FATMA/BATUR/FATMA BEHİCE, Fatma Behice Batur

(d. 1911 / ö. 30.05.1987)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Fatma Behice Batur olan âşık, o dönem Adana’ya bağlı olan Kadirli ilçesinin Bahadırlı köyünde 1911 yılında doğmuştur. Babası Mehmet Çoban Kahya, Bahadırlı aşiretinin ağası ve aynı zamanda sazı, sözü ve sohbeti güzel olan biridir. Annesi Ayşe Hanım da âşıktır. Âşık Fatma beş yaşındayken annesini kaybetmiştir. İlkokula 3 sene devam ettikten sonra okulu bırakmıştır. İlkokul yıllarında şiirler yazmış, ağıtlar yakmış ve şiir meclislerine katılmıştır. Âşıklığa başlamasında annesinin ağıtları etkili olmuştur. Âşık, 1937 yılında Bahadırlı köyünden Süleyman Batur ile evlenmiş ve bu evlilikten sekiz çocuğu olmuştur (Turan vd. 2014: 181; www.diledebiyat.net). Batur 30 Mayıs 1987 tarihinde vefat etmiştir (www.turkucu.net).

Erman Artun, âşık Fatma Behice’yi Karacaoğlan geleneğinde yetişmiş Adanalı âşıklar arasında göstermektedir (1997: 42). Âşık Fatma, Çukurova âşıklık geleneğine ait ağıtlarıyla tanınır. Toplumsal konularda pek çok taşlaması bulunmaktadır. Tasavvufî şiirleri de ön plana çıkmaktadır (www.diledebiyat.net).

"Asker Oğlum" ağıtını seslendirmiş ve internet ortamına yüklemiştir (www.turkudostlari.net). 14 şiirine ulaşılabilen âşık, şiirlerinde hece ölçüsünün 8’li ve 11’li kalıplarını kullanmıştır. Rüyaya ve bade içmeye inandığını söylese de bade içmemiştir. Saz çalmayı bilmeyen âşığın ustası yoktur. Çırak da yetiştirmemiştir (Arı 2009: 229-239; Davutluoğlu 1983: 9). Süleyman Fidan tarafından hazırlanan Anadolu Folklorunda Askerlik isimli yüksek lisans tezinde âşığın ağıtlarına yer verilmiştir (Fidan 2008: 163).

Kaynakça

Arı, Bülent (2009). Adana’da Geçmişten Günümüze Âşıklık Geleneği. Adana: Altın Koza Yay.

Artun, Erman (1997). "Adana Âşıklık Geleneği ve Âşık Fasılları". 5. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri.  C. 1. Ankara. 41-55.

Davutluoğlu, İbrahim (1983). Kadirlili Şaire Fatma Behice Batur’un Hayatı ve Şiirleri. Kayseri: Erciyes Yay.

Fidan, Süleyman (2008). Adana Folklorunda Askerlik (Adana, Gaziantep, Kayseri Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünal Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ankara: Gazi Kitabevi.

www.turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/erman_artun_kadin_asiklar.pdf [erişim tarihi: 02.03.2019].

www.turkucu.net/ozan-sanatci.asp?sanatci=594 [erişim tarihi: 02.03.2019].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: HATİCE KARINLI
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1YUNİS İBRAHİMOVd. 1895 - ö. 1974Doğum YeriGörüntüle
2SEYFİ KILIÇd. 1864 - ö. 1954Doğum YeriGörüntüle
3EMRAH PAŞA OĞLU GÜLMEMEDOVd. 1913/1914? - ö. 1987Doğum YeriGörüntüle
4ARDOSLU UMMANÎ, İbrahim Sarıkayad. 1911 - ö. 1979Doğum YılıGörüntüle
5Hafız Kâmil Kıdeyşd. 1911 - ö. 4 Ocak 1980Doğum YılıGörüntüle
6SEYİT, Seyit Türkd. 1911 - ö. 04.12.1986Doğum YılıGörüntüle
7ARDOSLU UMMANÎ, İbrahim Sarıkayad. 1911 - ö. 1979Ölüm YılıGörüntüle
8Hafız Kâmil Kıdeyşd. 1911 - ö. 4 Ocak 1980Ölüm YılıGörüntüle
9SEYİT, Seyit Türkd. 1911 - ö. 04.12.1986Ölüm YılıGörüntüle
10ARDOSLU UMMANÎ, İbrahim Sarıkayad. 1911 - ö. 1979Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Hafız Kâmil Kıdeyşd. 1911 - ö. 4 Ocak 1980Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12SEYİT, Seyit Türkd. 1911 - ö. 04.12.1986Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ARDOSLU UMMANÎ, İbrahim Sarıkayad. 1911 - ö. 1979Madde AdıGörüntüle
14Hafız Kâmil Kıdeyşd. 1911 - ö. 4 Ocak 1980Madde AdıGörüntüle
15SEYİT, Seyit Türkd. 1911 - ö. 04.12.1986Madde AdıGörüntüle