Madde Detay
DİYARİ/DERTLİ DİYARİ, Ali Dinçer
(d. 01.06.1937 / ö. -)
şoför
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ali Dinçer 1 Haziran 1937 tarihinde, Konya merkeze bağlı Gökyurt köyünde doğmuştur. Babası Süleyman Dinçer, annesi ise Fatma Dinçer’dir. Gökyurt köyünde âşığın ailesi “Delioğlu” ya da “Delioğulları” lakabıyla tanınır. Dedesi Derviş Ali’nin adından dolayı âşığa Ali ismi verilir (Divitçi 2018: 11-12). Maddi imkânsızlıklar nedeniyle eğitim alamayan âşık, ilkokulu dışarıdan bitirerek diplomasını alır (Divitçi 2018: 13; Alptekin vd. 2008: 247). Ancak eğitim alamaması onun kendini geliştirmesine engel olmaz, edebiyat ile yakından ilgili olan Ali Dinçer, Yunus Emre ve Mehmet Akif Ersoy gibi isimleri kendine örnek alır. Karacaoğlan ve Kerem ile Aslı hikâyelerini dinler (Divitçi 2018: 19). Çocukluğu köyünde geçer, sanatının ve dünya görüşünün oluşmasında çocukluk döneminin etkisi görülür. Köy düğünlerinde gelin alayının önünde keman çalan kişiler, Ali Dinçer’in çocukluk dönemindeki canlı hatıralarındandır (Divitçi 2018: 13). 1957'de İzmir Bornova Acemi Birliğinde askere başlar, daha sonra Çanakkale/Gelibolu, Bolayır Sivritepe Topçu komutanlığında askerliğini tamamlar. Askere gidene kadar inşaat işçisi olarak çalışan âşık, askerlik dönüşü ehliyet alarak şoförlük yapmaya başlar. Konya Madencilik Limited Şirketi şoför olarak çalıştığı ilk kurumdur. Daha sonra farklı şehirlerarası yollarda şoförlük yapar. On yıl kadar Konya’da belediye otobüslerinde şoför olarak çalışır (Divitçi 2018: 13-14). Saza ve söze ilgisi olan bir ailede dünyaya gelen âşığın, dedesi Abdullah Dinçer gençliğinde türkü söyler. Ali Dinçer, badeli âşıklardandır. Şehirlerarası bir yolculukta uyur ve rüyasında aksakallı bir ihtiyar kendisine bade sunar. Üç yudumda içmesi gereken badeden ilk yudumu aldıktan sonra bayılır. Rüyaya kadar serbest ölçü ile şiir söyleyen âşık, rüyadan sonra hece ölçüsü ile şiirler yazmaya başlar (Divitçi 2018: 21). Sık sık yolculuk yapmasından dolayı Diyarî mahlasını seçen âşık, şiirlerinde Âşık Diyarî’yim, Âşık Diyarî’den, Âşık Diyarî’de, Diyarı, Diyarî’yim, Garip Diyarî, Dertli Diyarî söyleyişlerine yer verir (Divitçi 2018: 19, Alptekin vd. 2008: 247). Cennet Hanım ile evli olan Ali Dinçer, hâlen Konya’da yaşamaktadır.
22-23 yaşlarında âşıklığa başlayan Ali Dinçer, farklı konularda şiirler yazar. Şiirlerinde hayatında yer tutan her konudan izlere rastlanır. Şoförlük mesleği sadece mahlas seçimini değil, şiirlerinde işlediği konuları da etkiler (Divitçi 2018: 14). Dinî konular ile yakından ilgili olan âşık, şiirlerinde de bu temaya sık sık yer verir. Din üzerine yazdığı şiirler arasında zekât, tevhit gibi konular dikkat çeker. Dizelerinde sıkça Allah’a yalvarma ve af dileme üzerine söylerine rastlanır. Ayrıca insanlar arasındaki adaletsizlik, toplum hayatındaki haksızlıklar şiirlerinde eleştirdiği konulardandır. Milli duygular ile yazdığı şiirlerinde Türk tarihi ve kültürüne ait unsurlar sıkça kullanılır. Dünyanın geçiciliği, yaşadığı dönemin sosyal sorunları da âşık tarafından sıkça işlenen konulardandır (Divitçi 2018: 29-91). Âşık, çeşitli zamanlarda ve çeşitli bölgelerde düzenlenen âşık toplantılarına da katılır. 1972-1984 yılların arasında Konya Âşıklar Bayramı’na katılır ve çeşitli ödüller kazanır. 1979'da yazdığı “Yalvar Mevlâya” adlı şiiri ile Yunus Emre Ödülü, 1981'de yazdığı “Uzaklaştık” şiiri ile Tokadi Zade Şakip Bey Ödülü, 1975'te yazdığı “Bilemezler” adlı şiiri ile Behçet Kemal Ödülü, 1975'te yazdığı “Aldırma” adlı şiiri ile Konya Âşıklar Bayramı’nda altın madalya ve Yunus Emre Ödülü, 1983'te yazdığı “Dilek” şiiri ile Yunus Emre Ödülü, 1977'de yazdığı “Türk Derler” şiiri ile Konya Âşıklar Bayramı’nda altın ödülü, 1977'de yazdığı “Sevdiğim” şiiri ile Karacaoğlan Ödülü, 1976'da yazdığı “Sevmem” adlı şiiri ile Konya Âşıklar Bayramı’nda altın ödülü, 1976'da yazdığı “Sendedir” adlı şiiri ile Konya Âşıklar Bayramı’nda ödül, 1977'de yazdığı “Yanlıştır” şiiri ile Konya Âşıklar Bayramı’nda altın ödül, 1975'te yazdığı “Gösterir” şiiri ile Dede Korkut Ödülü, 1989'da yazdığı “Oluyor” şiiri ile Şair Nefi Ödülü alır (Divitçi 2018: 29-91). Âşık ile ilgili 2005'te, Selçuk Üniversitesi öğrencisi Meltem Divitçi tarafından, Prof. Dr. Saim Sakaoğlu danışmanlığında bitirme tezi hazırlanır (Alptekin vd. 2008: 247). Meltem Divitçi’nin bitirme tezi daha sonra Gönüller Derdine ismiyle kitap olarak basılır. Ayrıca şiirlerinden bazıları bestelenir, çeşitli kitaplarda yayımlanır (Divitçi 2018: 19-20).
Kaynakça
Alptekin, Ali Berat, Saim Sakaoğlu (2008). Türk Saz Şiiri Antolojisi (14-21. Yüzyıllar). Ankara: Akçağ Yay.
Divitçi, Meltem (2018). Gönüller Derdine. Konya: yyy.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: EMİNE NUR ATAYayın Tarihi: 01.04.2019Güncelleme Tarihi: 06.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 01.04.2019Güncelleme Tarihi: 06.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Necati Tuncer | d. 17 Ocak 1953 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | PERVÂNE, Derviş Pervâne | d. ? - ö. 1543 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ABDAL HASAN | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Necati Tuncer | d. 17 Ocak 1953 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | PERVÂNE, Derviş Pervâne | d. ? - ö. 1543 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ABDAL HASAN | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Necati Tuncer | d. 17 Ocak 1953 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | PERVÂNE, Derviş Pervâne | d. ? - ö. 1543 | Meslek | Görüntüle |
9 | ABDAL HASAN | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Necati Tuncer | d. 17 Ocak 1953 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | PERVÂNE, Derviş Pervâne | d. ? - ö. 1543 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | ABDAL HASAN | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Necati Tuncer | d. 17 Ocak 1953 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | PERVÂNE, Derviş Pervâne | d. ? - ö. 1543 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | ABDAL HASAN | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |