Madde Detay

17. asırda yaşamış olan Debîrî, İstanbul Yahudilerinden olup daha sonra ihtida eden Mehmed Hâkî (ö. 1078/1667)'nin kardeşidir . Kardeşi gibi ihtida etmediği, Rıza'nın "Hudud-ı hamsînde ruhunun kuşu, cehennem dağına inmiştir" ifadesinden anlaşılmaktadır (Zavotçu 2009 : 163). Rıza, tezkiresindeki "Hâkî" maddesinde ve Debîrî maddesinde de “Debîrî’nin Hâkî ile kardeş” olduğu belirtilir. (Zavotçu 2009 : 163) Debîrî, İstanbul'da doğmuştur. Hakkında başka bilgi yoktur. Nail Tuman ise Debîrî'yi bir beytiyle isim olarak kaydeder ve kaynak olarak Faizi Tezkiresi'ni gösterir. (Kurnaz-Tatçı 2001: 274). Rızâ, Hâkî'nin şiirlerini “tâze-gû olan şuara eşârı” yani yeni söyleyişli şairlerin şiirlerine benzetirken; kardeşi Debîrî için "şiir sanatında yetenekli ve gerçekten şairdi" ifadesini kullanır. (Zavotçu 2009 : 131)  

Kayabaşı, Bekir (1996). Kafzade Faizî'nin Zübdetü’l-Eşârı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Zavotçu, Gencay (hzl.)(2009). Rıza Tezkiresi (İncelenme-Metin). İstanbul: Sahhaflar Kitap Sarayı.

Muhannâ halka-i engüşt-i sâkî sâgar altında

Sanasın kâleb-i zerdür musanna gevher altında

Gubâr-ı gamdan ey dil zâhir olmaz hâlet-i aşkım

Bir ahker pâredür gûyâ yatur hâkister altında

(Zavotçu, Gencay (hzl.)(2009). Rıza Tezkiresi (İncelenme-Metin). İstanbul: Sahhaflar Kitap Sarayı.131.)