DERVİŞ HASAN ZİHNÎ, Musâhib Paşa Zihnîsi

(d. ?/? - ö. 1128/1715)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Hasan olan şairin doğum tarihi belli değildir. Bursalı (Belîğ, 1998: 84; Güftî, 2001: 126) ve İstanbullu (Ali Enver, 79; Genç, 2000: 208) olduğu kaynaklarda belirtilir. Mevlevi tarikatına intisap eden Derviş Hasan, tarikat terbiyesini Kasımpaşa Mevlevîhânesi şeyhi Seyyid Fâzıl Halîl Efendi’den aldı. Derviş Hasan Zihnî ve Musâhib Paşa Zihnîsi denmekle meşhur olan şair, seyahati çok sevdiği için birçok memleket gezdi. Özellikle Tebriz’de Sâib zaviyesinde çok zaman kaldı ve orada Molla Ehlî gibi zatlarla sohbet etme imkanı buldu. Döndüğünde Sâ’ib Divanı’nı birlikte getirdi. Böylece Anadolu’ya Sâ’ib Divanı’nı ilk getiren şahıs o oldu. Dervîş Hasan Zihnî, 1128 / 1715’te vefat etti.
Üç dilde de şiir yazabilen şair, şiir ve inşada meşhurdur (Ali Enver, 79-80; Genç, 2000: 208).
 

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdülkerim (hzl.) (1998). İsmail Beliğ Efendi, Nuhbetü’l-Âsâr li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr . Ankara: AKM: 84-85.

Ali Enver (1309). Semâhâne-i Edeb. İstanbul: Âlem Matbaası. 79-80.

Genç, İlhan (2000). Esrar Dede,Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 207-208.

Kurnaz, Cemal  ve  Mustafa Tatçı (hzl.)(2001). Mehmet Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I. Ankara: Bizim Büro Yay. 293-294.

Ünver, Niyazi (2007). “Zihnî”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. Ankara: AKM Yay. 728-729.

Yılmaz, Kâşif (hzl.) ( 2001). Güftî ve Teşrifetü’ş-Şuarâ’sı. Ankara: AKM Yay. 126-128.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL TUĞLUK
Yayın Tarihi: 05.09.2014
Güncelleme Tarihi: 31.05.2022

Eserlerinden Örnekler


İstedüm bûse lebinden deheni itdi sükût

Teng yerdür ne disün cây-ı cevâb olmayıcak

 

Şu’le-i hüsne tahammül mi ider burka’-ı nâz

Ârız-ı yâra hayâ rengi nikâb olmayıcak


Geçmem ol dest-i muhannâ hevesinden Zihni (yâ)

Ol perînün eli kanumla hızâb olmayıcak


Mefâ’îlün Mefâ’îlün Mefâ’îlün Mefâ’îlün

Hevâlar mu’tedil seyr ü seyâhat idecek demdür

Velî dil pîç-tâb-ı zülf-i dilberden dahi hamdur

 

Seni pîrâne ser-üftân ü hîzân Zihniyâ şimdi

Çeken Îrân-zemîne nutk-ı Sâ’ib şi’r-i mülhemdür

(Ali Enver (1309). Semâhâne-i Edeb. İstanbul: Âlem Matbaası. 80.)

 

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ESRÂR DEDE, Mehmedd. 1748? - ö. 1796Doğum YeriGörüntüle
2NİKÂTÎd. ? - ö. 1715Doğum YeriGörüntüle
3ZİYÂ EFENDİd. 1847 - ö. 1914Doğum YeriGörüntüle
4ESRÂR DEDE, Mehmedd. 1748? - ö. 1796Doğum YılıGörüntüle
5NİKÂTÎd. ? - ö. 1715Doğum YılıGörüntüle
6ZİYÂ EFENDİd. 1847 - ö. 1914Doğum YılıGörüntüle
7ESRÂR DEDE, Mehmedd. 1748? - ö. 1796Ölüm YılıGörüntüle
8NİKÂTÎd. ? - ö. 1715Ölüm YılıGörüntüle
9ZİYÂ EFENDİd. 1847 - ö. 1914Ölüm YılıGörüntüle
10ESRÂR DEDE, Mehmedd. 1748? - ö. 1796MeslekGörüntüle
11NİKÂTÎd. ? - ö. 1715MeslekGörüntüle
12ZİYÂ EFENDİd. 1847 - ö. 1914MeslekGörüntüle
13ESRÂR DEDE, Mehmedd. 1748? - ö. 1796Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14NİKÂTÎd. ? - ö. 1715Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZİYÂ EFENDİd. 1847 - ö. 1914Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ESRÂR DEDE, Mehmedd. 1748? - ö. 1796Madde AdıGörüntüle
17NİKÂTÎd. ? - ö. 1715Madde AdıGörüntüle
18ZİYÂ EFENDİd. 1847 - ö. 1914Madde AdıGörüntüle