılında rüyasında bir bade sunulur, badeyi içer ve âşıklık yaşamı bu süreçle birlikte devam eder. Gençlik yıllarından bu yana kendi imkânlarıyla yapmış olduğu 61 adet kasete eserlerini okuyan ve üç bine yakın eseri olan Anbarcı, yörede birçok âşığa rehberlik etmiştir (Ekmekçi 2006: 51). Âşık Hacı Ali Anbarcı, aşk, yiğitlik, toplum ve zamandan yakınma gibi konulardan içki ve sigaranın zararları gibi sosyal konulara kadar geniş bir konu yelpazesi içerisinde şiirlerini ortaya koymuştur. Kendi şiirleri dışında çeşitli ortamlarda usta malı şiirleri de okumaktadır (Karakaş 2013: 66).
Âşık, şiirlerini yazarak oluşturmaktadır. Yazdığı şiirlerini ezgisiz olarak okuduğu gibi, çeşitli ortamlarda türkü olarak da icra etmektedir. Şiirlerine genellikle; “Sevgili okurlarım” diye başlaması da yazılı kültürün âşık üzerindeki etkisini göstermesi bakımından önemlidir. Şiirlerini genellikle bir olay ya da gözleme dayandırarak yazan âşık, geniş bir kitleye hitap etmeyi amaçlamaktadır. Âşığın şiirlerine başlık koyması da dikkat çekicidir. Yine kendi imkânlarıyla hem kendi eserlerini hem de usta malı bazı eserleri daha önceleri kasetlere, son birkaç yıl içerisinde ise CD ortamına okuyup bunları çoğaltmaktadır. Yaptığı bu CD’leri çeşitli ortamlarda satarak ekonomik olarak bir gelir elde etmektedir. Âşığın sözlü, yazılı ve elektronik kültür ortamlarının hepsinden farklı şekillerde yararlandığı görülür (Karakaş 2013: 66).
Hacı Ali Anbarcı, türkülerinin icrasından önce türkünün hikâyesini anlattığı bölümlerde, özellikle ağıtlarda, dikkat çekici şekilde başarılı bir taklit yeteneği sergilemektedir. Türkünün hikâyesini anlatırken sırası geldikçe kişilerin, sosyal çevre ve ağız özelliklerini de dikkate alarak, konuşmalarını aktarmaktadır. Acıklı olayların anlatımında ise olayı yaşıyormuşçasına ağlayarak anlatması dinleyici üzerinde daha kalıcı bir etki bırakmaktadır (Karakaş 2013: 66).
Âşık Hacı Ali Anbarcı, özellikle Çukurova’da yaşayan bazı Türk aşiretleriyle ilgili türküler söylemiştir. Âşık; Avşarlar, Varsaklar, Yörükler ve Ceritlerin günlük yaşamları, kültürleri ve güzelleri ile ilgili gözlemlerini ve bilgilerini türkülerde dile getirmiştir. Kendisinin de Yörük olmasından dolayı bu türden türküleri daha çok Yörük hayatıyla ilgilidir. Bu türkülerde Yörüklerin yeme, içme ve giyim-kuşam kültürleri, barınmaları, çeşitli âdet ve inanmaları, hayvancılıkları, çiftçilikleri gibi çok zengin bir içerikle karşılaşmaktayız. Bunun dışında özellikle Yörük güzellerine, onları öven türküler de söylemiştir (Karakaş 2013: 67).
Kaynakça
Ekmekçi, Mansur (2006). Yaşayan Çukurovalı Âşıklar ve Geleneğe Tabi Halk Şairleri Antolojisi. Adana: Adana Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yay.
Ekmekçi, Mansur (2017). Adanalı Yazarlar, Şairler, Ozanlar Antolojisi. Adana: Adana Büyükşehir Belediyesi Kültür Yay.
Karakaş, Ayhan (2013). "Çukurovalı Âşık Ali Anbarcı’nın Yörük Üstüne Türküleri". Asia Minör Studies. Kilis. 1 (1): 64-76.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. AYHAN KARAKAŞYayın Tarihi: 08.04.2019Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 08.04.2019Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HASTA BAYRAMALİ | d. 1898 - ö. 1952 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | KUL CEVRİ, Nejat Birdoğan | d. 1934 - ö. 2001 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | DERTLİ MAHMUT/MAHMUT, Mahmut Anılan | d. 1933 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | HASTA BAYRAMALİ | d. 1898 - ö. 1952 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | KUL CEVRİ, Nejat Birdoğan | d. 1934 - ö. 2001 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | DERTLİ MAHMUT/MAHMUT, Mahmut Anılan | d. 1933 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | HASTA BAYRAMALİ | d. 1898 - ö. 1952 | Meslek | Görüntüle |
8 | KUL CEVRİ, Nejat Birdoğan | d. 1934 - ö. 2001 | Meslek | Görüntüle |
9 | DERTLİ MAHMUT/MAHMUT, Mahmut Anılan | d. 1933 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | HASTA BAYRAMALİ | d. 1898 - ö. 1952 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | KUL CEVRİ, Nejat Birdoğan | d. 1934 - ö. 2001 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | DERTLİ MAHMUT/MAHMUT, Mahmut Anılan | d. 1933 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | HASTA BAYRAMALİ | d. 1898 - ö. 1952 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | KUL CEVRİ, Nejat Birdoğan | d. 1934 - ö. 2001 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | DERTLİ MAHMUT/MAHMUT, Mahmut Anılan | d. 1933 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |