Madde Detay
EŞREF, Çelebi-zâde Eşref Molla
(d. ?/? - ö. Muharrem 1206/Ağustos-Eylül 1791)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Hâtimetü’l- Eş‘âr (Çifci yty.: 58)’a göre Ali, Bağçe-i Safâ-Endûz (Oğraş 2001:39)’a göre Mehmed’dir. Sürreeminî-zâde Ömer Tahir Efendi’nin oğludur. Ârif Hikmet Efendi (Çınarcı 2007: 29), Şeyhülislâm Zeynelâbidin Efendi’nin kardeşi olduğunu söylese de Sadettin Nüzhet Ergun (1936-1945: 1358), Zeynelâbidin Efendi’nin kardeşi olmadığını; sadece akrabası olduğunu ifade etmektedir. Küçükçelebi-zâde Âsım Efendi’nin torunu olduğu için Çelebi-zâde Eşref Molla diye tanındı. Medrese öğrenimi görerek mülâzım oldu. 1185/1771-72 yılında hariç rütbesiyle müderrisliğe başladı. Altmışlı rütbesi ile müderrislik yaparken Muharrem 1206/Ağustos-Eylül 1791’de İstanbul’da vefat etti. Molla Gürânî’de Çelebi-zâde Kabristanı’na defnedildi. “Eşref Ali Efendi mesken ide naîmi 1206” (Çifçi yty.: 58) mısraı vefat tarihini göstermektedir.
Eserlerine dair bir bilgi yoktur. Sadettin Nüzhet Ergun (1936-1945: 1358), Millet Kütüphanesi AE 717 numarada kayıtlı bir mecmuada bir kasidesini ve birkaç gazelini tespit etmiştir. Ayrıca bazı kaynaklarda (Çınarcı 2007: 29; Çifci yty.: 58; Kılıç yty.: 6; Silahdar-zâde vr. 12b) şiirlerinden örnekler yer almaktadır.
Kaynakça
Cunbur, Müjgân (2003). “Eşref”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 3. Ankara: AKM Yay. 443.
Çınarcı, M. Nuri (hzl.)(2007). Şeyhülislam Ârif Hikmet Beyin Tezkiretü’ş- Şu‘arâsı ve Transkripsiyonlu Metni. Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi. 29.
Çifçi, Ömer (hzl.) (yty). Fatîn Davud Hâtimetü’l- Eş‘âr (Fatîn Tezkiresi). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10736,metinpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.05.2015]. 58.
Ergun, Sadettin Nüzhet (1936-1945). “Eşref (İstanbullu, Molla)”. Türk Şairleri. C. 3. İstanbul: Bozkurt Matbaası. 1358.
İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 119.
Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî.http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.05.2015]. 6.
Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I. Ankara: Bizim Büro Yay. 43-44.
Oğraş, Rıza (hzl.) (2001). Esad Mehmed Efendi ve Bağçe-i Safâ-Endûz’u İnceleme-Metin. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10734,bahcepdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.05.2015]. 39.
Silahdar-zâde Mehmed Emin. Tezkire-i Şuara. İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi. T 2557. vr. 12b.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1979). “Eşref, Mehmed Molla”. C. 3.İstanbul: Dergâh Yay. 115.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİKYayın Tarihi: 19.05.2015Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bulanırsan da bulan ey dil-i pâk âb gibi
Sâf olup kimseye zehr olma da tîz-âb gibi
Harem-i râz-ı dile mahrem olayım der idi
Kime açıldım ise nâle ile bâb gibi
Âsumân ise yerin dahı tevâzu’la hemân
Yüzünü yirlere sür her gece meh-tâb gibi
El açup Seyf du’âsın okudum gönlümden
Göricek ebru-yı dil-dârımı mihrâb gibi
Dili müstagnî-i her şem’-i şeb-ârâ etdi
Leyl-i zülfünde ruhun gevher-i şeb-tâb gibi
Nice dil râhat-ı emniyyeti bulsun Eşref
Dost düşmen gibi düşmen ise ahbâb gibi
(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî.http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.05.2015]. 6.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 19.05.2015Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bulanırsan da bulan ey dil-i pâk âb gibi
Sâf olup kimseye zehr olma da tîz-âb gibi
Harem-i râz-ı dile mahrem olayım der idi
Kime açıldım ise nâle ile bâb gibi
Âsumân ise yerin dahı tevâzu’la hemân
Yüzünü yirlere sür her gece meh-tâb gibi
El açup Seyf du’âsın okudum gönlümden
Göricek ebru-yı dil-dârımı mihrâb gibi
Dili müstagnî-i her şem’-i şeb-ârâ etdi
Leyl-i zülfünde ruhun gevher-i şeb-tâb gibi
Nice dil râhat-ı emniyyeti bulsun Eşref
Dost düşmen gibi düşmen ise ahbâb gibi
(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî.http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.05.2015]. 6.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bulanırsan da bulan ey dil-i pâk âb gibi
Sâf olup kimseye zehr olma da tîz-âb gibi
Harem-i râz-ı dile mahrem olayım der idi
Kime açıldım ise nâle ile bâb gibi
Âsumân ise yerin dahı tevâzu’la hemân
Yüzünü yirlere sür her gece meh-tâb gibi
El açup Seyf du’âsın okudum gönlümden
Göricek ebru-yı dil-dârımı mihrâb gibi
Dili müstagnî-i her şem’-i şeb-ârâ etdi
Leyl-i zülfünde ruhun gevher-i şeb-tâb gibi
Nice dil râhat-ı emniyyeti bulsun Eşref
Dost düşmen gibi düşmen ise ahbâb gibi
(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî.http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.05.2015]. 6.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bulanırsan da bulan ey dil-i pâk âb gibi
Sâf olup kimseye zehr olma da tîz-âb gibi
Harem-i râz-ı dile mahrem olayım der idi
Kime açıldım ise nâle ile bâb gibi
Âsumân ise yerin dahı tevâzu’la hemân
Yüzünü yirlere sür her gece meh-tâb gibi
El açup Seyf du’âsın okudum gönlümden
Göricek ebru-yı dil-dârımı mihrâb gibi
Dili müstagnî-i her şem’-i şeb-ârâ etdi
Leyl-i zülfünde ruhun gevher-i şeb-tâb gibi
Nice dil râhat-ı emniyyeti bulsun Eşref
Dost düşmen gibi düşmen ise ahbâb gibi
(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî.http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.05.2015]. 6.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ZARÎF MUSTAFA PAŞA, İstanbullu | d. 1816 - ö. 1861 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | TURGUT ABDAL/TURGUT BABA/KAZIM OĞLU TURGUT, Turgut Koca | d. 1921 - ö. 15.10.1997 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Burhan Cahit Morkaya | d. 1892 - ö. 20 Ocak 1949 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ZARÎF MUSTAFA PAŞA, İstanbullu | d. 1816 - ö. 1861 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | TURGUT ABDAL/TURGUT BABA/KAZIM OĞLU TURGUT, Turgut Koca | d. 1921 - ö. 15.10.1997 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Burhan Cahit Morkaya | d. 1892 - ö. 20 Ocak 1949 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ZARÎF MUSTAFA PAŞA, İstanbullu | d. 1816 - ö. 1861 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | TURGUT ABDAL/TURGUT BABA/KAZIM OĞLU TURGUT, Turgut Koca | d. 1921 - ö. 15.10.1997 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Burhan Cahit Morkaya | d. 1892 - ö. 20 Ocak 1949 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | ZARÎF MUSTAFA PAŞA, İstanbullu | d. 1816 - ö. 1861 | Meslek | Görüntüle |
11 | TURGUT ABDAL/TURGUT BABA/KAZIM OĞLU TURGUT, Turgut Koca | d. 1921 - ö. 15.10.1997 | Meslek | Görüntüle |
12 | Burhan Cahit Morkaya | d. 1892 - ö. 20 Ocak 1949 | Meslek | Görüntüle |
13 | ZARÎF MUSTAFA PAŞA, İstanbullu | d. 1816 - ö. 1861 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | TURGUT ABDAL/TURGUT BABA/KAZIM OĞLU TURGUT, Turgut Koca | d. 1921 - ö. 15.10.1997 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Burhan Cahit Morkaya | d. 1892 - ö. 20 Ocak 1949 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | ZARÎF MUSTAFA PAŞA, İstanbullu | d. 1816 - ö. 1861 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | TURGUT ABDAL/TURGUT BABA/KAZIM OĞLU TURGUT, Turgut Koca | d. 1921 - ö. 15.10.1997 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Burhan Cahit Morkaya | d. 1892 - ö. 20 Ocak 1949 | Madde Adı | Görüntüle |