CENÂNÎ, CENÂBÎ (?), Rıdvân-zâde Mustafâ Cenânî

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mahlasını sadece Mehmet Nâil Tuman’ın (2001: 161) “Cenâbî” şeklinde kaydettiği Cenânî’nin asıl adı Mustafâ’dır. “Rıdvân-zâde” olarak anılmaktadır. Amasyalıdır. Sultân I. Selîm devri (sal. 1512-1520) şairlerindendir. Ümenâ zümresindendir. Hattattır. Latîfî (Canım 2000: 218); Cenânî’nin hattaki üslûbunun benzersizliğinden, gubarî ve reyhanî yazısına ünlü hattat Ya’kût’un sülüs yazısının yetişemediğinden, gayet güzel ve hatasız yazdığından, yazılarında hata aramaya kalkan kâtiplerle usta hattatların küçük bir kusur bile bulamadıklarından bahisle onun bu husustaki ustalığını takdir etmiştir. Ayrıca şairin marifet sahibi, iyi huylu ve sohbetlerde fazlasıyla serbest tavırlı biri olduğuna da değinmiştir. Kaynaklarda, tarih verilmeksizin Sultân I. Selîm devrinde vefat ettiği belirtilen Cenânî’nin, eser kaleme alıp almadığına dair de bir bilgi yoktur. Latîfî (Canım 2000: 218); “bu fende gayr-ı meşhûrdur” dediği şairin hayallerle işleyemediğini vurguladığı, Hasan Çelebi (Sungurhan Eyduran 2009: 219) de sadece vezinli sözlerden ibaret kabul ettiği şiirlerini beğenmemiştir.

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Mehmed Süreyyâ (1308). Sicill-i Osmânî. C. 2. İstanbul.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ (Tenkitli Metin- A). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10738,tsmetinapdf.pdf?0 [erişim tarihi: 04.12.2014].

Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsü’l-A’lâm. C. 3. İstanbul.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 10.12.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Gözüm ol yâr içün pür-nem degülsün

Çık ortadan ki gözüm nem degülsün

 

Rakîb-i dîve niçün mahrem oldun

Ko yâhı ey perî âdem degülsün

 

Sana itüm didi çünki o dildâr

Eyit gönlüm niçün hurrem degülsün

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 219.)

 

Matla’

Çü fursat ıyşa el virdi geçürgil hoş bu devrânı

Bu güni koyma yarına ki getürmez bu devr anı

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 218.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KUL FAKİR ALİ, Ali Oymakd. 1860? - ö. 1938Doğum YeriGörüntüle
2Hicabi Kırlangıçd. 31 Ocak 1966 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3RÜŞDÎ, Şirvânî-zâde Mehmed Rüşdî Paşad. 1829-30 - ö. 1874Doğum YeriGörüntüle
4KUL FAKİR ALİ, Ali Oymakd. 1860? - ö. 1938Doğum YılıGörüntüle
5Hicabi Kırlangıçd. 31 Ocak 1966 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6RÜŞDÎ, Şirvânî-zâde Mehmed Rüşdî Paşad. 1829-30 - ö. 1874Doğum YılıGörüntüle
7KUL FAKİR ALİ, Ali Oymakd. 1860? - ö. 1938Ölüm YılıGörüntüle
8Hicabi Kırlangıçd. 31 Ocak 1966 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9RÜŞDÎ, Şirvânî-zâde Mehmed Rüşdî Paşad. 1829-30 - ö. 1874Ölüm YılıGörüntüle
10KUL FAKİR ALİ, Ali Oymakd. 1860? - ö. 1938MeslekGörüntüle
11Hicabi Kırlangıçd. 31 Ocak 1966 - ö. ?MeslekGörüntüle
12RÜŞDÎ, Şirvânî-zâde Mehmed Rüşdî Paşad. 1829-30 - ö. 1874MeslekGörüntüle
13KUL FAKİR ALİ, Ali Oymakd. 1860? - ö. 1938Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Hicabi Kırlangıçd. 31 Ocak 1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15RÜŞDÎ, Şirvânî-zâde Mehmed Rüşdî Paşad. 1829-30 - ö. 1874Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KUL FAKİR ALİ, Ali Oymakd. 1860? - ö. 1938Madde AdıGörüntüle
17Hicabi Kırlangıçd. 31 Ocak 1966 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18RÜŞDÎ, Şirvânî-zâde Mehmed Rüşdî Paşad. 1829-30 - ö. 1874Madde AdıGörüntüle