GÖYÇELİ/BEHMEN GÖYÇELİ, Behmen Göyçeli Garayev

(d. 1901 / ö. 13.11.1976)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Behmen Göyçeli Garayev olan âşık, 1901 yılında günümüzde Ermenistan sınırları içinde kalan eski adı Basarkeçer (Meherrenov 2010: 166), yeni adı Vardenis olan Göyçe bölgesinin Nerimanlı köyünde dünyaya gelmiştir. Babası Behmen İbrahim Beydir. Çocuk yaşta babasını kaybeden Göyçeli, zor günler geçirmiştir. Azerbaycan sahasında hem ünlü bir âşık hem de üstad olarak kabul görmektedir. Şiirlerinde ''Göyçeli ve Âşık Behmen Göyçeli'' mahlasını kullanmıştır. 13 Kasım 1976 tarihinde vefat etmiştir (Meherrenov 2010: 166).

Şâir Behmen'in üstadı olmamıştır. Âşıklık sanatını tek başına öğrenmiştir. 1928 yılında âşıklığa başlamıştır (Garayev 2007: 218). 20. asırda Göyçe âşık bölgesinin olgunlaşmasında Âşık Memmed Hüseyin, Molla Şefi, Molla Abuzerin, Molla Şefi oğlu Hacı Rehim'in büyük rolü olmuştur. Âşık Behmen Göyçeli eserlerinin temel altyapısı bu kişiler bağlamında oluşmuştur. Onun şiirleri esasen dini-tasavvufi konular ağırlıklı olmuştur. Dini motiflere şiirlerinde yer vermiştir. O diğer taraftan Âşık Elesker'i de kendine örnek almış, ''Elesger'' redifli bir şiir kaleme almıştır (Meherrenov 2010: 166). Behmen Göyçeli Veten Küsme Menden isimli tek kitabında 25 koşması, Azerbaycan halk şiiri türü olan 7 geraylısı, 9 tecnisi, 18 divanîsi, 17 deyişmesi, 1 miracnâmesi ve örnek aldığı Âşık Ali, Âşık Kasım ve Növres İmam'ın şiirlerine yer vermiştir (Meherrenov 2010: 166). ''Gözlerin, Gözel, Geçip Gider, Dağlar, Yadıma Düştü, Küsme Menden, Sene Gurban'' gibi lirik şiirlerinde yurt sevgisi ve onun güzellikleri ile bu güzelliklere duyulan saf muhabbeti terennüm ettirmiştir. Çağdaş konulara değinen ''Efsan ve Tufan, Behmen ve Humay'' isimli destanları da bulunmaktadır (Garayev 2007: 218).

Kaynakça

Bağırov, A. (2007). ''Garayev Behmen Göyçeli''. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 218.

Meherrenov, Ziyeddin (2010). İrəvanda məktəbdarlıq və maarifçilik (1800-1920-ci illərdə ədəbi-mədəni mühit). Bakü: Qrifli Neşriyat.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: MEHMET DALDAL
Yayın Tarihi: 18.04.2019
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Veten Küsme Menden- / Bakü1994Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ORUC EHMEDOVd. 1920 - ö. 1976Doğum YeriGörüntüle
2NECEF AĞKİLSELİ, Necef Almemmed Helil Oğlud. 1900 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MEMMED HÜSEYNd. 1800 - ö. 1880?Doğum YeriGörüntüle
4Sadettin Nüzhet Ergund. 1899/1901 - ö. 25 Nisan 1946Doğum YılıGörüntüle
5Ziyaettin Fahri Fındıkoğlud. 1901 - ö. 16 Kasım 1974Doğum YılıGörüntüle
6KAYA YALÇINERd. 1901 - ö. 1978Doğum YılıGörüntüle
7Sadettin Nüzhet Ergund. 1899/1901 - ö. 25 Nisan 1946Ölüm YılıGörüntüle
8Ziyaettin Fahri Fındıkoğlud. 1901 - ö. 16 Kasım 1974Ölüm YılıGörüntüle
9KAYA YALÇINERd. 1901 - ö. 1978Ölüm YılıGörüntüle
10Sadettin Nüzhet Ergund. 1899/1901 - ö. 25 Nisan 1946Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Ziyaettin Fahri Fındıkoğlud. 1901 - ö. 16 Kasım 1974Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12KAYA YALÇINERd. 1901 - ö. 1978Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Sadettin Nüzhet Ergund. 1899/1901 - ö. 25 Nisan 1946Madde AdıGörüntüle
14Ziyaettin Fahri Fındıkoğlud. 1901 - ö. 16 Kasım 1974Madde AdıGörüntüle
15KAYA YALÇINERd. 1901 - ö. 1978Madde AdıGörüntüle