CENÂNÎ, CENÂBÎ (?), Rıdvân-zâde Mustafâ Cenânî

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mahlasını sadece Mehmet Nâil Tuman’ın (2001: 161) “Cenâbî” şeklinde kaydettiği Cenânî’nin asıl adı Mustafâ’dır. “Rıdvân-zâde” olarak anılmaktadır. Amasyalıdır. Sultân I. Selîm devri (sal. 1512-1520) şairlerindendir. Ümenâ zümresindendir. Hattattır. Latîfî (Canım 2000: 218); Cenânî’nin hattaki üslûbunun benzersizliğinden, gubarî ve reyhanî yazısına ünlü hattat Ya’kût’un sülüs yazısının yetişemediğinden, gayet güzel ve hatasız yazdığından, yazılarında hata aramaya kalkan kâtiplerle usta hattatların küçük bir kusur bile bulamadıklarından bahisle onun bu husustaki ustalığını takdir etmiştir. Ayrıca şairin marifet sahibi, iyi huylu ve sohbetlerde fazlasıyla serbest tavırlı biri olduğuna da değinmiştir. Kaynaklarda, tarih verilmeksizin Sultân I. Selîm devrinde vefat ettiği belirtilen Cenânî’nin, eser kaleme alıp almadığına dair de bir bilgi yoktur. Latîfî (Canım 2000: 218); “bu fende gayr-ı meşhûrdur” dediği şairin hayallerle işleyemediğini vurguladığı, Hasan Çelebi (Sungurhan Eyduran 2009: 219) de sadece vezinli sözlerden ibaret kabul ettiği şiirlerini beğenmemiştir.

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Mehmed Süreyyâ (1308). Sicill-i Osmânî. C. 2. İstanbul.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ (Tenkitli Metin- A). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10738,tsmetinapdf.pdf?0 [erişim tarihi: 04.12.2014].

Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsü’l-A’lâm. C. 3. İstanbul.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 10.12.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Gözüm ol yâr içün pür-nem degülsün

Çık ortadan ki gözüm nem degülsün

 

Rakîb-i dîve niçün mahrem oldun

Ko yâhı ey perî âdem degülsün

 

Sana itüm didi çünki o dildâr

Eyit gönlüm niçün hurrem degülsün

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 219.)

 

Matla’

Çü fursat ıyşa el virdi geçürgil hoş bu devrânı

Bu güni koyma yarına ki getürmez bu devr anı

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 218.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TÂCÎ, Tâceddîn Efendid. ? - ö. Ağustos-Eylül 1697Doğum YeriGörüntüle
2Fatma Tavukçuoğlud. 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3AHMEDÎ, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızırd. 1334-35 ? - ö. 1410’dan sonra?Doğum YeriGörüntüle
4TÂCÎ, Tâceddîn Efendid. ? - ö. Ağustos-Eylül 1697Doğum YılıGörüntüle
5Fatma Tavukçuoğlud. 1959 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6AHMEDÎ, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızırd. 1334-35 ? - ö. 1410’dan sonra?Doğum YılıGörüntüle
7TÂCÎ, Tâceddîn Efendid. ? - ö. Ağustos-Eylül 1697Ölüm YılıGörüntüle
8Fatma Tavukçuoğlud. 1959 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9AHMEDÎ, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızırd. 1334-35 ? - ö. 1410’dan sonra?Ölüm YılıGörüntüle
10TÂCÎ, Tâceddîn Efendid. ? - ö. Ağustos-Eylül 1697MeslekGörüntüle
11Fatma Tavukçuoğlud. 1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
12AHMEDÎ, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızırd. 1334-35 ? - ö. 1410’dan sonra?MeslekGörüntüle
13TÂCÎ, Tâceddîn Efendid. ? - ö. Ağustos-Eylül 1697Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Fatma Tavukçuoğlud. 1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15AHMEDÎ, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızırd. 1334-35 ? - ö. 1410’dan sonra?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16TÂCÎ, Tâceddîn Efendid. ? - ö. Ağustos-Eylül 1697Madde AdıGörüntüle
17Fatma Tavukçuoğlud. 1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18AHMEDÎ, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızırd. 1334-35 ? - ö. 1410’dan sonra?Madde AdıGörüntüle