Cem İleri

(d. 1975 / ö. -)
Yazar, Editör, Çevirmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu, ilk öğrenimini burada tamamladı. Saint-Benoit Lisesi ve Galatasaray Üniversitesinden mezun oldu. 2000-2004 yılları arasında Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılıkta çalıştı. Cogito ve Sanat Dünyamız dergilerinin editörlüğünü ve sergi koordinatörlüğünü yürüttü. 2005-2008 yılları arasında İstanbul Modern Sanat Müzesi’nde editör olarak görev yaptı. Bir süre de NTV Yayınlarında çalıştı. Hâlen Everest Yayınlarında yayın yönetmeni olarak çalışan Cem İleri, İstanbul'da yaşamakta ve çalışmalarını burada sürdürmektedir.

Cem İleri 2002 yılında Sel Yayınları tarafından yayımlanan Negatif İmge adlı deneme derlemesinde bir yazısıyla yer aldı. İleri'nin kaleme aldığı Yazının da Yırtılıverdiği Yer Bir Bilge Karasu Okuması (2007) modern Türk edebiyatının önemli yazarlarından Bilge Karasu'nun yapıtını bir bütün olarak ele alan ilk kapsamlı inceleme olarak görülebilir. Yazar, yapıtın ürettiği anlamlardan çok anlam üretme stratejilerini açığa çıkarmayı amaçlamıştır.. Bu yüzden de bir eleştiriden çok bir okuma denemesi olarak, yazının yazılmasından önceki süreçten başlayıp, yazma anına, henüz hiç kimse tarafından okunmamış yazıya bakmaya, bu okuma öncesi yazının verileriyle adım adım ilerleyerek, tüm yapıtı baştan sona kat etmeye çalışmıştır. Yazının da Yırtılıverdiği Yer'de, geçmişi, insanları, imgeleri, düşünceleri okuma ahlâkı üzerine bir düşünme biçimi geliştiren, yazı'nın (yazılı, görsel, işitsel metnin) doğru okunup okunmamasının sonuçlarını araştıran yapıtı okumak için, disiplinlerarası bir yaklaşıma başvurulmuştur. Gülgun, bu eseri şu cümlelerle değerlendirmiştir: "Baktınız ki, Bilge Karasu, sizin yazarınız, o zaman her şeye silbaştan, yani ta en başından koyulacaksınız. (...) İşte bu noktada Cem İleri’nin 15 bölümden oluşan kitabı size iyi bir kılavuz olacak. Çünkü, böylelikle, hem içerik hem de biçimsel olarak Karasu’nun izini süren bu kitap sayesinde, ne yaptığınızı düşünmeye başlayacaksınız." (Gülgun 2008).

Okurun Belleği (2009), 21. yüzyılın ilk büyük yazarı olarak görülen W. G. Sebald hakkında Türkçedeki ilk kitap olmakla birlikte romanesk bir okuma denemesidir. Cem İleri, “Sebald fenomeni”ni ele alırken, yazarı Walter Benjamin ile birlikte okur. Benjamin’in Pasajlar’ının, tarih felsefesinin, modernite eleştirisinin, deneme ile düşünce arasında gidip gelen yazı biçeminin, “Benjamin okuru Sebald”ın yapıtını nasıl etkilediğini gözler önüne serer. Okurun Belleği, tarih, bellek, anı, zaman, mekân, travma, soykırım, göçmenlik gibi konuları, yine Benjamin’e özgü görsel bilinçaltı, istemsiz bellek, fotografik yeniden-üretim, diyalektik imge, aura, alegori, şok gibi kavramsallaştırmalar eşliğinde ele alırken, farklı okur belleklerinin yanyana ilerlediği bir tür kurmaca üst okumaya dönüşmektedir. Cem İleri, deneme ve inceleme kitapları dışında Dünya ve Pantolon (Samuel Beckett), Aforizmalar (Fussli), Picasso: Deli ve Dâhi ve Ayaktopu: Futbolun Öyküsü adlı kitapları dilimize kazandırmıştır.

Kaynakça

Gülgun, Serpil (2008). “Sıkı bir Bilge Karasu okuması”. Milliyet Sanat. Ocak 2008.

Oral, Sibel (2016). "Cem İleri ile W.G. Sebald’ı okumak ve deneme üzerine-Söyleşi". T24. 04 Şubat 2016. https://t24.com.tr/k24/yazi/cem-ileri,576 [Erişim Tarihi: 19. 07. 2019]

Yalçın, Murat (2008). "Karasu, okuru yazının vazgeçilmez bir ortağı kılar-Söyleşi". kitap-lık. S. 113, Şubat 2008.

https://www.everestyayinlari.com/yazar/cem-ileri/8877 [Erişim Tarihi: 19. 07. 2019]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: İSA KOYUNCU
Yayın Tarihi: 07.08.2019
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Negatif İmgeSel Yayıncılık / İstanbul2002Deneme
Yazının da Yırtılıverdiği Yer Bir Bilge Karasu OkumasıMetis Yayınları / İstanbul2007İnceleme
Cezanne 1839–1906Yapı Kredi Yayınları / İstanbul2009Diğer
Okurun BelleğiEverest Yayınları / İstanbul2016Deneme
Sarkis - Sarı PunctumNorgunk Yayıncılık / İstanbul2019Diğer

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ahmet Avni Konukd. 1868 (h. 1287) - ö. 14 Mart 1938Doğum YeriGörüntüle
2VAK’Î, Okçu-zâde Ahmed Vak’î Efendid. ? - ö. 1650Doğum YeriGörüntüle
3RAHÎMÎ, Habeşî-zâde Abdurrahîm Rahîmî Beyd. ? - ö. 25 Kasım 1727Doğum YeriGörüntüle
4Okan Alayd. 10 Kasım 1975 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Fahri Güllüoğlud. 1975 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Fatma Işıkd. 1975 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Sevgi Soysald. 30 Eylül 1936 - ö. 22 Kasım 1976MeslekGörüntüle
8Taner Baybarsd. 18 Haziran 1936 - ö. 20 Ocak.2010MeslekGörüntüle
9Halil Gökkayad. 5 Mayıs 1969 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Kemal Sayard. 26 Mayıs 1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Kâzım Cömertd. 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Nimet Leylâ Uzcand. 1925 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Cem Savrand. 27 Mart 1965 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Cem Kalenderd. 17 Mayıs 1976 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15SA’DÎ, Cem Sa’dî’si, Sa’dullâhd. 1458-59 ? - ö. 1492-93 ?Madde AdıGörüntüle