Taner Baybars

(d. 18 Haziran 1936 / ö. 20 Ocak.2010)
Şair, yazar, çevirmen, ressam, kütüphaneci
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tam ismiyle Taner Halil Fikret Baybars, Kıbrıs'ın Lefkoşa kazasında Halil Fikret Bey ile Şaziye Salih Hanım'ın iki çocuğundan ilki olarak dünyaya geldi. Mehmet adında bir erkek kardeşi oldu. Babasının ve annesinin mesleği öğretmenlikti. İngiliz kanunları gereği, annesi evlendikten sonra öğretmenliği bıraktı. Çocukluğu, babasının mesleği nedeniyle Kıbrıs'ın Vasilya ve Minareliköy başta olmak üzere çeşitli köylerinde geçti. İlköğrenimini Minareliköy'de, orta ve lise öğrenimini Lefkoşa Türk Lisesi'nde tamamladı. 1953 yılında lisenin kolej kısmından mezun oldu. Lefkoşa Havaalanı'ndaki Royal Air Force İngiliz askerî kitaplığında yaklaşık bir buçuk yıl (1954-55) çalıştıktan sonra İngiltere'ye gitti. Londra'da 1956 yılından itibaren British Counsil kitaplığında çalıştı (Altay, 1965: 31). Kitap asistanı (1956-66), kitap sergi asistanı (1966-67), süreli yayınlar asistanı (1967-72), yurt dışı dergilerin planlamasından sorumlu başkan (1972-81), tasarım yapımı ve baskı bölümü memuru (1981-82) ve kitap tanıtım memuru (1938-88) olarak çalıştıktan sonra emekliye ayrıldı (Chevalier, 1991: 44). Fransa'ya yerleşti. 20 Ocak 2010'da kansere yenik düşerek Bezier'de vefat etti. Vasiyeti gereği yakılarak külleri denize bırakıldı.

1959-1977 yılları arasında evli kaldığı Kristin Hughes Stanton'dan Susila Jane adında bir kızı oldu.

Annesinin akşamları evlerinde köylü kadınlara roman okuması ve çocukluk arkadaşı İbrahim'in yaptığı resimler, edebiyata ve resme ilgi duymasına yol açtı. Lefkoşa Türk Lisesi'nde okurken Türkiye'den görevli giden şair İbrahim Zeki Burdurlu'nun öğrencisi olması edebiyata yönelimini artırdı ve liseyi bitirir bitirmez Mendilin Ucundakiler (1954) adlı ilk ve tek Türkçe şiir kitabını yayımladı. Çardak, Hisar, Yeditepe, Kıbrıs Postası gibi dergilere deneme, öykü ve çeviriler yazdı. İlk dönem eserlerinde Kıbrıs kültürünün izleri vardır.

İngiltere'ye gittikten sonra eserlerini İngilizce ve Fransızca olarak yazmaya başladı. Şiir ve roman yazmanın yanı sıra, Türk edebiyatının İngilizce konuşulan ülkelerde tanınması için, çeşitli Türk şairlerinden çeviriler yaptı. Nazım Hikmet'in şiirlerini Selected Poems of Nâzım Hikmet (1968, ABD), The Moscow Symphony and Other Poems by Nazım Hikmet (1971, ABD), Poems by Nazim Hikmet The Day Before Tomorrow (1972) başlıkları altında İngilizce olarak kitap hâlinde yayımladı. Nasreddin Hoca fıkralarından çeviriler yaptı. Talat Sait Halman ve Osman Türkay ile birlikte, Türk şiiri özel sayıları hazırladı. Çocukluk anıları ve şiirleri Türkçeye çevrildi. Amerikan çocuk edebiyatından Ezra Jack Keats (1916-1983)'in iki çocuk kitabını (Snowy Day, Peter's Chair), Karlı Bir Gün ve Peter'in Sandalyesi adıyla Türkçeye çevirdi.

Edebî faaliyetlerini çok farklı alanlara yaymış olsa da üretken bir şair ve yazardı. Çalışmalarının büyük bir kısmı yayımlanamadan dosyalar hâlinde kaldı. Ölümünden sonra hakkında yapılan çeşitli proje ve akademik yayınlarla tanınırlığı artmaya başladı. Mal varlığının bir kısmı İngiltere'deki "The Society of Authors" (Yazarlar Birliği) adlı kuruluşa bıraktı. Bu gelir, her yıl fantastik çocuk edebiyatı kategorisinde başarılı bulunan yazarlara, Taner Baybars ödülü olarak verilmektedir.

Kaynakça

Akın, Oya (2018). "3. Ölüm Yıldönümünde Taner Baybars". www.yeniduzen.com (Erişim tarihi: 08.07.2018).

Altay, Hasan Şefik (1965). Kıbrıs Türk Şiiri Antolojisi. Lefkoşa: Kıbrıs Türk Maarif Dairesi Yayınları.

Chevalier, Tracy (1991). Contemporary Poets. London: St. James Press.

Girne Millî Arşiv ve Araştırma Dairesi, Halil Fikret Salih Evliya dosyası. REG. No. 113.

Demiryürek, Meral (2016). "İngiltere'de Bir Kıbrıslı Türk Yazar: Taner Baybars ve Çevirileri". XI. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı Bildirileri Kitabı, (Bilkent Üniversitesi-Yunus Emre Enstitüsü, Budapeşte, 25-27 Eylül 2016). Ankara. 424-433.

Demiryürek, Meral (2018a). "Taner Baybars-Osman Türkay-Talat Halman Mektuplaşmaları Bağlamında Türk Edebiyatı". III. Uluslarası KIBATEK Kıbrıs Türk Edebiyatı ve Edebiyatçıları Sempozyumu (5-7 Mart 2018) Bildiri Kitabı. Lefkoşa. C. 2.115-132.

Demiryürek, Meral (2018b). "Kıbrıs'tan Britanya'ya Uzanan Bir Ada İnsanı: Taner Baybars". Kıbrıs Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi. S. 2. 79-94.

Karahasan, Hakan (2018). "Vatansız Şair Taner Baybars Üzerine Son Derece Kişisel Bir Yazı". www. academia.edu (Erişim tarihi: 11.07.2018)

Nesim, Ali (1987). Batmayan Eğitim Güneşlerimiz. Lefkoşa: KKTC Millî Eğitim ve Kültür Bakanlığı Yayınları.

"Şiir Otobüsü Yolculuğuna Devam Ediyor". Gündem Kıbrıs (Erişim tarihi: 09.07.2018)

"The Society of Authors, Grant for Authors". Literary Review. August 2013. Issue 412. 43.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MERAL DEMİRYÜREK
Yayın Tarihi: 06.03.2019
Güncelleme Tarihi: 30.01.2024

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Mendilin UcundakilerÇardak Yayınları / Lefkoşa1954Şiir
To Catch a Falling ManScorpion Press / Suffolk1963Şiir
A Trap for the BurglarP. Owen / London1965Roman
Selected Poems of Nâzım HikmetJonathan Cope / London1967Şiir
Plucked in a Far-off Land: Images in Self-BiographyVictor Gollancz / London1970Hatıra
The Moscow Symphony and other Poems by Nazim HikmetRapp&Whiting / London1970Şiir
Modern Poetry in TranslationModern Poetry in Translation Ltd. / London1971Şiir
Poems by Nâzım Hikmet, The Day Before TomorrowCorcanet Press / Oxford1972Şiir
Susila in the Autumn WoodsSceptre Press / Northamptonshire1974Şiir
Narcissus in a Dry Pool: PoemsSidgwick&Jakson / London1978Şiir
Peter's Chair/Peter'in SandalyesiBodley Head / London1980Hikâye
The Snowy Day/Karlı Bir GünBodley Head / London&Sydney1980Hikâye
Pregnant Shadows: PoemsSidgwick&Jakson / London1981Şiir
A Sad State of FreedomGrevile Press / Warwick1990Şiir
Uzak Ülke: Bir Kıbrıs ÇocukluğuYapı Kredi Yayınları / İstanbul1997Hatıra
Seçme Şiirler (1947-1997)/Selected Poems (1947-1997)Yapı Kredi Yayınları / İstanbul1997Şiir
Don't Go Back to Kyrenia: Poems (1977-1997), Mehmet YashinMiddlesex University Press / London2001Şiir
Tilki ve Çobanaldatan: Toplu Şiirler (1951-2001)Yapı Kredi Yayınları / İstanbul2007Şiir
İspinozlarIşık Kitabevi Yayınları / Lefkoşa2014Deneme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Derviş Zaimd. 1964 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Mehmet Şemsi Akanyetid. 20 Mart 1947 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Neşe Yaşınd. 12 Şubat 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Salican Cigitovd. 17 Mart 1936 - ö. 11 Şubat 2006Doğum YılıGörüntüle
5HAMİT, Hamit Bölücekd. 1936 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6HOSROV SEFEROVd. 1936 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Salican Cigitovd. 17 Mart 1936 - ö. 11 Şubat 2006Ölüm YılıGörüntüle
8HAMİT, Hamit Bölücekd. 1936 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9HOSROV SEFEROVd. 1936 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Salican Cigitovd. 17 Mart 1936 - ö. 11 Şubat 2006MeslekGörüntüle
11HAMİT, Hamit Bölücekd. 1936 - ö. ?MeslekGörüntüle
12HOSROV SEFEROVd. 1936 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Salican Cigitovd. 17 Mart 1936 - ö. 11 Şubat 2006Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HAMİT, Hamit Bölücekd. 1936 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HOSROV SEFEROVd. 1936 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Salican Cigitovd. 17 Mart 1936 - ö. 11 Şubat 2006Madde AdıGörüntüle
17HAMİT, Hamit Bölücekd. 1936 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18HOSROV SEFEROVd. 1936 - ö. ?Madde AdıGörüntüle