GÖYÇELİ/BEHMEN GÖYÇELİ, Behmen Göyçeli Garayev

(d. 1901 / ö. 13.11.1976)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Behmen Göyçeli Garayev olan âşık, 1901 yılında günümüzde Ermenistan sınırları içinde kalan eski adı Basarkeçer (Meherrenov 2010: 166), yeni adı Vardenis olan Göyçe bölgesinin Nerimanlı köyünde dünyaya gelmiştir. Babası Behmen İbrahim Beydir. Çocuk yaşta babasını kaybeden Göyçeli, zor günler geçirmiştir. Azerbaycan sahasında hem ünlü bir âşık hem de üstad olarak kabul görmektedir. Şiirlerinde ''Göyçeli ve Âşık Behmen Göyçeli'' mahlasını kullanmıştır. 13 Kasım 1976 tarihinde vefat etmiştir (Meherrenov 2010: 166).

Şâir Behmen'in üstadı olmamıştır. Âşıklık sanatını tek başına öğrenmiştir. 1928 yılında âşıklığa başlamıştır (Garayev 2007: 218). 20. asırda Göyçe âşık bölgesinin olgunlaşmasında Âşık Memmed Hüseyin, Molla Şefi, Molla Abuzerin, Molla Şefi oğlu Hacı Rehim'in büyük rolü olmuştur. Âşık Behmen Göyçeli eserlerinin temel altyapısı bu kişiler bağlamında oluşmuştur. Onun şiirleri esasen dini-tasavvufi konular ağırlıklı olmuştur. Dini motiflere şiirlerinde yer vermiştir. O diğer taraftan Âşık Elesker'i de kendine örnek almış, ''Elesger'' redifli bir şiir kaleme almıştır (Meherrenov 2010: 166). Behmen Göyçeli Veten Küsme Menden isimli tek kitabında 25 koşması, Azerbaycan halk şiiri türü olan 7 geraylısı, 9 tecnisi, 18 divanîsi, 17 deyişmesi, 1 miracnâmesi ve örnek aldığı Âşık Ali, Âşık Kasım ve Növres İmam'ın şiirlerine yer vermiştir (Meherrenov 2010: 166). ''Gözlerin, Gözel, Geçip Gider, Dağlar, Yadıma Düştü, Küsme Menden, Sene Gurban'' gibi lirik şiirlerinde yurt sevgisi ve onun güzellikleri ile bu güzelliklere duyulan saf muhabbeti terennüm ettirmiştir. Çağdaş konulara değinen ''Efsan ve Tufan, Behmen ve Humay'' isimli destanları da bulunmaktadır (Garayev 2007: 218).

Kaynakça

Bağırov, A. (2007). ''Garayev Behmen Göyçeli''. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 218.

Meherrenov, Ziyeddin (2010). İrəvanda məktəbdarlıq və maarifçilik (1800-1920-ci illərdə ədəbi-mədəni mühit). Bakü: Qrifli Neşriyat.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: MEHMET DALDAL
Yayın Tarihi: 18.04.2019
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Veten Küsme Menden- / Bakü1994Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ALİ, Göyçelid. 1801 - ö. 1911Doğum YeriGörüntüle
2TAPDIK İSAYEV BEDELOĞLUd. 1949 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3BABACANLI, Kadir Veliyevd. 1908 - ö. 1982Doğum YeriGörüntüle
4Ahmet Hamdi Tanpınard. 23 Haziran 1901 - ö. 24 Ocak 1962Doğum YılıGörüntüle
5Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlud. 1901 - ö. 25 Mayıs 1970Doğum YılıGörüntüle
6Ali Dehri Dilçind. 1901 - ö. 17 Kasım 1977Doğum YılıGörüntüle
7Ahmet Hamdi Tanpınard. 23 Haziran 1901 - ö. 24 Ocak 1962Ölüm YılıGörüntüle
8Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlud. 1901 - ö. 25 Mayıs 1970Ölüm YılıGörüntüle
9Ali Dehri Dilçind. 1901 - ö. 17 Kasım 1977Ölüm YılıGörüntüle
10Ahmet Hamdi Tanpınard. 23 Haziran 1901 - ö. 24 Ocak 1962Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlud. 1901 - ö. 25 Mayıs 1970Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Ali Dehri Dilçind. 1901 - ö. 17 Kasım 1977Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Ahmet Hamdi Tanpınard. 23 Haziran 1901 - ö. 24 Ocak 1962Madde AdıGörüntüle
14Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlud. 1901 - ö. 25 Mayıs 1970Madde AdıGörüntüle
15Ali Dehri Dilçind. 1901 - ö. 17 Kasım 1977Madde AdıGörüntüle