Madde Detay
FAKRÎ, Ahmed Dede
(d. ?/? - ö. 950/1543-1544)
divan-tekke şairi
(Divan-Tekke / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl ismi Ahmet olan Fakrî Dede Kilis’te dünyaya gelmiştir. Doğum tarihi bilinmemektedir. Bir Mevlevi şeyhi olan Fakrî Dede, Mevlânâ’nın yedinci nesil torunlarından Sultan Dîvânî hazretlerinin halifelerinden birinin oğludur. Şeyh Ahmed-i Kârî hazretlerinin sohbetlerine katılmış ve onun meclisinde tahsil görmüştür. Meşrebi fakr ü fenaya yatkın olduğu ve tasavvufî anlamda tam bir arınmaya meyilli olduğu için arkadaşları arasında Fakrî adıyla anılmış ve bunu mahlas olarak kullanmıştır. Bir rivayete göre Şah İsmail-i Safevî meclisinde Sultan Ebu’s-Seyf hazretlerinin oğulları olan Fûlâd Mirza ve Ulvân Mirza Sultan Selim Han ile Şâh İsmail arasındaki savaşta Sultan Selim Han tarafına geçip padişahın yüce eşiğine yüz sürerek ikisi de padişahın iltifatlarına mazhar olmuş ve İsmailiyye savaşlarının sona ermesinden sonra Halep’te iskân olunmuşlardır. Burada Sultan Dîvânî’nin sohbetlerinden feyizlenerek Mevleviliğe gönül bağlamışlar ve Halep şehrinde bir Mevlevihane inşa etmişlerdir. Bu tekkeye şeyh olarak görevlendirilen Fakrî Dede, 950/1543-44 civarında Halep’te vefat etmiştir.
Fakrî Dede'nin, Esrar Dede tezkiresindeki şiir örneğinden başka elde bir eseri bulunmamaktadır. Bu şiir örneğinden hareketle Fakrî Dede'nin mutasavvıf bir şair olduğu anlaşılmaktadır.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî. Ankara: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay.
Kurnaz, Cemal, Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.
Şener, Hasan (2013). "Tezkirelerde Adı Geçen Kilisli Divan Şairleri". Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 24 (1): 33-47.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN ŞENERYayın Tarihi: 26.09.2014Güncelleme Tarihi: 06.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Minnet Ḫudāya ey dil her dūna minnetüm yoḳ
Üstüme dutmaz ise gerdūna minnetüm yoḳ
Oldum fenā mücerred derviş-i bī-nevāyam
Ḳısmet olan geliser hiç ḫvāna minnetüm yoḳ
İçdüm şarāb-ı ʿaşḳı keyfiyyetüm müdāmī
Esrār ü berş ü ḥabb ü afyūna minnetüm yoḳ
Tecrīd ile felekde oldum Mesīḥ-i s̠ānī
Mālıyla yire geçsün Ḳārūn’a minnetüm yoḳ
ʿAşḳ ile bulmışam ben ey Faḳrī ol nigārı
İsm ü duʿā vü siḥr ü efsūna minnetüm yoḳ
Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 425.
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 26.09.2014Güncelleme Tarihi: 06.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Minnet Ḫudāya ey dil her dūna minnetüm yoḳ
Üstüme dutmaz ise gerdūna minnetüm yoḳ
Oldum fenā mücerred derviş-i bī-nevāyam
Ḳısmet olan geliser hiç ḫvāna minnetüm yoḳ
İçdüm şarāb-ı ʿaşḳı keyfiyyetüm müdāmī
Esrār ü berş ü ḥabb ü afyūna minnetüm yoḳ
Tecrīd ile felekde oldum Mesīḥ-i s̠ānī
Mālıyla yire geçsün Ḳārūn’a minnetüm yoḳ
ʿAşḳ ile bulmışam ben ey Faḳrī ol nigārı
İsm ü duʿā vü siḥr ü efsūna minnetüm yoḳ
Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 425.
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Minnet Ḫudāya ey dil her dūna minnetüm yoḳ
Üstüme dutmaz ise gerdūna minnetüm yoḳ
Oldum fenā mücerred derviş-i bī-nevāyam
Ḳısmet olan geliser hiç ḫvāna minnetüm yoḳ
İçdüm şarāb-ı ʿaşḳı keyfiyyetüm müdāmī
Esrār ü berş ü ḥabb ü afyūna minnetüm yoḳ
Tecrīd ile felekde oldum Mesīḥ-i s̠ānī
Mālıyla yire geçsün Ḳārūn’a minnetüm yoḳ
ʿAşḳ ile bulmışam ben ey Faḳrī ol nigārı
İsm ü duʿā vü siḥr ü efsūna minnetüm yoḳ
Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 425.
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Minnet Ḫudāya ey dil her dūna minnetüm yoḳ
Üstüme dutmaz ise gerdūna minnetüm yoḳ
Oldum fenā mücerred derviş-i bī-nevāyam
Ḳısmet olan geliser hiç ḫvāna minnetüm yoḳ
İçdüm şarāb-ı ʿaşḳı keyfiyyetüm müdāmī
Esrār ü berş ü ḥabb ü afyūna minnetüm yoḳ
Tecrīd ile felekde oldum Mesīḥ-i s̠ānī
Mālıyla yire geçsün Ḳārūn’a minnetüm yoḳ
ʿAşḳ ile bulmışam ben ey Faḳrī ol nigārı
İsm ü duʿā vü siḥr ü efsūna minnetüm yoḳ
Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 425.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Ayten Demirağ | d. 1931 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Seyfettin Başcıllar | d. 8 Haziran 1930 - ö. 25 Mayıs 2002 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Bulut, Şevket | d. 31 Temmuz 1936 - ö. 16 Eylül 1996 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Ayten Demirağ | d. 1931 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Seyfettin Başcıllar | d. 8 Haziran 1930 - ö. 25 Mayıs 2002 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Bulut, Şevket | d. 31 Temmuz 1936 - ö. 16 Eylül 1996 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Ayten Demirağ | d. 1931 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Seyfettin Başcıllar | d. 8 Haziran 1930 - ö. 25 Mayıs 2002 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Bulut, Şevket | d. 31 Temmuz 1936 - ö. 16 Eylül 1996 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Ayten Demirağ | d. 1931 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Seyfettin Başcıllar | d. 8 Haziran 1930 - ö. 25 Mayıs 2002 | Meslek | Görüntüle |
12 | Bulut, Şevket | d. 31 Temmuz 1936 - ö. 16 Eylül 1996 | Meslek | Görüntüle |
13 | Ayten Demirağ | d. 1931 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Seyfettin Başcıllar | d. 8 Haziran 1930 - ö. 25 Mayıs 2002 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Bulut, Şevket | d. 31 Temmuz 1936 - ö. 16 Eylül 1996 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Ayten Demirağ | d. 1931 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Seyfettin Başcıllar | d. 8 Haziran 1930 - ö. 25 Mayıs 2002 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Bulut, Şevket | d. 31 Temmuz 1936 - ö. 16 Eylül 1996 | Madde Adı | Görüntüle |