ES'AD, Koruağası-zâde Mehmed Es'ad Efendi

(d. ?/? - ö. 1178-1180/1764-1766)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul'da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mehmed Es'ad’dır. Dimetoka ve Edirne gibi şehirlerde Koruağalığı yapan Seyyid Mus­tafa Ağa'nın oğlu olduğundan Koruağası-zâde Mehmed Es'ad Efendi olarak tanındı. Babasının yerine koruağası oldu. Hattat Fındık-zâde İbrahim Efendi’den talik hattını meşk etti. Sultan III. Mustafa devri (1757-1774) şairlerindendi. Ergun (1936-1945: 1322)’a göre 1178/1764-1180/1766 yılları arasında vefat etti.

Esad'ın bilinen tek eseri Dîvânçe’sidir. Eser, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi TY 125’tedir. Bu nüshada bir münacat, 3 na't, 1 çâryâr methiyesi, 4 hadisin manzum tercümesi, 2 Mevlana methiyesi, 2 kaside, 51 tarih, 1 terci-i bend, 1 müseddes, 1tahmis, Hikâye-i Seyyid Cevrî başlıklı 1 mesnevi, manzum 1 mektup, 36 gazel, 1 kıt‘a, 6 nazım, 9 rübai, 28 beyit, sonunda mensur 1 hikâye, 5 mektup sureti yazılıdır (İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu 1968: 892). Ergun (1936-1945: 1323-1324), Es‘ad’ın Nedîm ve Avnî’nin şiirlerine nazireler yazdığını, âşıkâne gazeller vücuda getirdiğini belirtikten sonra sekiz manzumesi ile Seyyid Cevrî hikâyesinden bir bölüm yayımlamıştır.

Kaynakça

Beydilli, Kemal (2006). “Mustafa III”. İslam Ansiklopedisi. C. 31. İstanbul: TDV Yay. 280-283.

Cunbur, Müjgan (2003). “Es‘ad”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 3. Ankara: AKM Yay. 423. 

Ergun, Sadettin Nüzhet (1936-1945). “Esad (Koruağasızâde)”. Türk Şairleri. C. 3. İstanbul: Bozkurt Matbaası. 1322-1325.

İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu (1968). “Es‘ad”. C. III. İstanbul: MEB Yay. 892.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 158.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 40.

Müstakim-zâde Süleyman Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaası. 720.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1979). C. 3. “Esad Mehmed Efendi (Koruağasızâde)”. İstanbul: Dergâh Yay. 87. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 14.05.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Hikâye-i Seyyid Cevrî'den

Mora'dan avdeti esnâsında

Tıfl idi vâlidesi yanında

 

Gül-i nev-hîz iken ol şûh-i cihân

Verdi etmekçiliğe şöhret ü şân


Öyle bir şûh-i cihânın el'ân

Görmedi mislini çeşm-i devrân


Okıyub yazmada mâhir oldu

Sa'y idüb hâsılı şâir oldu


Lem'a bahşâ-yi kemâl olmuş idi

Meclis ârâ-yi hayâl olmuş idi


Şâir-i tâze edâ Cevrî'dir

Âb-ı rûy-i şuarâ Cevrî'dir


Bikr-i mazmûnu dür-i nâ-süfte

Nazmı da kendi gibi âşüfte


Nazm-ı bî-kâfiyesinin el'ân

Uğramaz yanına kat'â evzân

(Ergun, Sadettin Nüzhet (1936-1945). “Esad (Koruağasızâde)”. Türk Şairleri. C. 3. İstanbul: Bozkurt Matbaası. 1324.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RİF'AT, Enderûnî Fazlî-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1792-93Doğum YeriGörüntüle
2ŞEKÛRÎ, Himmet-zâde Şeyh Abduşşekûr Efendid. ? - ö. 1766-1767Doğum YeriGörüntüle
3NA'ÎM, Yazıcı-zâde Mehmedd. ? - ö. 1752Doğum YeriGörüntüle
4RİF'AT, Enderûnî Fazlî-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1792-93Doğum YılıGörüntüle
5ŞEKÛRÎ, Himmet-zâde Şeyh Abduşşekûr Efendid. ? - ö. 1766-1767Doğum YılıGörüntüle
6NA'ÎM, Yazıcı-zâde Mehmedd. ? - ö. 1752Doğum YılıGörüntüle
7RİF'AT, Enderûnî Fazlî-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1792-93Ölüm YılıGörüntüle
8ŞEKÛRÎ, Himmet-zâde Şeyh Abduşşekûr Efendid. ? - ö. 1766-1767Ölüm YılıGörüntüle
9NA'ÎM, Yazıcı-zâde Mehmedd. ? - ö. 1752Ölüm YılıGörüntüle
10RİF'AT, Enderûnî Fazlî-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1792-93MeslekGörüntüle
11ŞEKÛRÎ, Himmet-zâde Şeyh Abduşşekûr Efendid. ? - ö. 1766-1767MeslekGörüntüle
12NA'ÎM, Yazıcı-zâde Mehmedd. ? - ö. 1752MeslekGörüntüle
13RİF'AT, Enderûnî Fazlî-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1792-93Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ŞEKÛRÎ, Himmet-zâde Şeyh Abduşşekûr Efendid. ? - ö. 1766-1767Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NA'ÎM, Yazıcı-zâde Mehmedd. ? - ö. 1752Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RİF'AT, Enderûnî Fazlî-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1792-93Madde AdıGörüntüle
17ŞEKÛRÎ, Himmet-zâde Şeyh Abduşşekûr Efendid. ? - ö. 1766-1767Madde AdıGörüntüle
18NA'ÎM, Yazıcı-zâde Mehmedd. ? - ö. 1752Madde AdıGörüntüle