FERDÎ, Rasim

(d. ?/1854 - ö. ?/1907-1909?)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl ismi Rasim, mahlası Ferdî olan şair, Bektaşi’dir. Ferdî, Tekirdağ’da 1854 tarihinde doğmuştur. Hayatı hakkında kapsamlı bir bilgi yoktur. Rüştiye tahsilinden sonra Üsküdarlı Kazım Paşa’nın maiyetinde bulunmuştur. Erzurum’da tapu müdürü iken öldü. Ölüm tarihi H. 1325/ M. 1907’dir (Oy 1995: 122; Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi 1979: 192). Ergun ise, Ferdî’nin H. 1325 (M.1909) tarihinde vefat ettiğini belirtir (1944: 344).

Ferdî’nin iki nefesi, Hilmi Yücebaş’ın Tekirdağlı Şairler isimli eserinde kayıtlıdır. Bir dörtlüğü şöyledir: “Gelin biz gidelim Nutkî Baba’ya/ Anın nutku hey dost Hak kelâmıdır/ Gel niyaz edelim ol hâkipâya/Verdiği selamı Hak selamıdır.” (1979: 192). Aydın Oy’un Yüzyıllar Boyunca Tekirdağlı Şairler ve Yazarlar adlı eserinde bir nutuk iki nefes olmak üzere üç şiiri yer almaktadır. Üçünde de Ferdî mahlasını kullanmıştır. Hece ölçüsü ve sade bir dille yazan Ferdî’nin şiirlerinde Alevi-Bektaşi neşesi dikkati çeker. İki nefesinin tapşırma dörtlüğü söyledir: “İmam-ı Hüseyin aşkına bizler/Kurban olmak için canımız özler/ Ferdiyâ erenler izini izler/ Didâr-ı erenler Kerbelâ mıdır.” “ Biz gidelim erenlerin yoluna/ Çıkmayalım hem de sağ u soluna/ Meded! Mürüvvet kıl Ferdî kuluna/İmam-ı Hüseyin yolu aşkına.” (Oy 1995: 123-124).

Kaynakça

Ergun, Sadettin Nüzhet (1944). Bektaşî Şairleri ve Nefesleri. C. 2. İstanbul: Kenan Matbaası.

Kocatürk, Vasfi Mahir (1968). Tekke Şiiri Antolojisi. Ankara: Edebiyat Yay.

Oy, Aydın (1995). Yüzyıllar Boyunca Tekirdağlı Şairler ve Yazarlar. İstanbul: Tekirdağ Valiliği Yay.

Yücebaş, A. Hilmi (1939). Tekirdağlı Şairler. İstanbul: Cumhuriyet Matbaası.

“Ferdî” (1979).​ Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 3. İstanbul: Dergâh Yay. 192.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 05.12.2014
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Nutuk

Vardım kırklar meydanına

Gel otur be can dediler

Yüz sürüp ayaklarına

Doğru gel canan dediler

 

Niyaz edip dâra durdum

Mürüvvet kapusun urdum

Derdimin dermanın sordum

Bu meydan derman dediler

 

Kurdular erkân ü yolu

Kim demiştik ezel “belî”

Verdiler ol cemde eli

Pirden bu ihsân dediler

 

Pirden nasibimi aldım

Rehberim n’olduğun bildim

Tiğıbentle niyaz kıldım

Yol budur ey can dediler

 

Kırklar tası dolu geldi

Renlere hep sunuldu

Ferdî’ye bu nutuk oldu

Nûş edip de kan dediler

Oy, Aydın (1995). Yüzyıllar Boyunca Tekirdağlı Şairler ve Yazarlar. İstanbul: Tekirdağ Valiliği Yay. 122-123.

 

Nefes

Erenlerin kıldan ince yolları

İnce yoldan geçen cana aşk olsun

 

Her seher açılır gönce gülleri

O güllerden deren cana aşk olsun

 

Ayn-ı cemin gören canlar bayılır

Mest ü methûş olup derhal ayılır

 

Nutkî Baba demi nurdan sayılır

O demlerden içen cana aşk olsun

 

Vaiz çıkar yüksek kürsü üstüne

Cennetleri verir kendi dostuna

 

Kılıç sallar müminlerin kastına

O demlerden içen cana aşk olsun

 

Muhibbâna seng-i tânı vururlar

İp çekip pâyine hayli sürerler

 

Gözlüyü gözsüzler nice görürler

Bu rumuzu seçen cana aşk olsun

 

Nutki Baba aslı gürûh-ı Naci

Nur-ı cemâlinden gönlüm sirâci

 

Ferdi durmaz ister vâdolan tâcı

Tâcı dikip biçen câna aşk olsun

Ergun, Sadettin Nüzhet (1944). Bektaşî Şairleri ve Nefesleri. C. 2. İstanbul: Kenan Matbaası. 344.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1EFLÂKÎ, Tekirdağlıd. 1808 - ö. 1876Doğum YeriGörüntüle
2ŞERİFÎ, Tekirdağlıd. ? - ö. 1863/1864Doğum YeriGörüntüle
3ZİKRÎ, Tekirdağlıd. 1826 - ö. 1896Doğum YeriGörüntüle
4ALİd. 1854 - ö. 1918Doğum YılıGörüntüle
5İFFET, Hatice İffet Hanımd. 1854 - ö. 1912Doğum YılıGörüntüle
6MOLLA CUMAd. 1854 - ö. 1920Doğum YılıGörüntüle
7ALİd. 1854 - ö. 1918Ölüm YılıGörüntüle
8İFFET, Hatice İffet Hanımd. 1854 - ö. 1912Ölüm YılıGörüntüle
9MOLLA CUMAd. 1854 - ö. 1920Ölüm YılıGörüntüle
10ALİd. 1854 - ö. 1918MeslekGörüntüle
11İFFET, Hatice İffet Hanımd. 1854 - ö. 1912MeslekGörüntüle
12MOLLA CUMAd. 1854 - ö. 1920MeslekGörüntüle
13ALİd. 1854 - ö. 1918Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İFFET, Hatice İffet Hanımd. 1854 - ö. 1912Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MOLLA CUMAd. 1854 - ö. 1920Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ALİd. 1854 - ö. 1918Madde AdıGörüntüle
17İFFET, Hatice İffet Hanımd. 1854 - ö. 1912Madde AdıGörüntüle
18MOLLA CUMAd. 1854 - ö. 1920Madde AdıGörüntüle