FATMA/BATUR/FATMA BEHİCE, Fatma Behice Batur

(d. 1911 / ö. 30.05.1987)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Fatma Behice Batur olan âşık, o dönem Adana’ya bağlı olan Kadirli ilçesinin Bahadırlı köyünde 1911 yılında doğmuştur. Babası Mehmet Çoban Kahya, Bahadırlı aşiretinin ağası ve aynı zamanda sazı, sözü ve sohbeti güzel olan biridir. Annesi Ayşe Hanım da âşıktır. Âşık Fatma beş yaşındayken annesini kaybetmiştir. İlkokula 3 sene devam ettikten sonra okulu bırakmıştır. İlkokul yıllarında şiirler yazmış, ağıtlar yakmış ve şiir meclislerine katılmıştır. Âşıklığa başlamasında annesinin ağıtları etkili olmuştur. Âşık, 1937 yılında Bahadırlı köyünden Süleyman Batur ile evlenmiş ve bu evlilikten sekiz çocuğu olmuştur (Turan vd. 2014: 181; www.diledebiyat.net). Batur 30 Mayıs 1987 tarihinde vefat etmiştir (www.turkucu.net).

Erman Artun, âşık Fatma Behice’yi Karacaoğlan geleneğinde yetişmiş Adanalı âşıklar arasında göstermektedir (1997: 42). Âşık Fatma, Çukurova âşıklık geleneğine ait ağıtlarıyla tanınır. Toplumsal konularda pek çok taşlaması bulunmaktadır. Tasavvufî şiirleri de ön plana çıkmaktadır (www.diledebiyat.net).

"Asker Oğlum" ağıtını seslendirmiş ve internet ortamına yüklemiştir (www.turkudostlari.net). 14 şiirine ulaşılabilen âşık, şiirlerinde hece ölçüsünün 8’li ve 11’li kalıplarını kullanmıştır. Rüyaya ve bade içmeye inandığını söylese de bade içmemiştir. Saz çalmayı bilmeyen âşığın ustası yoktur. Çırak da yetiştirmemiştir (Arı 2009: 229-239; Davutluoğlu 1983: 9). Süleyman Fidan tarafından hazırlanan Anadolu Folklorunda Askerlik isimli yüksek lisans tezinde âşığın ağıtlarına yer verilmiştir (Fidan 2008: 163).

Kaynakça

Arı, Bülent (2009). Adana’da Geçmişten Günümüze Âşıklık Geleneği. Adana: Altın Koza Yay.

Artun, Erman (1997). "Adana Âşıklık Geleneği ve Âşık Fasılları". 5. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri.  C. 1. Ankara. 41-55.

Davutluoğlu, İbrahim (1983). Kadirlili Şaire Fatma Behice Batur’un Hayatı ve Şiirleri. Kayseri: Erciyes Yay.

Fidan, Süleyman (2008). Adana Folklorunda Askerlik (Adana, Gaziantep, Kayseri Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünal Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ankara: Gazi Kitabevi.

www.turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/erman_artun_kadin_asiklar.pdf [erişim tarihi: 02.03.2019].

www.turkucu.net/ozan-sanatci.asp?sanatci=594 [erişim tarihi: 02.03.2019].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: HATİCE KARINLI
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1BEYZADE, Beyzade Asland. 22.08.1966 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2AHMED REŞÎD, Yayaköylüd. ? - ö. 1841?Doğum YeriGörüntüle
3SALAHLI PAŞA, Paşa Yunusoğlud. 1924 - ö. 2003Doğum YeriGörüntüle
4KARA MEMMEDOVd. 1911 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Rikkat Köknard. 11 Kasım 1911 - ö. 20 Mayıs 1994Doğum YılıGörüntüle
6GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984Doğum YılıGörüntüle
7KARA MEMMEDOVd. 1911 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Rikkat Köknard. 11 Kasım 1911 - ö. 20 Mayıs 1994Ölüm YılıGörüntüle
9GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984Ölüm YılıGörüntüle
10KARA MEMMEDOVd. 1911 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Rikkat Köknard. 11 Kasım 1911 - ö. 20 Mayıs 1994Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13KARA MEMMEDOVd. 1911 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Rikkat Köknard. 11 Kasım 1911 - ö. 20 Mayıs 1994Madde AdıGörüntüle
15GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984Madde AdıGörüntüle