ÇOBAN VELİ, Veli Korkankorkmaz

(d. 02.04.1949 / ö. -)
?
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Veli Korkankormaz olan âşık, 2 Nisan 1949 tarihinde Bingöl'ün Ortaçanak köyüne bağlı Ahpik mezrasında Ali ve Güllü Korkankorkmaz çiftinin on bir çocuğundan dördüncüsü olarak dünyaya gelmiştir. Çocukluk ve ilk gençlik yıllarını köyünde geçiren ozan, daha sonra Bingöl Lisesini dışarıdan eğitim ile bitirerek bir kamu kuruluşunda işe girip, uzun yıllar çalıştıktan sonra emekli olmuştur. Şahzade Hanım ile evli olan ozan, Arzu, Zamani ve Hüseyin adlarında üç çocuk babasıdır. Bingöl merkezde ikamet etmektedir.

Saza ve şiire küçük yaşta ilgi duymaya başlayan ozan, ilkokulda türküler söylemiş, Ali Ekber Çiçek’i radyodan hayranlıkla dinlemiş ve çocukluk döneminde köylerinde gerçekleştirilen cemlere Tunceli, Sağyan ve Karer bölgelerinden gelen dedeleri dinleyip izleyerek kendine örnek almıştır. Şiir yazmaya başlamasını ise "Gençlik çağımda bir güzele âşık oldum onu çok sevdim fakat kavuşamadım, bu aşkın heyecan ve hayal kırıklığını ancak şiirle dışa vurabildim’’ sözleriyle açıklamıştır. İlk şiiri "Cananımı Göremedim" şiiridir. Yirmi bir yaşından itibaren karadüzen (notasız) çalıp söyleyen ozan, bir gece rüyasında piri olan Ali Aba dedeyi görür ve pir elinden taştan bir saz alır piri rüyada ona ‘‘al bu sazı ve çal ‘‘ der. Hem rüyanın etkisiyle hem de içindeki ozanlık aşkı ile sürekli icralarda bulunan ozan, zamanla çevresinde tanınıp sevilmeye başlar. Hem Türkçe hem de Kürtçe parçalar çalıp söyleyen ozan aynı zamanda bir dengbejdir. 

TRT repertuvarında sekiz adet şiiri bulunan ozan 1987 yılında TRT Ankara Radyosunun "Ozanlarımız ve Mahalli Sanatçılarımız" adlı programında iki deyişi seslendirmiş; ayrıca TRT GAP‘ta kendi sesinden dört adet deyişi yayınlanmıştır. Çoban Veli, Bingöl'ün ilk resmî ozanı olarak 1992’de çıkan Yaşayan Halk Ozanları Antolojisi’nde yer almış, ayrıca Konya’da düzenlenen Âşıklar Töreni'ne katılıp bir deyişini seslendirmiştir. 

Ozan, küçük yaşlardan itibaren şiire ve saza ilgi duymaya başlamış, saz çalmayı karadüzen (notasız) olarak kendi kendine öğrenmiş ve zamanla kendini geliştirerek Bingöl, İstanbul, Konya ve Ankara'da çeşitli icralarda bulunarak sanatını sergilemiştir. Ali Ekber Çiçek'ten etkilenen ozan, oğlu Hüseyin Korkankorkmaz'ı çırağı olarak yetiştirmiştir.

Çoban Veli mahlaslı ozan, sanatçı olma amacıyla 1972 yılında İstanbul’a gitmiş Dedefan firmasında Bingöl Depremi ve Sen Fakiri Düşündün mü adlı şiirlerine iki ayrı plak yapmıştır. Şiirlerini sürekli doğaçlama yazan ozan, Kültür Bakanlığının düzenleyeceği yarışma için bakanlığın ricası üzerine ayrı ayrı zamanlarda Yunus Emre, Aşık Veysel’e, Sevgi ve Hoşgörü adlı şiirleri ısmarlama yazdığını belirterek, plak şirketinin isteği üzerine de Bingöl Depremi adlı şiirini yazmıştır. Şiirlerini 8'li ve 11'li hece ölçüsü ile yazan ozan redif, tam ve zengin kafiyeyi sıkça kullanarak koşma tarzında şiirler yazmıştır. Yüzden fazla şiiri mevcuttur ve şiirleri henüz basılmamıştır. Sanatını daha çok köylerde, mahalli ortamlarda ve cemlerde icra eden ozan, 1972 yılından sonra farklı tarihlerde çeşitli radyo programlarına konuk olmuş, Kültür Bakanlığınca düzenlenen yarışma ve etkinliklere katılmıştır. Şiirlerinin genel konusu aşk, ayrılık, sevgi, saygı, hoşgörü, acı ve vatan sevgisidir. Şiirleri içerik olarak ele alındığında ise toplumsal konuları sıkça işlediği ve genel tavır olarak hoşgörü içinde yumuşak bir didaktizmi yöntem olarak seçtiği görülmektedir. Vatan ve millet sevgisini yoğun yaşayan ozan, Türkiyem Güzel şiiri ile bu duyguyu işlerken genç yaşta acı bir şekilde kaybettiği kardeşinin acısıyla da Bahar Gelmedi şiirini yazarak yıkılışı ve acıyı işlemiştir. Vatan, millet ve memleket gibi millî konuları işlerken bir taraftan da yaşadığı zor hayat şartlarından dolayı bazı şiirlerinde felekten, dünyadan ve insanlardan şikayet ve serzeniş ile bahseder.

Kaynakça

Alay, Okan (2006). "Mahalli Ozanlar". Kültür Dünyamızda Bingöl, Elazığ: Üniversite Yay. 184.

Işık, İhsan (2009). "Veli Korkankorkmaz, Çoban Veli". Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamaları Ansiklopedisi. Ankara: Elvan Yay. 196.

Özhan, Mesut, Emine Kırcı, Zeynep Özçörekçi, Ömer Gözükızıl, Mukkader Küren (1992). “Veli Korkankorkmaz". Yaşayan Halk Ozanları Antolojisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerin Araştırma ve Geliştirme Genel Müdülükleri Yay. 215.

Veli Korkankorkmaz, Bingöl, 1949, Lise, Emekli Memur [Handan Hamarat tarafından 14.06.2019 tarihinde yapılan görüşme].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: HANDAN HAMARAT
Yayın Tarihi: 02.07.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HACI MEHMET ARANd. 1938 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2GATIH DEDE, Hüseyin Karakuşd. ? - ö. 1975?Doğum YeriGörüntüle
3HACI GÜRHANd. 22.02.1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HACI MEHMET ARANd. 1938 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5GATIH DEDE, Hüseyin Karakuşd. ? - ö. 1975?Doğum YılıGörüntüle
6HACI GÜRHANd. 22.02.1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7HACI MEHMET ARANd. 1938 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
8GATIH DEDE, Hüseyin Karakuşd. ? - ö. 1975?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
9HACI GÜRHANd. 22.02.1950 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
10HACI MEHMET ARANd. 1938 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
11GATIH DEDE, Hüseyin Karakuşd. ? - ö. 1975?Madde AdıGörüntüle
12HACI GÜRHANd. 22.02.1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle