Madde Detay
CENÂNÎ, CENÂBÎ (?), Rıdvân-zâde Mustafâ Cenânî
(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Mahlasını sadece Mehmet Nâil Tuman’ın (2001: 161) “Cenâbî” şeklinde kaydettiği Cenânî’nin asıl adı Mustafâ’dır. “Rıdvân-zâde” olarak anılmaktadır. Amasyalıdır. Sultân I. Selîm devri (sal. 1512-1520) şairlerindendir. Ümenâ zümresindendir. Hattattır. Latîfî (Canım 2000: 218); Cenânî’nin hattaki üslûbunun benzersizliğinden, gubarî ve reyhanî yazısına ünlü hattat Ya’kût’un sülüs yazısının yetişemediğinden, gayet güzel ve hatasız yazdığından, yazılarında hata aramaya kalkan kâtiplerle usta hattatların küçük bir kusur bile bulamadıklarından bahisle onun bu husustaki ustalığını takdir etmiştir. Ayrıca şairin marifet sahibi, iyi huylu ve sohbetlerde fazlasıyla serbest tavırlı biri olduğuna da değinmiştir. Kaynaklarda, tarih verilmeksizin Sultân I. Selîm devrinde vefat ettiği belirtilen Cenânî’nin, eser kaleme alıp almadığına dair de bir bilgi yoktur. Latîfî (Canım 2000: 218); “bu fende gayr-ı meşhûrdur” dediği şairin hayallerle işleyemediğini vurguladığı, Hasan Çelebi (Sungurhan Eyduran 2009: 219) de sadece vezinli sözlerden ibaret kabul ettiği şiirlerini beğenmemiştir.
Kaynakça
Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.
Mehmed Süreyyâ (1308). Sicill-i Osmânî. C. 2. İstanbul.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ (Tenkitli Metin- A). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10738,tsmetinapdf.pdf?0 [erişim tarihi: 04.12.2014].
Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsü’l-A’lâm. C. 3. İstanbul.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 10.12.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Gözüm ol yâr içün pür-nem degülsün
Çık ortadan ki gözüm nem degülsün
Rakîb-i dîve niçün mahrem oldun
Ko yâhı ey perî âdem degülsün
Sana itüm didi çünki o dildâr
Eyit gönlüm niçün hurrem degülsün
(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 219.)
Matla’
Çü fursat ıyşa el virdi geçürgil hoş bu devrânı
Bu güni koyma yarına ki getürmez bu devr anı
(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 218.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | DERTLİ GARİP, Cuma Zeytünlü | d. 1929 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SİNÂN, Muhşî Sinân Efendi | d. 1485 - ö. 1586 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | İsmail Hami Danişmend | d. 1889 - ö. 12 Nisan 1967 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | DERTLİ GARİP, Cuma Zeytünlü | d. 1929 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SİNÂN, Muhşî Sinân Efendi | d. 1485 - ö. 1586 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | İsmail Hami Danişmend | d. 1889 - ö. 12 Nisan 1967 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | DERTLİ GARİP, Cuma Zeytünlü | d. 1929 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | SİNÂN, Muhşî Sinân Efendi | d. 1485 - ö. 1586 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | İsmail Hami Danişmend | d. 1889 - ö. 12 Nisan 1967 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | DERTLİ GARİP, Cuma Zeytünlü | d. 1929 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | SİNÂN, Muhşî Sinân Efendi | d. 1485 - ö. 1586 | Meslek | Görüntüle |
12 | İsmail Hami Danişmend | d. 1889 - ö. 12 Nisan 1967 | Meslek | Görüntüle |
13 | DERTLİ GARİP, Cuma Zeytünlü | d. 1929 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | SİNÂN, Muhşî Sinân Efendi | d. 1485 - ö. 1586 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | İsmail Hami Danişmend | d. 1889 - ö. 12 Nisan 1967 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | DERTLİ GARİP, Cuma Zeytünlü | d. 1929 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | SİNÂN, Muhşî Sinân Efendi | d. 1485 - ö. 1586 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | İsmail Hami Danişmend | d. 1889 - ö. 12 Nisan 1967 | Madde Adı | Görüntüle |