BÜRYAN ANA, Ayşe

(d. ? / ö. ?)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ayşe olan âşığın, 19. yüzyılın sonunda Tokat'ın Zile ilçesine bağlı Palanlı köyünde doğduğu tahmin edilir. Kaynaklarda hayatı hakkında fazla bilgi bulunmamaktadır. Âşığın tek oğlu Haydar Ergün, Palanlı köyünde yaşamını sürdürmektedir. Ölüm tarihi net olarak bilinmemekle birlikte, Atatürk için yazdığı bir şiirden hareketle ve torunlarından alınan bilgiler ışığında âşığın, Atatürk döneminde hayatta olduğu anlaşılır. Ne zaman vefat ettiği bilinmez. Öleceğini anlayıp "Peyikler geziyor muhipler duyun/ Gelin helallaşak ben gider oldum" biçimindeki son deyişini söyleyip cenazesinin defin işlemleri için köye kimin çağrılacağını ifade ederek vefat ettiği söylenir. Mezarı Palanlı köyündedir (Yardımcı 2004: 203).

Âşığa Büryan adı Hacı Bektaş’a uzun süre hizmet eden Gudüz Ana tarafından verilir. Daha çok dinî ve tasavvufî içerikli şiirler söyler. Bunun yanında elifname tarzında yazdığı "Selanik elleri babası yurdu/ Kırklar makamında aradı buldu" biçiminde dizelerle yüklü Atatürk üzerine söylediği şiirleri dikkat çeker (Yardımcı 2004: 207).

Köy ve çevre halkı tarafından sevilen, değer verilen bir kişi hâline gelen âşıkla ilgili olarak Araplar köyü ve çevresinde çeşitli kerametler anlatılır ve ünü yayılır. Büryan Ana hakkında Zile ve çevresinde bir çok menkıbe anlatılır ve ermişliğine inanılır. Zile ve çevresinde tutulmuş çeşitli cönklerde ve defterlerde şiirlerine rastlanmaktadır.

Kaynakça

Yardımcı, Mehmet (2004). 16. Yüzyıldan Günümüze İz Bırakan Zileli Şairler. Zile: Zile Belediyesi Kültür Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YARDIMCI
Yayın Tarihi: 24.12.2018
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçınd. 1908 - ö. 18.12.1994Doğum YeriGörüntüle
2HASAN HÜSEYİN/TELEME, Hasan Hüseyin Telemed. 1949 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ERCAN ÇİÇEKd. 21.05.1970 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçınd. 1908 - ö. 18.12.1994Doğum YılıGörüntüle
5HASAN HÜSEYİN/TELEME, Hasan Hüseyin Telemed. 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ERCAN ÇİÇEKd. 21.05.1970 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçınd. 1908 - ö. 18.12.1994Ölüm YılıGörüntüle
8HASAN HÜSEYİN/TELEME, Hasan Hüseyin Telemed. 1949 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9ERCAN ÇİÇEKd. 21.05.1970 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçınd. 1908 - ö. 18.12.1994MeslekGörüntüle
11HASAN HÜSEYİN/TELEME, Hasan Hüseyin Telemed. 1949 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ERCAN ÇİÇEKd. 21.05.1970 - ö. ?MeslekGörüntüle
13MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçınd. 1908 - ö. 18.12.1994Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HASAN HÜSEYİN/TELEME, Hasan Hüseyin Telemed. 1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ERCAN ÇİÇEKd. 21.05.1970 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçınd. 1908 - ö. 18.12.1994Madde AdıGörüntüle
17HASAN HÜSEYİN/TELEME, Hasan Hüseyin Telemed. 1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ERCAN ÇİÇEKd. 21.05.1970 - ö. ?Madde AdıGörüntüle