ES'AD, Koruağası-zâde Mehmed Es'ad Efendi

(d. ?/? - ö. 1178-1180/1764-1766)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul'da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mehmed Es'ad’dır. Dimetoka ve Edirne gibi şehirlerde Koruağalığı yapan Seyyid Mus­tafa Ağa'nın oğlu olduğundan Koruağası-zâde Mehmed Es'ad Efendi olarak tanındı. Babasının yerine koruağası oldu. Hattat Fındık-zâde İbrahim Efendi’den talik hattını meşk etti. Sultan III. Mustafa devri (1757-1774) şairlerindendi. Ergun (1936-1945: 1322)’a göre 1178/1764-1180/1766 yılları arasında vefat etti.

Esad'ın bilinen tek eseri Dîvânçe’sidir. Eser, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi TY 125’tedir. Bu nüshada bir münacat, 3 na't, 1 çâryâr methiyesi, 4 hadisin manzum tercümesi, 2 Mevlana methiyesi, 2 kaside, 51 tarih, 1 terci-i bend, 1 müseddes, 1tahmis, Hikâye-i Seyyid Cevrî başlıklı 1 mesnevi, manzum 1 mektup, 36 gazel, 1 kıt‘a, 6 nazım, 9 rübai, 28 beyit, sonunda mensur 1 hikâye, 5 mektup sureti yazılıdır (İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu 1968: 892). Ergun (1936-1945: 1323-1324), Es‘ad’ın Nedîm ve Avnî’nin şiirlerine nazireler yazdığını, âşıkâne gazeller vücuda getirdiğini belirtikten sonra sekiz manzumesi ile Seyyid Cevrî hikâyesinden bir bölüm yayımlamıştır.

Kaynakça

Beydilli, Kemal (2006). “Mustafa III”. İslam Ansiklopedisi. C. 31. İstanbul: TDV Yay. 280-283.

Cunbur, Müjgan (2003). “Es‘ad”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 3. Ankara: AKM Yay. 423. 

Ergun, Sadettin Nüzhet (1936-1945). “Esad (Koruağasızâde)”. Türk Şairleri. C. 3. İstanbul: Bozkurt Matbaası. 1322-1325.

İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu (1968). “Es‘ad”. C. III. İstanbul: MEB Yay. 892.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 158.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 40.

Müstakim-zâde Süleyman Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaası. 720.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1979). C. 3. “Esad Mehmed Efendi (Koruağasızâde)”. İstanbul: Dergâh Yay. 87. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 14.05.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Hikâye-i Seyyid Cevrî'den

Mora'dan avdeti esnâsında

Tıfl idi vâlidesi yanında

 

Gül-i nev-hîz iken ol şûh-i cihân

Verdi etmekçiliğe şöhret ü şân


Öyle bir şûh-i cihânın el'ân

Görmedi mislini çeşm-i devrân


Okıyub yazmada mâhir oldu

Sa'y idüb hâsılı şâir oldu


Lem'a bahşâ-yi kemâl olmuş idi

Meclis ârâ-yi hayâl olmuş idi


Şâir-i tâze edâ Cevrî'dir

Âb-ı rûy-i şuarâ Cevrî'dir


Bikr-i mazmûnu dür-i nâ-süfte

Nazmı da kendi gibi âşüfte


Nazm-ı bî-kâfiyesinin el'ân

Uğramaz yanına kat'â evzân

(Ergun, Sadettin Nüzhet (1936-1945). “Esad (Koruağasızâde)”. Türk Şairleri. C. 3. İstanbul: Bozkurt Matbaası. 1324.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Zuhal Kuyaşd. 1923 - ö. 3 Kasım 2014Doğum YeriGörüntüle
2HAKKI, Hacı İbrâhim Hakkı Efendid. 1826 - ö. 1889Doğum YeriGörüntüle
3CİHANGÎR, III. Mustafad. 1717 - ö. 1774Doğum YeriGörüntüle
4Zuhal Kuyaşd. 1923 - ö. 3 Kasım 2014Doğum YılıGörüntüle
5HAKKI, Hacı İbrâhim Hakkı Efendid. 1826 - ö. 1889Doğum YılıGörüntüle
6CİHANGÎR, III. Mustafad. 1717 - ö. 1774Doğum YılıGörüntüle
7Zuhal Kuyaşd. 1923 - ö. 3 Kasım 2014Ölüm YılıGörüntüle
8HAKKI, Hacı İbrâhim Hakkı Efendid. 1826 - ö. 1889Ölüm YılıGörüntüle
9CİHANGÎR, III. Mustafad. 1717 - ö. 1774Ölüm YılıGörüntüle
10Zuhal Kuyaşd. 1923 - ö. 3 Kasım 2014MeslekGörüntüle
11HAKKI, Hacı İbrâhim Hakkı Efendid. 1826 - ö. 1889MeslekGörüntüle
12CİHANGÎR, III. Mustafad. 1717 - ö. 1774MeslekGörüntüle
13Zuhal Kuyaşd. 1923 - ö. 3 Kasım 2014Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HAKKI, Hacı İbrâhim Hakkı Efendid. 1826 - ö. 1889Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15CİHANGÎR, III. Mustafad. 1717 - ö. 1774Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Zuhal Kuyaşd. 1923 - ö. 3 Kasım 2014Madde AdıGörüntüle
17HAKKI, Hacı İbrâhim Hakkı Efendid. 1826 - ö. 1889Madde AdıGörüntüle
18CİHANGÎR, III. Mustafad. 1717 - ö. 1774Madde AdıGörüntüle