CENÂNÎ, CENÂBÎ (?), Rıdvân-zâde Mustafâ Cenânî

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mahlasını sadece Mehmet Nâil Tuman’ın (2001: 161) “Cenâbî” şeklinde kaydettiği Cenânî’nin asıl adı Mustafâ’dır. “Rıdvân-zâde” olarak anılmaktadır. Amasyalıdır. Sultân I. Selîm devri (sal. 1512-1520) şairlerindendir. Ümenâ zümresindendir. Hattattır. Latîfî (Canım 2000: 218); Cenânî’nin hattaki üslûbunun benzersizliğinden, gubarî ve reyhanî yazısına ünlü hattat Ya’kût’un sülüs yazısının yetişemediğinden, gayet güzel ve hatasız yazdığından, yazılarında hata aramaya kalkan kâtiplerle usta hattatların küçük bir kusur bile bulamadıklarından bahisle onun bu husustaki ustalığını takdir etmiştir. Ayrıca şairin marifet sahibi, iyi huylu ve sohbetlerde fazlasıyla serbest tavırlı biri olduğuna da değinmiştir. Kaynaklarda, tarih verilmeksizin Sultân I. Selîm devrinde vefat ettiği belirtilen Cenânî’nin, eser kaleme alıp almadığına dair de bir bilgi yoktur. Latîfî (Canım 2000: 218); “bu fende gayr-ı meşhûrdur” dediği şairin hayallerle işleyemediğini vurguladığı, Hasan Çelebi (Sungurhan Eyduran 2009: 219) de sadece vezinli sözlerden ibaret kabul ettiği şiirlerini beğenmemiştir.

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Mehmed Süreyyâ (1308). Sicill-i Osmânî. C. 2. İstanbul.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ (Tenkitli Metin- A). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10738,tsmetinapdf.pdf?0 [erişim tarihi: 04.12.2014].

Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsü’l-A’lâm. C. 3. İstanbul.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 10.12.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Gözüm ol yâr içün pür-nem degülsün

Çık ortadan ki gözüm nem degülsün

 

Rakîb-i dîve niçün mahrem oldun

Ko yâhı ey perî âdem degülsün

 

Sana itüm didi çünki o dildâr

Eyit gönlüm niçün hurrem degülsün

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 219.)

 

Matla’

Çü fursat ıyşa el virdi geçürgil hoş bu devrânı

Bu güni koyma yarına ki getürmez bu devr anı

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 218.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÂKİF, Iydî-zâde Mustafa Âkif Efendid. ? - ö. 1759-60Doğum YeriGörüntüle
2Hubbî, Ayşe Hubbâ Hanımd. ? - ö. 1589-90Doğum YeriGörüntüle
3ŞERMÎ, Osman Şermî Çelebid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ÂKİF, Iydî-zâde Mustafa Âkif Efendid. ? - ö. 1759-60Doğum YılıGörüntüle
5Hubbî, Ayşe Hubbâ Hanımd. ? - ö. 1589-90Doğum YılıGörüntüle
6ŞERMÎ, Osman Şermî Çelebid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ÂKİF, Iydî-zâde Mustafa Âkif Efendid. ? - ö. 1759-60Ölüm YılıGörüntüle
8Hubbî, Ayşe Hubbâ Hanımd. ? - ö. 1589-90Ölüm YılıGörüntüle
9ŞERMÎ, Osman Şermî Çelebid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10ÂKİF, Iydî-zâde Mustafa Âkif Efendid. ? - ö. 1759-60MeslekGörüntüle
11Hubbî, Ayşe Hubbâ Hanımd. ? - ö. 1589-90MeslekGörüntüle
12ŞERMÎ, Osman Şermî Çelebid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13ÂKİF, Iydî-zâde Mustafa Âkif Efendid. ? - ö. 1759-60Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Hubbî, Ayşe Hubbâ Hanımd. ? - ö. 1589-90Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ŞERMÎ, Osman Şermî Çelebid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ÂKİF, Iydî-zâde Mustafa Âkif Efendid. ? - ö. 1759-60Madde AdıGörüntüle
17Hubbî, Ayşe Hubbâ Hanımd. ? - ö. 1589-90Madde AdıGörüntüle
18ŞERMÎ, Osman Şermî Çelebid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle