Madde Detay
Halit Ertuğrul
(d. 20 Eylül 1956 / ö. -)
Yazar, öğretmen, akademisyen.
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Adıyaman ilinin Besni ilçesinde doğdu. İlköğrenimini 1968’de Adıyaman Besni Sombayat İlkokulunda tamamladı. 1972’de Cacabey Ortaokulunu bitirdi (Işık 2006: 1322). Babası Halit’i henüz elli günlük bebekken bırakıp İstanbul’a gitti. Abisi ve annesiyle daha bebeklikte yapayalnız kaldı. Annesinin adı Hatice’dir. Babasının ikinci evliliğinden üç çocuğu oldu, yıllar sonra onlarla tanıştı. İlkokula imkânsızlıklardan dolayı 3 yıl geç başladı. Okuma arzusu ancak abisinin işe başlamasıyla gerçekleşti. Okul hayatına çalışarak devam etti. Kırşehir Öğretmen Okulundan 1975’te, Niğde Eğitim Enstitüsünden 1978’de, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim Dalından 1994 yılında mezun oldu (Işık 2006: 1322). On iki yıllık ilkokul öğretmenliği sırasında içinde ukde olan üniversite okumayı kafasına koydu ve evli iki çocuk babasıyken üniversiteyi kazandı (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019). Cumhuriyet Üniversitesi Kamu Yönetimi Yönetim Bilimleri Bölümü’nde yüksek lisans yaptı. 1995 yılında Prof. Dr. Güven Murat danışmanlığında “Cumhuriyet Dönemi İlköğretim Sistemi, Yönetim ve Sorunları” başlığıyla tezini hazırladı. Doktorasını 1997’de Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Prof. Dr. İbrahim Yıldırım danışmanlığında “Kuruluşundan Günümüze Azınlık ve Yabancı Okulları ve Bu Okullardan Mezun Olan Öğrencilerin Türk Toplumunda Üstlendiği Roller”i adlı teziyle tamamladı.
Yurdun çeşitli yerlerinde ilkokul öğretmeni, okul müdürü, Milli Eğitim şube müdürü olarak çalıştı. Adıyaman Besni Merkez Atatürk İlkokulu Müdürlüğü (1984-87), Gölbaşı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü (1987-90), Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatında APK kurul uzmanı ve müfettişi (1990-91), bakan danışmanı (1991-94) olarak çalıştı. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Genel Sekreter Yardımcılığı (1994-95) ile Kütüphane ve Dökümantasyon Daire Başkanlığı (1995-96) yaptı. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesinde (1996-97), Gazi Üniversitesi Kastamonu (1998-99) ve Kırşehir Eğitim Fakültelerinde öğretim üyesi olarak çalıştı (Işık 2006: 1322). Adıyaman-Gölbaşı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 1987 yılında yılın öğretmeni seçildi.
Evli olan Ertuğrul’un Hüseyin adında bir oğlu, Esranur adında bir kızı; Halit, Yusuf, Zeynep Rana isminde üç torunu vardır. Ertuğrul hayatı boyunca siyasete bulaşmadı, siyasetten her zaman uzak durdu, tartışmalara dâhil olmadı. 2000 yıllarından başlayarak 6000’den fazla konferans verdi, vermeye de devam etmektedir.
Ertuğrul’un yazarlığa başlama serüveni oldukça ilgi çekicidir: “Ortaokuldayken okul kantinini çalıştıran bir ağabeyinin ayakkabı boya sandığı varmış. Ara sıra teneffüslerde ona para karşılığı yardım ettiğinden ellerinde ayakkabı boyası kalırmış. Matematik öğretmeni tırnak kontrolü yaparken Ertuğrul’un elindeki boyaları kir zannetmiş. Sınıfın huzurunda onun temiz olmadığını ifade eden sözler söylemiş. Bu olay onu derinden etkilemiş. Aynı gün Türkçe öğretmeni Valiliğin anı yarışması açtığını duyurmuş. O gece matematik öğretmeninin sınıfın huzurunda kendine yaptığını ağlayarak kaleme almış. Yazdığını Türkçe öğretmenine vermiş, Türkçe öğretmeni ağlayarak okumuş. Sınıftaki çocuklar öğretmeninin neden ağladığını merak edip sorunca “Edebiyatta ünlü bir kural vardır. Gözyaşıyla yazılan eserler gözyaşıyla okunur. Bu yazıyı arkadaşınız gözyaşıyla yazmış olmalı.” demiş (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019). İşte Halit Ertuğrul’un yazmaya başlaması bu hazin hikâye ile gerçekleşti. O gün bu gündür okur, yazar.
Yazarlıkta Hekimoğlu İsmail’in (Ömer Okçu) çok desteğini gördü, onun tavsiyelerini dinledi. Hekimoğlu İsmail tavsiyeleriyle, Halit Ertuğrul’un gözünü ve gönlünü açtı. Yazılarının yayımlanmasına vesile oldu (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019).
Ertuğrul, İslami duyarlılık çerçevesinde sıklıkla olgunlaşan ve kendini bulan bireyi kitaplarında konu edinir (Yivli 2017: 351). Eserlerinde yaşanmış, hayatın içinden güncel konuları, gençlik problemlerini, hak, hukuk, adalet, ilahi aşk, iman, Kuran hakikatleri gibi manevi yönü ağır basan konulara temas eder.
Ertuğrul’un kitaplarını iki kategoriye ayırmak gerekir: Birincisi yaşanmış, ibretli hikâyelerdir. İkincisi ise eğitim ve kültür kitaplarıdır. Herkesin çok bildiği Kendini Arayan Adam, Düzceli Mehmet, Aysel gibi eserler birinci kategoriye girmektedir. Tamamen gerçek olaylardan müteşekkil bu eserler didaktik öğelerle süslenmiş, dini-felsefi yönü kuvvetlidir. Ailede ve Okulda Çocuk Eğitimi, Örnek Öğretmen, Öğrencinin Başarı Kılavuzu gibi kitaplar ise ikinci kategoriye dâhildir. Eğitimle ilgili olan bu kategorideki eserler öğrenci, öğretmen, anne baba ve toplumla ilgilidir. Ayrıca Ertuğrul eserlerini roman, hikâye vs. bir tür adla tanımlamaz. “Benim kitaplarım roman ve hikâye değil. Tamamen yaşanmış ve hayatın içinden alınmıştır.” der (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019).
Halit Ertuğrul velut bir yazardır. Birçok türde eserler verir. O, popüler eserleriyle tanınır. (Tekin 2010: 382) İlk eseri 1984 yılında Cihan Yayınları arasında çıkan Yıkılan Hayal’tır (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019).
1991 yılında yayımlanan Kendini Arayan Adam kitabıyla ciddi okur kitlesi yakalar. Anılan eserde 1979 senesinin sonbahar ayında Adana’ya gitmek için yola çıkan yazarın, Salih Gökkaya isimli biriyle tanışması ve “İnsan nedir?” sorusu üzerine açılan sohbetin onları getirdiği noktayı ele alır. Romancının bir üstkurmaca ile başlattığı olaylarda Salih ve anlatıcının kendi serüvenlerini izleriz aynı zamanda. (Yivli 2017: 351-352) Gözyaşı dökerek kaleme aldığı Kendini Arayan Adam gerçek hayattan alınmış çarpıcı ve sarsıcı bir hikâyedir. Ertuğrul’un bu eseri yirmi beş dile tercüme edilir. Halit Ertuğrul’un ikinci büyük eseri Düzceli Mehmet’tir. Burada kural tanımayan, sıra dışı genç birinin başından geçenler anlatılır. Aysel’de insan ilişkilerini, toplumsal bozulmayı sorgulayan eser intihar etmek üzere olan bir kızın imana sarılarak kurtuluşunu konu edinir. Canan’da ise birçok ibretli sahneler okuyucuyu karşılar.
Eruğrul’un çeşitli konulardaki yazıları Türk Edebiyatı, Düşünce, Yeni Asya ve Yeni Nesil, Türkiye, Diyanet Çocuk, Köprü, Sur gazete ve dergileri ile Hatay, Kırşehir ve Adıyaman’da çıkan yerel gazetelerde yayımlanır (Murat vd. 2010: 417).
Halit Ertuğrul sade, yalın ve anlaşılır üslubuyla herkese hitap edebilen bir tarzı vardır. Kısa cümlelerle sanattan ziyade algıda kolaylık gözetir. Bundan dolayı olacak ki eserleri çok ilgi görür. Kendini Arayan Adam 1000., Düzceli Mehmet 500., Aysel ise 400. baskıyı geçmiş durumdadır. Şu anda Nesil, Timaş ve Cağaloğlu yayınlarında olmak üzere toplam 72 kitabı yayımlanır. Bir de Meraklı Yusuf adında çocuk kitabı serisi yayınlanmaktadır.
Halit Ertuğrul ve eserleri çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından ödüle layık görülür. Açılan çeşitli yarışmalarda dört birincilik, birçok da ikincilik ve üçüncülük aldı. (Tural vd. 2003: 416) 1987'de Türk Hava Kurumu tarafından havacılıkla ilgili hikâye yarışmasında Türkiye ikincisi, 1993'te Yeni Asya Gazetesinin hikâye yarışmasında Türkiye ikincisi olur. 2002'de Kendini Arayan Adam isimli eserine İstanbul Özel Ufuklar Kurumu tarafından yılın romancısı ödülü verilir. 2012'de Düzceli Mehmet eserine atfen Elmalı Şair ve Yazarlar Kulübü tarafından yılın yazarı seçilir.
Kaynakça
Ertuğrul, Halit (2009). Kendini Arayan Adam. 735. Baskı. İstanbul: Nesil Yayınları.
Işık, İhsan (2006). Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. C.3. Ankara: Elvan Yayınları.
Parın, Kamil, Kişisel Görüşme: 21 Ocak 2019.
Tekin, Arslan (2010). Edebiyatımızda İsimler ve Terimler. İstanbul: Bilgeoğuz Yayınevi.
Tural, Sadık vd. (2003). “Türk Dünyası Edebiyatçılar Ansiklopedisi”.C. 3. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
Yalçın, Murat vd. (2010). “Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi”.C1. 3. Baskı. İstanbul: YKY Yayınları.
Yivli, Oktay vd. (2017). Modern Türk Edebiyatı, İzmir: Günce Yayınları.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: KAMİL PARINYayın Tarihi: 11.03.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 11.03.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Ailede ve Okulda Çocuk Eğitimi | Ser Yayınları / Ankara | 1979 | Araştırma |
Bütün Yönleriyle Gölbaşı | ? / Ankara | 1988 | Araştırma |
Kendini Arayan Adam | Yeni Asya Yayınları / İstanbul | 1992 | Roman |
Eğitimde Bediüzzaman Modeli | Yeni Asya Yayınevi / İstanbul | 1994 | Araştırma |
Azınlık ve Yabancı Okulları Türk Toplumuna Etkisi | Nesil Yayınları / İStanbul | 1998 | Araştırma |
Öğretmenin Başarı Klavuzu | Nesil Yayınları / İstanbul | 1999 | Araştırma |
Dünyama Bahar Geldi | Nesil Yayınları / İstanbul | 2000 | Hikâye |
Düzceli Mehmet | Nesil Yayınları / İstanbul | 2000 | Roman |
Kendimi Buldum | Nesil Yayınları / İstanbul | 2000 | Deneme |
Kendimizi Nasıl Yetiştirelim? | Nesil Yayınları / İstanbul | 2000 | Araştırma |
Yeni Bir Hayat | Nesil Yayınları / İstanbul | 2000 | Roman |
Dünyayı ağlatanlar | Nesil Yayınları / İstanbul | 2001 | Diğer |
Öğrencinin Başarı Klavuzu | Nesil Yayınları / İstanbul | 2001 | Araştırma |
Uçurumdan Dönüş | Nesil Yayınları / İstanbul | 2001 | Diğer |
Aysel | Nesil Yayınları / İstanbul | 2002 | Roman |
Aşk Böyle Yaşanır | Nesil Yayınları / İstanbul | 2002 | Derleme |
Ateşte Yeşerdim | Nesil Yayınları / İstanbul | 2002 | Roman |
Canan | Nesil Yayınları / İstanbul | 2002 | Roman |
Çocuğumu Bana Verin | Nesil Yayınları / İstanbul | 2002 | Deneme |
Gençliğin Göz Yaşları | Timaş Yayınları / İstanbul | 2002 | Deneme |
Kitap Okumada Yeni Teknikler | Nesil Yayınları / İstanbul | 2002 | Araştırma |
Kültürümüzü Etkileyen Okullar | Nesil Yayınları / İstanbul | 2002 | Araştırma |
Son Gelişmelerle Çocuk Eğitiminde Yeni Teknikler | Timaş Yayınları / İstanbul | 2002 | Araştırma |
Selim ve Hande | Nesil Yayınları / İStanbul | 2002 | Roman |
Son Gelişmelerle Anne Baba Eğitiminde Yeni Teknikler | Timaş Yayınları / İstanbul | 2002 | Araştırma |
Son Gelişmelerle Öğrencilikte Yeni Teknikler | Timaş Yayınları / İstanbul | 2002 | Araştırma |
Toplumun Işıkları | Timaş Yayınları / İstanbul | 2002 | Araştırma |
Emre | Nesil Yayınları / İstanbul | 2003 | Roman |
Öğretmenlerden Hizmet Öyküleri | Nesil Yayınları / İstanbul | 2003 | Diğer |
Adım Adım Evlilik | Nesil Yayınları / İstanbul | 2003 | Araştırma |
Bilimsel Çalışmalarda Yeni Teknikler | Nesil Yayınları / İstanbul | 2003 | İnceleme |
Okuyuculardan İbretli Mektuplar | Nesil Yayınları / İstanbul | 2003 | Diğer |
Siz Kimsiniz? | Nesil Yayınları / İstanbul | 2003 | Diğer |
Günümüzden Hizmet Öyküleri | Nesil Yayınları / İstanbul | 2003 | Hikâye |
Gençlik Mektupları | Nesil Yayınları / İstanbul | 2003 | Mektup |
Sevda | Timaş Yayınları / İstanbul | 2003 | Roman |
Sosyolojiye Giriş | ? / ? | 2003 | Araştırma |
Nje Jette Tjeter | Gelenek Yayınları / İstanbul | 2003 | Diğer |
Kendini Arayan Kadın | Nesil Yayınları / İstanbul | 2004 | Roman |
Gizemli Davet | Nesil Yayınları / İstanbul | 2004 | Diğer |
Auf Der Suche Nach Sıch Selbst | Nesil Yayınları / İstanbul | 2004 | Diğer |
Üniversite Sınavını Nasıl Kazandım | Nesil Yayınları / İstanbul | 2005 | Araştırma |
Gençlik sorunları ve Çözümleri | Nesil Yayınları / İstanbul | 2005 | Araştırma |
Şark Kızı | Nesil Yayınları / İstanbul | 2005 | Roman |
Aradığını Bulan Kadın | Nesil Yayınları / İstanbul | 2005 | Roman |
Said Nursi'nin Destanlaşan Hizmeti | Nesil Yayınları / İstanbul | 2006 | Araştırma |
Herkesin Öğretmeni | Nesil Yayınları / İstanbul | 2006 | Araştırma |
Ezanla Diriliş | Nesil Yayınları / İstanbul | 2007 | Diğer |
Anne Baba Notunuz Kaç? | Nesil Yayınları / İstanbul | 2009 | Araştırma |
Kendinizi Keşfe Var Mısınız 21 Adımda Hedef 12 | Nesil Yayınları / İstanbul | 2009 | Araştırma |
Ateşte Açan Çiçekler | Nesil Yayınları / İstanbul | 2010 | Diğer |
Her Yönüyle Örnek Öğretmen | Nesil Yayınları / İstanbul | 2010 | Araştırma |
İbret ve Gözyaşı Vasiyet | Nesil Yayınları / İstanbul | 2010 | Diğer |
Secdede Son Nefes | Nesil Yayınları / İstanbul | 2010 | Diğer |
Beni Bir Annem Sevmiş | Nesil Yayınları / İstanbul | 2011 | Diğer |
Cennete Giden Günahkar | Nesil Yayınları / İstanbul | 2011 | Diğer |
Son Umut | Nesil Yayınları / İstanbul | 2011 | Roman |
Asi Gönül | Nesil Yayınları / İstanbul | 2012 | Diğer |
Esrarlı Gece | Nesil Yayınları / İstanbul | 2013 | Diğer |
Güneş Batmadan | Nesil Yayınları / İstanbul | 2013 | Diğer |
Hasret | Nesil Yayınları / İstanbul | 2013 | Hikâye |
Sonsuzluğa Uyanmak | Nesil Yayınları / İstanbul | 2013 | Diğer |
Vicdan Ateşi | Nesil Yayınları / İstanbul | 2013 | Diğer |
Kapına Geldim | Nesil Yayınları / İstanbul | 2014 | Hikâye |
Kutlu Bir Aşk | Nesil Yayınları / İstanbul | 2014 | Diğer |
Yüzleşme Vakti | Nesil Yayınları / İstanbul | 2014 | Hikâye |
Kutlu Bir Diriliş | Nesil Yayınları / İstanbul | 2015 | Diğer |
La Recherche | Nesil Yayınları / İstanbul | 2015 | Diğer |
Ömrüme Doğan Güneş | Nesil Yayınları / İstanbul | 2015 | Diğer |
Çanakkale'de Üç Muhammed | Nesil Yayınları / İstanbul | 2016 | Diğer |
Çare | Nesil Yayınları / İstanbul | 2016 | Diğer |
Gönlüme Hu Düştü | Nesil Yayınları / İstanbul | 2016 | Roman |
Çözüm | Nesil Yayınları / İstanbul | 2016 | Araştırma |
Kutlu Bir Haykırış | Nesil Yayınları / İstanbul | 2016 | Diğer |
Manevi Yükseliş | Hayat Yayınları / İstanbul | 2017 | Diğer |
Nur Destanı | Nesil Yayınları / İstanbul | 2017 | Diğer |
Senin İçin Gemileri Yaktım | Hayat Yayınları / İstanbul | 2017 | Diğer |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Bülent Sönmez | d. 28 Ekim 1963 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ÂSIM EFENDİ | d. 1839? - ö. 1909? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Şeyhmus Dağtekin | d. 1964 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Alim Kahraman | d. 1956 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Sezer Ateş Ayvaz | d. 11 Ağustos 1956 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ALADAĞLI/OZANOĞLU/YÜCELİ, İsmail Kurt | d. 1956 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Hasan Basri Lostar | d. 1890 - ö. 25 Ekim 1946 | Meslek | Görüntüle |
8 | İsmet Emre | d. 01 Ocak 1967 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Şeref Yılmaz | d. 01 Nisan 1967 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Yuşa Arış | d. 1969 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Sibel Oral | d. 1979 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Yusuf Şahin | d. 1970 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Muhsin Ertuğrul | d. 07 Mart 1892 - ö. 29 Nisan 1979 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Aykut Ertuğrul | d. 26 Ekim 1981 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Halit Ziya Uşaklıgil | d. 1865 - ö. 27 Mart 1945 | Madde Adı | Görüntüle |