BEHCET, Mustafa Behcet Efendi

(d. ?/? - ö. Zilhicce 1181/Nisan-Mayıs 1768)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbulludur. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mustafa’dır. Muameleci şeyhin akrabası olduğundan Muameleci şeyhi Mustafa Behcet Efendi olarak tanındı. Medrese öğrenimi görüp mülazım oldu. 1150 yılı sonlarında (1738) sınavla haric medresesi hocaları sınıfına dâhil oldu. 14 Şaban 1155/15 Ekim 1742’de Halil Paşa Medresesi müderrisliğine atandı. Oradan Zekeriya Efendi Medresesi müderrisliğine yükseldi. Süleymaniye Medresesi müderrisliğine kadar ulaşmışken Zilhicce 1181/Nisan-Mayıs 1768’de vefat etti. Bir söylentiye göre sevda yüzünden canına kıymıştır (Erdem 1994: 46; Akbayar 1996: 364). Vefat tarihi Silahdarzâde (vr. 73b)’de 1182/1768-1769, Şefkat (Kılıç: 17)’te 1183/1769-1770 olarak gösterilmiştir.

Mustafa Behcet Efendi bilgili, şiir ve inşada kudretli, söyleyişi temiz bir şair olup kalabalıktan uzakta yaşamayı seven temkinli bir kimseydi (Erdem 1994: 46).Kaynaklarda eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Râmiz (Erdem 1994: 46)’de Esad Efendi’nin şeyhülislamlığı için düşürülmüş “Mehmed Es‘ad Efendi kılındı müftî-i dîn (sene 1160)” şeklinde bir tarih mısraı, Silahdarzade (vr. 73b)’de altı ve Şefkat (Kılıç: 17-18)’te dört gazeli kayıtlıdır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî. C. 2. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 363-64.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 45-46.

Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî.http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 11.04.2014]. 17-18.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 109.

Silahdarzâde Mehmed Emin. Tezkire-i Şuara. İstanbul Üniversitesi Ktp. T 2557. vr. 73b.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). “Behcet, Mustafa”. C. 1. İstanbul: Dergâh Yay. 376.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 15.04.2014
Güncelleme Tarihi: 22.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Nazm

Neş’e-i meyle gönülden gamı dûr eylemişiz

Düşeli künc-i harâbâta huzûr eylemişiz

Şevk-i dîdâr ile leb-rîz-i nagam bülbül olup

Gülşen-i dehri tarab-hâne-i sûr eylemişiz

Fikr-i hâlinle süveydâ-yı dili anber edip

Âteşîn micmere-i dilde buhûr eylemişiz

Nerm edince felegin püşt-i kemân-ı sitemin

Saht-ı bâzû-yı tahammül ile zûr eylemişiz

Geş[t] ederken dil-i şeydâ ile çîn-i zülfün

Sünbülistâna sabâ gibi mürûr eylemişiz

Reşk eder şems ü kamer şu‘le-i idrâkimize

Pertev-i mihr ü muhabbetle zuhûr eylemişiz

Dil-berin cisr-i dü-tâk-ı ham-ı ebrûsundan

Behcetâ sencileyin biz de ubûr eylemişiz

(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 11.04.2014]. 17.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÂRİF, Alî Beyzâde Ârif Efendid. 1832-33 - ö. 1850 ds.Doğum YeriGörüntüle
2TEVHÎD, Seyyid Ahmed Tevhîd Efendid. 1807 - ö. 1870Doğum YeriGörüntüle
3Mehmet Ziya Beyd. 1866 - ö. 27 Mart 1930Doğum YeriGörüntüle
4ÂRİF, Alî Beyzâde Ârif Efendid. 1832-33 - ö. 1850 ds.Doğum YılıGörüntüle
5TEVHÎD, Seyyid Ahmed Tevhîd Efendid. 1807 - ö. 1870Doğum YılıGörüntüle
6Mehmet Ziya Beyd. 1866 - ö. 27 Mart 1930Doğum YılıGörüntüle
7ÂRİF, Alî Beyzâde Ârif Efendid. 1832-33 - ö. 1850 ds.Ölüm YılıGörüntüle
8TEVHÎD, Seyyid Ahmed Tevhîd Efendid. 1807 - ö. 1870Ölüm YılıGörüntüle
9Mehmet Ziya Beyd. 1866 - ö. 27 Mart 1930Ölüm YılıGörüntüle
10ÂRİF, Alî Beyzâde Ârif Efendid. 1832-33 - ö. 1850 ds.MeslekGörüntüle
11TEVHÎD, Seyyid Ahmed Tevhîd Efendid. 1807 - ö. 1870MeslekGörüntüle
12Mehmet Ziya Beyd. 1866 - ö. 27 Mart 1930MeslekGörüntüle
13ÂRİF, Alî Beyzâde Ârif Efendid. 1832-33 - ö. 1850 ds.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14TEVHÎD, Seyyid Ahmed Tevhîd Efendid. 1807 - ö. 1870Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Mehmet Ziya Beyd. 1866 - ö. 27 Mart 1930Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ÂRİF, Alî Beyzâde Ârif Efendid. 1832-33 - ö. 1850 ds.Madde AdıGörüntüle
17TEVHÎD, Seyyid Ahmed Tevhîd Efendid. 1807 - ö. 1870Madde AdıGörüntüle
18Mehmet Ziya Beyd. 1866 - ö. 27 Mart 1930Madde AdıGörüntüle