CENÂNÎ, CENÂBÎ (?), Rıdvân-zâde Mustafâ Cenânî

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mahlasını sadece Mehmet Nâil Tuman’ın (2001: 161) “Cenâbî” şeklinde kaydettiği Cenânî’nin asıl adı Mustafâ’dır. “Rıdvân-zâde” olarak anılmaktadır. Amasyalıdır. Sultân I. Selîm devri (sal. 1512-1520) şairlerindendir. Ümenâ zümresindendir. Hattattır. Latîfî (Canım 2000: 218); Cenânî’nin hattaki üslûbunun benzersizliğinden, gubarî ve reyhanî yazısına ünlü hattat Ya’kût’un sülüs yazısının yetişemediğinden, gayet güzel ve hatasız yazdığından, yazılarında hata aramaya kalkan kâtiplerle usta hattatların küçük bir kusur bile bulamadıklarından bahisle onun bu husustaki ustalığını takdir etmiştir. Ayrıca şairin marifet sahibi, iyi huylu ve sohbetlerde fazlasıyla serbest tavırlı biri olduğuna da değinmiştir. Kaynaklarda, tarih verilmeksizin Sultân I. Selîm devrinde vefat ettiği belirtilen Cenânî’nin, eser kaleme alıp almadığına dair de bir bilgi yoktur. Latîfî (Canım 2000: 218); “bu fende gayr-ı meşhûrdur” dediği şairin hayallerle işleyemediğini vurguladığı, Hasan Çelebi (Sungurhan Eyduran 2009: 219) de sadece vezinli sözlerden ibaret kabul ettiği şiirlerini beğenmemiştir.

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Mehmed Süreyyâ (1308). Sicill-i Osmânî. C. 2. İstanbul.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ (Tenkitli Metin- A). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10738,tsmetinapdf.pdf?0 [erişim tarihi: 04.12.2014].

Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsü’l-A’lâm. C. 3. İstanbul.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 10.12.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Gözüm ol yâr içün pür-nem degülsün

Çık ortadan ki gözüm nem degülsün

 

Rakîb-i dîve niçün mahrem oldun

Ko yâhı ey perî âdem degülsün

 

Sana itüm didi çünki o dildâr

Eyit gönlüm niçün hurrem degülsün

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 219.)

 

Matla’

Çü fursat ıyşa el virdi geçürgil hoş bu devrânı

Bu güni koyma yarına ki getürmez bu devr anı

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 218.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HALÎMÎ, Lütfullâhd. ? - ö. 1496-97’den sonraDoğum YeriGörüntüle
2Osman Bolulud. 1929 - ö. 2 Ağustos 2017Doğum YeriGörüntüle
3HİLMÎ, Yusûf-zâde Abdullâhd. 1655-1656 - ö. 1753-1754Doğum YeriGörüntüle
4HALÎMÎ, Lütfullâhd. ? - ö. 1496-97’den sonraDoğum YılıGörüntüle
5Osman Bolulud. 1929 - ö. 2 Ağustos 2017Doğum YılıGörüntüle
6HİLMÎ, Yusûf-zâde Abdullâhd. 1655-1656 - ö. 1753-1754Doğum YılıGörüntüle
7HALÎMÎ, Lütfullâhd. ? - ö. 1496-97’den sonraÖlüm YılıGörüntüle
8Osman Bolulud. 1929 - ö. 2 Ağustos 2017Ölüm YılıGörüntüle
9HİLMÎ, Yusûf-zâde Abdullâhd. 1655-1656 - ö. 1753-1754Ölüm YılıGörüntüle
10HALÎMÎ, Lütfullâhd. ? - ö. 1496-97’den sonraMeslekGörüntüle
11Osman Bolulud. 1929 - ö. 2 Ağustos 2017MeslekGörüntüle
12HİLMÎ, Yusûf-zâde Abdullâhd. 1655-1656 - ö. 1753-1754MeslekGörüntüle
13HALÎMÎ, Lütfullâhd. ? - ö. 1496-97’den sonraAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Osman Bolulud. 1929 - ö. 2 Ağustos 2017Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HİLMÎ, Yusûf-zâde Abdullâhd. 1655-1656 - ö. 1753-1754Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HALÎMÎ, Lütfullâhd. ? - ö. 1496-97’den sonraMadde AdıGörüntüle
17Osman Bolulud. 1929 - ö. 2 Ağustos 2017Madde AdıGörüntüle
18HİLMÎ, Yusûf-zâde Abdullâhd. 1655-1656 - ö. 1753-1754Madde AdıGörüntüle