FATMA/BATUR/FATMA BEHİCE, Fatma Behice Batur

(d. 1911 / ö. 30.05.1987)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Fatma Behice Batur olan âşık, o dönem Adana’ya bağlı olan Kadirli ilçesinin Bahadırlı köyünde 1911 yılında doğmuştur. Babası Mehmet Çoban Kahya, Bahadırlı aşiretinin ağası ve aynı zamanda sazı, sözü ve sohbeti güzel olan biridir. Annesi Ayşe Hanım da âşıktır. Âşık Fatma beş yaşındayken annesini kaybetmiştir. İlkokula 3 sene devam ettikten sonra okulu bırakmıştır. İlkokul yıllarında şiirler yazmış, ağıtlar yakmış ve şiir meclislerine katılmıştır. Âşıklığa başlamasında annesinin ağıtları etkili olmuştur. Âşık, 1937 yılında Bahadırlı köyünden Süleyman Batur ile evlenmiş ve bu evlilikten sekiz çocuğu olmuştur (Turan vd. 2014: 181; www.diledebiyat.net). Batur 30 Mayıs 1987 tarihinde vefat etmiştir (www.turkucu.net).

Erman Artun, âşık Fatma Behice’yi Karacaoğlan geleneğinde yetişmiş Adanalı âşıklar arasında göstermektedir (1997: 42). Âşık Fatma, Çukurova âşıklık geleneğine ait ağıtlarıyla tanınır. Toplumsal konularda pek çok taşlaması bulunmaktadır. Tasavvufî şiirleri de ön plana çıkmaktadır (www.diledebiyat.net).

"Asker Oğlum" ağıtını seslendirmiş ve internet ortamına yüklemiştir (www.turkudostlari.net). 14 şiirine ulaşılabilen âşık, şiirlerinde hece ölçüsünün 8’li ve 11’li kalıplarını kullanmıştır. Rüyaya ve bade içmeye inandığını söylese de bade içmemiştir. Saz çalmayı bilmeyen âşığın ustası yoktur. Çırak da yetiştirmemiştir (Arı 2009: 229-239; Davutluoğlu 1983: 9). Süleyman Fidan tarafından hazırlanan Anadolu Folklorunda Askerlik isimli yüksek lisans tezinde âşığın ağıtlarına yer verilmiştir (Fidan 2008: 163).

Kaynakça

Arı, Bülent (2009). Adana’da Geçmişten Günümüze Âşıklık Geleneği. Adana: Altın Koza Yay.

Artun, Erman (1997). "Adana Âşıklık Geleneği ve Âşık Fasılları". 5. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri.  C. 1. Ankara. 41-55.

Davutluoğlu, İbrahim (1983). Kadirlili Şaire Fatma Behice Batur’un Hayatı ve Şiirleri. Kayseri: Erciyes Yay.

Fidan, Süleyman (2008). Adana Folklorunda Askerlik (Adana, Gaziantep, Kayseri Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünal Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ankara: Gazi Kitabevi.

www.turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/erman_artun_kadin_asiklar.pdf [erişim tarihi: 02.03.2019].

www.turkucu.net/ozan-sanatci.asp?sanatci=594 [erişim tarihi: 02.03.2019].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: HATİCE KARINLI
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Yusuf Asald. 1973 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2CEMAL, Cemal Koçakd. 1927 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3İbrahim Oluklud. 25 Kasım 1953 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Rıza Apakd. 1911 - ö. 1987Doğum YılıGörüntüle
5ÜSTÜN, Abdülaziz/Aziz Üstünd. 1911 - ö. 27-28.07.1978Doğum YılıGörüntüle
6Şevket Tonbuşd. 8 Aralık 1911 - ö. 1984Doğum YılıGörüntüle
7Rıza Apakd. 1911 - ö. 1987Ölüm YılıGörüntüle
8ÜSTÜN, Abdülaziz/Aziz Üstünd. 1911 - ö. 27-28.07.1978Ölüm YılıGörüntüle
9Şevket Tonbuşd. 8 Aralık 1911 - ö. 1984Ölüm YılıGörüntüle
10Rıza Apakd. 1911 - ö. 1987Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ÜSTÜN, Abdülaziz/Aziz Üstünd. 1911 - ö. 27-28.07.1978Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Şevket Tonbuşd. 8 Aralık 1911 - ö. 1984Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Rıza Apakd. 1911 - ö. 1987Madde AdıGörüntüle
14ÜSTÜN, Abdülaziz/Aziz Üstünd. 1911 - ö. 27-28.07.1978Madde AdıGörüntüle
15Şevket Tonbuşd. 8 Aralık 1911 - ö. 1984Madde AdıGörüntüle