FATMA/BATUR/FATMA BEHİCE, Fatma Behice Batur

(d. 1911 / ö. 30.05.1987)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Fatma Behice Batur olan âşık, o dönem Adana’ya bağlı olan Kadirli ilçesinin Bahadırlı köyünde 1911 yılında doğmuştur. Babası Mehmet Çoban Kahya, Bahadırlı aşiretinin ağası ve aynı zamanda sazı, sözü ve sohbeti güzel olan biridir. Annesi Ayşe Hanım da âşıktır. Âşık Fatma beş yaşındayken annesini kaybetmiştir. İlkokula 3 sene devam ettikten sonra okulu bırakmıştır. İlkokul yıllarında şiirler yazmış, ağıtlar yakmış ve şiir meclislerine katılmıştır. Âşıklığa başlamasında annesinin ağıtları etkili olmuştur. Âşık, 1937 yılında Bahadırlı köyünden Süleyman Batur ile evlenmiş ve bu evlilikten sekiz çocuğu olmuştur (Turan vd. 2014: 181; www.diledebiyat.net). Batur 30 Mayıs 1987 tarihinde vefat etmiştir (www.turkucu.net).

Erman Artun, âşık Fatma Behice’yi Karacaoğlan geleneğinde yetişmiş Adanalı âşıklar arasında göstermektedir (1997: 42). Âşık Fatma, Çukurova âşıklık geleneğine ait ağıtlarıyla tanınır. Toplumsal konularda pek çok taşlaması bulunmaktadır. Tasavvufî şiirleri de ön plana çıkmaktadır (www.diledebiyat.net).

"Asker Oğlum" ağıtını seslendirmiş ve internet ortamına yüklemiştir (www.turkudostlari.net). 14 şiirine ulaşılabilen âşık, şiirlerinde hece ölçüsünün 8’li ve 11’li kalıplarını kullanmıştır. Rüyaya ve bade içmeye inandığını söylese de bade içmemiştir. Saz çalmayı bilmeyen âşığın ustası yoktur. Çırak da yetiştirmemiştir (Arı 2009: 229-239; Davutluoğlu 1983: 9). Süleyman Fidan tarafından hazırlanan Anadolu Folklorunda Askerlik isimli yüksek lisans tezinde âşığın ağıtlarına yer verilmiştir (Fidan 2008: 163).

Kaynakça

Arı, Bülent (2009). Adana’da Geçmişten Günümüze Âşıklık Geleneği. Adana: Altın Koza Yay.

Artun, Erman (1997). "Adana Âşıklık Geleneği ve Âşık Fasılları". 5. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri.  C. 1. Ankara. 41-55.

Davutluoğlu, İbrahim (1983). Kadirlili Şaire Fatma Behice Batur’un Hayatı ve Şiirleri. Kayseri: Erciyes Yay.

Fidan, Süleyman (2008). Adana Folklorunda Askerlik (Adana, Gaziantep, Kayseri Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünal Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ankara: Gazi Kitabevi.

www.turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/erman_artun_kadin_asiklar.pdf [erişim tarihi: 02.03.2019].

www.turkucu.net/ozan-sanatci.asp?sanatci=594 [erişim tarihi: 02.03.2019].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: HATİCE KARINLI
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HARRANÎ, Mahmut Akayd. 20.03.1964 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2UMMÂNÎ, Fahrullah Yaldırakd. 1946 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KURTOĞLU, Rifat Kurtoğlud. 01.01.1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984Doğum YılıGörüntüle
5MUHYEDDİN, Muhiddin Tercanlıd. 01.01.1911 - ö. 09.09.1978Doğum YılıGörüntüle
6ELİ ŞAMİL OĞLU ŞAİROVd. 1911 - ö. 1943Doğum YılıGörüntüle
7GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984Ölüm YılıGörüntüle
8MUHYEDDİN, Muhiddin Tercanlıd. 01.01.1911 - ö. 09.09.1978Ölüm YılıGörüntüle
9ELİ ŞAMİL OĞLU ŞAİROVd. 1911 - ö. 1943Ölüm YılıGörüntüle
10GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11MUHYEDDİN, Muhiddin Tercanlıd. 01.01.1911 - ö. 09.09.1978Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ELİ ŞAMİL OĞLU ŞAİROVd. 1911 - ö. 1943Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984Madde AdıGörüntüle
14MUHYEDDİN, Muhiddin Tercanlıd. 01.01.1911 - ö. 09.09.1978Madde AdıGörüntüle
15ELİ ŞAMİL OĞLU ŞAİROVd. 1911 - ö. 1943Madde AdıGörüntüle