CENÂNÎ, CENÂBÎ (?), Rıdvân-zâde Mustafâ Cenânî

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mahlasını sadece Mehmet Nâil Tuman’ın (2001: 161) “Cenâbî” şeklinde kaydettiği Cenânî’nin asıl adı Mustafâ’dır. “Rıdvân-zâde” olarak anılmaktadır. Amasyalıdır. Sultân I. Selîm devri (sal. 1512-1520) şairlerindendir. Ümenâ zümresindendir. Hattattır. Latîfî (Canım 2000: 218); Cenânî’nin hattaki üslûbunun benzersizliğinden, gubarî ve reyhanî yazısına ünlü hattat Ya’kût’un sülüs yazısının yetişemediğinden, gayet güzel ve hatasız yazdığından, yazılarında hata aramaya kalkan kâtiplerle usta hattatların küçük bir kusur bile bulamadıklarından bahisle onun bu husustaki ustalığını takdir etmiştir. Ayrıca şairin marifet sahibi, iyi huylu ve sohbetlerde fazlasıyla serbest tavırlı biri olduğuna da değinmiştir. Kaynaklarda, tarih verilmeksizin Sultân I. Selîm devrinde vefat ettiği belirtilen Cenânî’nin, eser kaleme alıp almadığına dair de bir bilgi yoktur. Latîfî (Canım 2000: 218); “bu fende gayr-ı meşhûrdur” dediği şairin hayallerle işleyemediğini vurguladığı, Hasan Çelebi (Sungurhan Eyduran 2009: 219) de sadece vezinli sözlerden ibaret kabul ettiği şiirlerini beğenmemiştir.

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Mehmed Süreyyâ (1308). Sicill-i Osmânî. C. 2. İstanbul.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ (Tenkitli Metin- A). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10738,tsmetinapdf.pdf?0 [erişim tarihi: 04.12.2014].

Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsü’l-A’lâm. C. 3. İstanbul.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 10.12.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Gözüm ol yâr içün pür-nem degülsün

Çık ortadan ki gözüm nem degülsün

 

Rakîb-i dîve niçün mahrem oldun

Ko yâhı ey perî âdem degülsün

 

Sana itüm didi çünki o dildâr

Eyit gönlüm niçün hurrem degülsün

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 219.)

 

Matla’

Çü fursat ıyşa el virdi geçürgil hoş bu devrânı

Bu güni koyma yarına ki getürmez bu devr anı

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 218.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1DERTLİ GARİP, Cuma Zeytünlüd. 1929 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SİNÂN, Muhşî Sinân Efendid. 1485 - ö. 1586Doğum YeriGörüntüle
3İsmail Hami Danişmendd. 1889 - ö. 12 Nisan 1967Doğum YeriGörüntüle
4DERTLİ GARİP, Cuma Zeytünlüd. 1929 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5SİNÂN, Muhşî Sinân Efendid. 1485 - ö. 1586Doğum YılıGörüntüle
6İsmail Hami Danişmendd. 1889 - ö. 12 Nisan 1967Doğum YılıGörüntüle
7DERTLİ GARİP, Cuma Zeytünlüd. 1929 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8SİNÂN, Muhşî Sinân Efendid. 1485 - ö. 1586Ölüm YılıGörüntüle
9İsmail Hami Danişmendd. 1889 - ö. 12 Nisan 1967Ölüm YılıGörüntüle
10DERTLİ GARİP, Cuma Zeytünlüd. 1929 - ö. ?MeslekGörüntüle
11SİNÂN, Muhşî Sinân Efendid. 1485 - ö. 1586MeslekGörüntüle
12İsmail Hami Danişmendd. 1889 - ö. 12 Nisan 1967MeslekGörüntüle
13DERTLİ GARİP, Cuma Zeytünlüd. 1929 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SİNÂN, Muhşî Sinân Efendid. 1485 - ö. 1586Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İsmail Hami Danişmendd. 1889 - ö. 12 Nisan 1967Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16DERTLİ GARİP, Cuma Zeytünlüd. 1929 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17SİNÂN, Muhşî Sinân Efendid. 1485 - ö. 1586Madde AdıGörüntüle
18İsmail Hami Danişmendd. 1889 - ö. 12 Nisan 1967Madde AdıGörüntüle