GÖYÇELİ/BEHMEN GÖYÇELİ, Behmen Göyçeli Garayev

(d. 1901 / ö. 13.11.1976)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Behmen Göyçeli Garayev olan âşık, 1901 yılında günümüzde Ermenistan sınırları içinde kalan eski adı Basarkeçer (Meherrenov 2010: 166), yeni adı Vardenis olan Göyçe bölgesinin Nerimanlı köyünde dünyaya gelmiştir. Babası Behmen İbrahim Beydir. Çocuk yaşta babasını kaybeden Göyçeli, zor günler geçirmiştir. Azerbaycan sahasında hem ünlü bir âşık hem de üstad olarak kabul görmektedir. Şiirlerinde ''Göyçeli ve Âşık Behmen Göyçeli'' mahlasını kullanmıştır. 13 Kasım 1976 tarihinde vefat etmiştir (Meherrenov 2010: 166).

Şâir Behmen'in üstadı olmamıştır. Âşıklık sanatını tek başına öğrenmiştir. 1928 yılında âşıklığa başlamıştır (Garayev 2007: 218). 20. asırda Göyçe âşık bölgesinin olgunlaşmasında Âşık Memmed Hüseyin, Molla Şefi, Molla Abuzerin, Molla Şefi oğlu Hacı Rehim'in büyük rolü olmuştur. Âşık Behmen Göyçeli eserlerinin temel altyapısı bu kişiler bağlamında oluşmuştur. Onun şiirleri esasen dini-tasavvufi konular ağırlıklı olmuştur. Dini motiflere şiirlerinde yer vermiştir. O diğer taraftan Âşık Elesker'i de kendine örnek almış, ''Elesger'' redifli bir şiir kaleme almıştır (Meherrenov 2010: 166). Behmen Göyçeli Veten Küsme Menden isimli tek kitabında 25 koşması, Azerbaycan halk şiiri türü olan 7 geraylısı, 9 tecnisi, 18 divanîsi, 17 deyişmesi, 1 miracnâmesi ve örnek aldığı Âşık Ali, Âşık Kasım ve Növres İmam'ın şiirlerine yer vermiştir (Meherrenov 2010: 166). ''Gözlerin, Gözel, Geçip Gider, Dağlar, Yadıma Düştü, Küsme Menden, Sene Gurban'' gibi lirik şiirlerinde yurt sevgisi ve onun güzellikleri ile bu güzelliklere duyulan saf muhabbeti terennüm ettirmiştir. Çağdaş konulara değinen ''Efsan ve Tufan, Behmen ve Humay'' isimli destanları da bulunmaktadır (Garayev 2007: 218).

Kaynakça

Bağırov, A. (2007). ''Garayev Behmen Göyçeli''. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 218.

Meherrenov, Ziyeddin (2010). İrəvanda məktəbdarlıq və maarifçilik (1800-1920-ci illərdə ədəbi-mədəni mühit). Bakü: Qrifli Neşriyat.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: MEHMET DALDAL
Yayın Tarihi: 18.04.2019
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Veten Küsme Menden- / Bakü1994Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TALİB ELESGER OĞLUd. 1877 - ö. 1979Doğum YeriGörüntüle
2AYDINd. 1825 - ö. 1915Doğum YeriGörüntüle
3TAPDIK İSAYEV BEDELOĞLUd. 1949 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Suat Salih Asrald. 1 Eylül 1901 - ö. 20 Nisan 1981Doğum YılıGörüntüle
5Ali Dehri Dilçind. 1901 - ö. 17 Kasım 1977Doğum YılıGörüntüle
6Sadettin Nüzhet Ergund. 1899/1901 - ö. 25 Nisan 1946Doğum YılıGörüntüle
7Suat Salih Asrald. 1 Eylül 1901 - ö. 20 Nisan 1981Ölüm YılıGörüntüle
8Ali Dehri Dilçind. 1901 - ö. 17 Kasım 1977Ölüm YılıGörüntüle
9Sadettin Nüzhet Ergund. 1899/1901 - ö. 25 Nisan 1946Ölüm YılıGörüntüle
10Suat Salih Asrald. 1 Eylül 1901 - ö. 20 Nisan 1981Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Ali Dehri Dilçind. 1901 - ö. 17 Kasım 1977Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Sadettin Nüzhet Ergund. 1899/1901 - ö. 25 Nisan 1946Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Suat Salih Asrald. 1 Eylül 1901 - ö. 20 Nisan 1981Madde AdıGörüntüle
14Ali Dehri Dilçind. 1901 - ö. 17 Kasım 1977Madde AdıGörüntüle
15Sadettin Nüzhet Ergund. 1899/1901 - ö. 25 Nisan 1946Madde AdıGörüntüle