Madde Detay
ÇAĞLARÎ, Muammer Çalar
(d. 15.03.1965 / ö. -)
Eğitmen, esnaf
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Muammer Çalar olan âşık, 15 Mart 1965'te Karaman'da doğmuştur. Çalar, ilkokulu köyünde okumuş daha sonra ailesiyle Hollanda'ya yerleşmiştir. Hollanda'da 18 yaşına kadar okuma zorunluluğu nedeniyle orada yeniden okula başlar, bir yıl dil, iki yıl da meslek okuluna gider. Okulu bitiremeden iş hayatına atılmıştır. Temizlik, tekstil gibi sektörlerde çalışmıştır. Daha sonra tekstil atölyesi açmış, restoran ve kahve çalıştırmıştır. Sağlığının bozulması nedeniyle yedi yıl kadar çalışamamıştır. Bu yedi yıl içinde üç yıl grafik okuluna gitmiş, 9 dalda sertifika almış ve 3 yıl gönüllü olarak 50 yaş üstü Hollandalılara bilgisayarlı grafik dersleri vermiştir. 1987'de Ayşe Hanımla evlenmiştir. 1988'de Gülhan ve 1990'da Atike isimli kızları, 1995'te de Erkan isimli oğlu doğmuştur (Ünalan 2011: 309). Küçük yaşlarda âşık edebiyatıyla tanışan Çalar'ın ailesinde de birçok âşık vardır. "Karamanlı Merhum Âşık Mevlevî (Nuri Uzun) Muammer Çalar'ın dayısıdır. Amcası Hikmet Çalar da Karaman yöresinde saz, cümbüş, keman, ud gibi telli çalgıları ustaca çalan mahalli bir sanatçıdır. Âşık Mevlevî (Nuri Uzun) ve Hikmet Çalar, ailesindeki geleneğe bağlı iki önemli isim olmakla birlikte kendisine de ustalık eden kişilerdir. Onun söz ustalarından biri de İsa Oğuz'dur. Onunla 1986'da Karaman'da saz alırken tanışmıştır. İsa Oğuz onun Âşık Mevlevî'nin yeğeni olduğunu ve Çalar'ın da şiir yazdığını öğrenince onunla görüşmeye başlamıştır. Muammer Çalar şiirlerini ona göndermiş, İsa Oğuz, teknik yönünden eksiklerini belirtmiş ve onun bazı şiirlerini yayımlamıştır. Karacaoğlan, Âşık Veysel, Yunus Emre, Dadaloğlu, Mahzunî Şerif onun usta olarak gördüğü geleneğin en büyük temsilcileridir" (Ünalan 2011: 313).
Muammer Çalar, âşık edebiyatıyla küçük yaşlarda tanışmıştır. Yurt dışında çalışan babasından gelen mektupları diğer kardeşleri annesine okuyup cevap yazmak istemeyince, Çalar annesinden kendisini okula yollamasını, böylelikle hem babasından gelen mektupları okuyacağını hem de annesinin mektuplarını yazacağını söylemiştir. Okula başladığı yıl okul fişlerinin yanında mektupları da okumaya çalışmış, ikinci sınıfa geldiğinde ise hem babasından gelen mektupları okuyabiliyor hem de cevap yazabilmiştir. Bu süreçte annesinin her mektup yazdırdığında sonuna, "Haydi bir de destan yazalım" diyerek şiirler yazdırdığını belirten Çalar; Karacaoğlan ve Yunus Emre gibi isimlerin şiirleriyle o dönemde tanışmıştır. Daha sonra amcasının evini yapan ustalara yardım ederken, inşaatta çalışan bir ustadan şiirler dinlemiş ve ustanın kendisine hediye ettiği Karacaoğlan'ın Hayatı ve Şiirleri adlı kitabı defalarca okumuştur (Ünalan 2011: 310). Çalar, daha sonra çalışmak için gittiği İstanbul'da ve 1980'de gittiği Hollanda'da da mektuplar yazmaya ve mektupların sonuna şiirler eklemeye devam etmiştir. Kendisine şiir defteri oluşturan Çalar'ın defteri babası tarafında yırtılmış, Çalar'ın öfkesi babası tarafından "Bak oğlum şiir bir toplumun yüzünün akıdır. Toplumlar ozanlarıyla, yazarlarıyla, şairleriyle, sanatıyla övünürler. Madem şiir yazacaksın ben derim ki var git önce bir araştır, incele, bak, senden öncekiler ne yazmış, neden yazmış, nasıl yapmış kendini bilgiyle donat ki adam gibi şiir yazabilesin böyle kır kültürüyle yazılan şiirin hiç bir edebî değeri yoktur" sözleriyle dindirilmiştir. Kendisini o günden sonra kitaplara veren Çalar, işinin dışındaki zamanını okumaya ayırmış, üç yıl boyunca tek kelime şiir yazmadan sadece okuyup araştırmış, ozanların, şairlerin elde edebildiği yapıtlarını incelemiştir (Ünalan 2011: 311).
1983'te yazdığı ilk şiiri "Yıkılası Gurbet Eller" bestelenip türkü olmuş daha sonra da "Hoşgörü" adlı albümünde yayımlanmıştır (Ünalan 2011: 311). Muammer Çalar, 1987'de katıldığı Konya Âşıklar Bayramı'nda bir ödül kazanmış ve "Âşık Çağlarî" mahlasını almıştır (www.antoloji.com). Çalar, 1988 Karaman Âşıklar Derneğince düzenlenen Karaman, Konya civarı amatör âşıklar ve şairler yarışmasında "Hamdolsun" isimli şiiriyle Jüri özel ödülüne layık görülmüştür (Ünalan 2011: 315). "Muammer Çalar, vakıf, dernek ve üniversitelerin yaptığı etkinliklerde şiirlerini icra etmektedir. Amsterdam'daki bir dernek tarafından 2004'te "Gurbetten Sılaya" isimli şiir kitabı bastırılmıştır. 1997'de "Hoşgörü" isimli ilk albümü Akbaş Müzik tarafından, 2004'te "Hoşgörü 2" adlı albümü Özdiyar Müzik tarafından yayımlanmıştır. 2010'da "Hoşgörü 3" adlı albümü Temmuz ayında Hollanda'da yayımlanmıştır"(Ünalan 2011: 313). Muammer Çalar, son olarak 2018'de "Şehriyar (Âşık Çağlarî)" isimli bir şiir kitabı çıkarmıştır.
"KON TV, KGRT ve TRT'de programlara katılan âşık, MESAM, ANASAM, İLESAM TÜRKEVİ, SMHO derneklerine üyedir. İFKSAN'ın (İnsan Fikir Kültür Sanat Hoşgörü Derneği) kurucusu ve başkanıdır (Ünalan 2011: 315). Muammer Çalar, âşıklık konusunda yaptığı araştırmaları, ustalardan edindiği bilgileri gerek hastalığı sırasında gerekse de yurtdışında iken çektiği sıkıntılarla birleştirerek şiirlerini oluşturmuştur. Şiirlerinde gurbet, vatan özlemi, ayrılık, tabiat ve sosyal konular geniş bir yer tutmaktadır. Ayrıca Çalar şiirlerinde Hazreti Ali, Yunus Emre, Taptuk Emre gibi isimlere de sıklıkla yer verir. Şiirlerinin çoğunluğu hece ölçüsüyle olmakla birlikte âşığın aruz ölçüsüyle yazdığı şiirleri de vardır.
Kaynakça
https://www.antoloji.com/muammer-calar-1/hayati/ [Erişim tarihi: 28.11.2018].
Ünalan, Özlem (2011). "Muammer Çalar (Âşık Çağlarî)". Sazın ve Sözün Sultanları- Yaşayan Halk Şairleri VIII. Ed. Fatma Ahsen Turan, Oğuzhan Aydın ve Gülşah Gülegül. Ankara: Gazi Kitabevi. 309-324.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. NAGİHAN ÇETİNYayın Tarihi: 20.12.2018Güncelleme Tarihi: 06.12.2020
Yayın Tarihi: 20.12.2018Güncelleme Tarihi: 06.12.2020
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Gurbetten Sılaya | - / Amsterdam | 2004 | Şiir |
Şehriyar (Âşık Çağlarî) | Bengü Yayıncılık / Ankara | 2018 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | NESÎB, Hüseyin Nesîb Efendi, Karamanlı | d. 1818 - ö. 1896 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Amil Çelebioğlu | d. 20 Nisan 1934 - ö. 02 Temmuz 1990 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Ahmet Murat | d. 30 Haziran 1971 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | NESÎB, Hüseyin Nesîb Efendi, Karamanlı | d. 1818 - ö. 1896 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Amil Çelebioğlu | d. 20 Nisan 1934 - ö. 02 Temmuz 1990 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Ahmet Murat | d. 30 Haziran 1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | NESÎB, Hüseyin Nesîb Efendi, Karamanlı | d. 1818 - ö. 1896 | Meslek | Görüntüle |
8 | Amil Çelebioğlu | d. 20 Nisan 1934 - ö. 02 Temmuz 1990 | Meslek | Görüntüle |
9 | Ahmet Murat | d. 30 Haziran 1971 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | NESÎB, Hüseyin Nesîb Efendi, Karamanlı | d. 1818 - ö. 1896 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Amil Çelebioğlu | d. 20 Nisan 1934 - ö. 02 Temmuz 1990 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Ahmet Murat | d. 30 Haziran 1971 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | NESÎB, Hüseyin Nesîb Efendi, Karamanlı | d. 1818 - ö. 1896 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Amil Çelebioğlu | d. 20 Nisan 1934 - ö. 02 Temmuz 1990 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Ahmet Murat | d. 30 Haziran 1971 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |