BÜRYAN ANA, Ayşe

(d. ? / ö. ?)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ayşe olan âşığın, 19. yüzyılın sonunda Tokat'ın Zile ilçesine bağlı Palanlı köyünde doğduğu tahmin edilir. Kaynaklarda hayatı hakkında fazla bilgi bulunmamaktadır. Âşığın tek oğlu Haydar Ergün, Palanlı köyünde yaşamını sürdürmektedir. Ölüm tarihi net olarak bilinmemekle birlikte, Atatürk için yazdığı bir şiirden hareketle ve torunlarından alınan bilgiler ışığında âşığın, Atatürk döneminde hayatta olduğu anlaşılır. Ne zaman vefat ettiği bilinmez. Öleceğini anlayıp "Peyikler geziyor muhipler duyun/ Gelin helallaşak ben gider oldum" biçimindeki son deyişini söyleyip cenazesinin defin işlemleri için köye kimin çağrılacağını ifade ederek vefat ettiği söylenir. Mezarı Palanlı köyündedir (Yardımcı 2004: 203).

Âşığa Büryan adı Hacı Bektaş’a uzun süre hizmet eden Gudüz Ana tarafından verilir. Daha çok dinî ve tasavvufî içerikli şiirler söyler. Bunun yanında elifname tarzında yazdığı "Selanik elleri babası yurdu/ Kırklar makamında aradı buldu" biçiminde dizelerle yüklü Atatürk üzerine söylediği şiirleri dikkat çeker (Yardımcı 2004: 207).

Köy ve çevre halkı tarafından sevilen, değer verilen bir kişi hâline gelen âşıkla ilgili olarak Araplar köyü ve çevresinde çeşitli kerametler anlatılır ve ünü yayılır. Büryan Ana hakkında Zile ve çevresinde bir çok menkıbe anlatılır ve ermişliğine inanılır. Zile ve çevresinde tutulmuş çeşitli cönklerde ve defterlerde şiirlerine rastlanmaktadır.

Kaynakça

Yardımcı, Mehmet (2004). 16. Yüzyıldan Günümüze İz Bırakan Zileli Şairler. Zile: Zile Belediyesi Kültür Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YARDIMCI
Yayın Tarihi: 24.12.2018
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HACI GÜRHANd. 22.02.1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2GARDAŞ/HAMDİ, Hamdi Şahind. 1940 - ö. 26.05.1987Doğum YeriGörüntüle
3MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçınd. 1908 - ö. 18.12.1994Doğum YeriGörüntüle
4HACI GÜRHANd. 22.02.1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5GARDAŞ/HAMDİ, Hamdi Şahind. 1940 - ö. 26.05.1987Doğum YılıGörüntüle
6MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçınd. 1908 - ö. 18.12.1994Doğum YılıGörüntüle
7HACI GÜRHANd. 22.02.1950 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8GARDAŞ/HAMDİ, Hamdi Şahind. 1940 - ö. 26.05.1987Ölüm YılıGörüntüle
9MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçınd. 1908 - ö. 18.12.1994Ölüm YılıGörüntüle
10HACI GÜRHANd. 22.02.1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
11GARDAŞ/HAMDİ, Hamdi Şahind. 1940 - ö. 26.05.1987MeslekGörüntüle
12MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçınd. 1908 - ö. 18.12.1994MeslekGörüntüle
13HACI GÜRHANd. 22.02.1950 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14GARDAŞ/HAMDİ, Hamdi Şahind. 1940 - ö. 26.05.1987Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçınd. 1908 - ö. 18.12.1994Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HACI GÜRHANd. 22.02.1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17GARDAŞ/HAMDİ, Hamdi Şahind. 1940 - ö. 26.05.1987Madde AdıGörüntüle
18MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçınd. 1908 - ö. 18.12.1994Madde AdıGörüntüle