ES'AD, Koruağası-zâde Mehmed Es'ad Efendi

(d. ?/? - ö. 1178-1180/1764-1766)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul'da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mehmed Es'ad’dır. Dimetoka ve Edirne gibi şehirlerde Koruağalığı yapan Seyyid Mus­tafa Ağa'nın oğlu olduğundan Koruağası-zâde Mehmed Es'ad Efendi olarak tanındı. Babasının yerine koruağası oldu. Hattat Fındık-zâde İbrahim Efendi’den talik hattını meşk etti. Sultan III. Mustafa devri (1757-1774) şairlerindendi. Ergun (1936-1945: 1322)’a göre 1178/1764-1180/1766 yılları arasında vefat etti.

Esad'ın bilinen tek eseri Dîvânçe’sidir. Eser, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi TY 125’tedir. Bu nüshada bir münacat, 3 na't, 1 çâryâr methiyesi, 4 hadisin manzum tercümesi, 2 Mevlana methiyesi, 2 kaside, 51 tarih, 1 terci-i bend, 1 müseddes, 1tahmis, Hikâye-i Seyyid Cevrî başlıklı 1 mesnevi, manzum 1 mektup, 36 gazel, 1 kıt‘a, 6 nazım, 9 rübai, 28 beyit, sonunda mensur 1 hikâye, 5 mektup sureti yazılıdır (İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu 1968: 892). Ergun (1936-1945: 1323-1324), Es‘ad’ın Nedîm ve Avnî’nin şiirlerine nazireler yazdığını, âşıkâne gazeller vücuda getirdiğini belirtikten sonra sekiz manzumesi ile Seyyid Cevrî hikâyesinden bir bölüm yayımlamıştır.

Kaynakça

Beydilli, Kemal (2006). “Mustafa III”. İslam Ansiklopedisi. C. 31. İstanbul: TDV Yay. 280-283.

Cunbur, Müjgan (2003). “Es‘ad”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 3. Ankara: AKM Yay. 423. 

Ergun, Sadettin Nüzhet (1936-1945). “Esad (Koruağasızâde)”. Türk Şairleri. C. 3. İstanbul: Bozkurt Matbaası. 1322-1325.

İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu (1968). “Es‘ad”. C. III. İstanbul: MEB Yay. 892.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 158.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 40.

Müstakim-zâde Süleyman Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaası. 720.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1979). C. 3. “Esad Mehmed Efendi (Koruağasızâde)”. İstanbul: Dergâh Yay. 87. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 14.05.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Hikâye-i Seyyid Cevrî'den

Mora'dan avdeti esnâsında

Tıfl idi vâlidesi yanında

 

Gül-i nev-hîz iken ol şûh-i cihân

Verdi etmekçiliğe şöhret ü şân


Öyle bir şûh-i cihânın el'ân

Görmedi mislini çeşm-i devrân


Okıyub yazmada mâhir oldu

Sa'y idüb hâsılı şâir oldu


Lem'a bahşâ-yi kemâl olmuş idi

Meclis ârâ-yi hayâl olmuş idi


Şâir-i tâze edâ Cevrî'dir

Âb-ı rûy-i şuarâ Cevrî'dir


Bikr-i mazmûnu dür-i nâ-süfte

Nazmı da kendi gibi âşüfte


Nazm-ı bî-kâfiyesinin el'ân

Uğramaz yanına kat'â evzân

(Ergun, Sadettin Nüzhet (1936-1945). “Esad (Koruağasızâde)”. Türk Şairleri. C. 3. İstanbul: Bozkurt Matbaası. 1324.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1YÜSRÎ, Ahmed Yüsrî Efendid. 1636-37 - ö. Haziran-Temmuz 1694Doğum YeriGörüntüle
2Adnan Veli Kanıkd. 1916 - ö. 6 Aralık 1972Doğum YeriGörüntüle
3Nabizade Nazımd. 1862 - ö. 5 Ağustos 1893Doğum YeriGörüntüle
4YÜSRÎ, Ahmed Yüsrî Efendid. 1636-37 - ö. Haziran-Temmuz 1694Doğum YılıGörüntüle
5Adnan Veli Kanıkd. 1916 - ö. 6 Aralık 1972Doğum YılıGörüntüle
6Nabizade Nazımd. 1862 - ö. 5 Ağustos 1893Doğum YılıGörüntüle
7YÜSRÎ, Ahmed Yüsrî Efendid. 1636-37 - ö. Haziran-Temmuz 1694Ölüm YılıGörüntüle
8Adnan Veli Kanıkd. 1916 - ö. 6 Aralık 1972Ölüm YılıGörüntüle
9Nabizade Nazımd. 1862 - ö. 5 Ağustos 1893Ölüm YılıGörüntüle
10YÜSRÎ, Ahmed Yüsrî Efendid. 1636-37 - ö. Haziran-Temmuz 1694MeslekGörüntüle
11Adnan Veli Kanıkd. 1916 - ö. 6 Aralık 1972MeslekGörüntüle
12Nabizade Nazımd. 1862 - ö. 5 Ağustos 1893MeslekGörüntüle
13YÜSRÎ, Ahmed Yüsrî Efendid. 1636-37 - ö. Haziran-Temmuz 1694Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Adnan Veli Kanıkd. 1916 - ö. 6 Aralık 1972Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Nabizade Nazımd. 1862 - ö. 5 Ağustos 1893Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16YÜSRÎ, Ahmed Yüsrî Efendid. 1636-37 - ö. Haziran-Temmuz 1694Madde AdıGörüntüle
17Adnan Veli Kanıkd. 1916 - ö. 6 Aralık 1972Madde AdıGörüntüle
18Nabizade Nazımd. 1862 - ö. 5 Ağustos 1893Madde AdıGörüntüle