GÖYÇELİ/BEHMEN GÖYÇELİ, Behmen Göyçeli Garayev

(d. 1901 / ö. 13.11.1976)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Behmen Göyçeli Garayev olan âşık, 1901 yılında günümüzde Ermenistan sınırları içinde kalan eski adı Basarkeçer (Meherrenov 2010: 166), yeni adı Vardenis olan Göyçe bölgesinin Nerimanlı köyünde dünyaya gelmiştir. Babası Behmen İbrahim Beydir. Çocuk yaşta babasını kaybeden Göyçeli, zor günler geçirmiştir. Azerbaycan sahasında hem ünlü bir âşık hem de üstad olarak kabul görmektedir. Şiirlerinde ''Göyçeli ve Âşık Behmen Göyçeli'' mahlasını kullanmıştır. 13 Kasım 1976 tarihinde vefat etmiştir (Meherrenov 2010: 166).

Şâir Behmen'in üstadı olmamıştır. Âşıklık sanatını tek başına öğrenmiştir. 1928 yılında âşıklığa başlamıştır (Garayev 2007: 218). 20. asırda Göyçe âşık bölgesinin olgunlaşmasında Âşık Memmed Hüseyin, Molla Şefi, Molla Abuzerin, Molla Şefi oğlu Hacı Rehim'in büyük rolü olmuştur. Âşık Behmen Göyçeli eserlerinin temel altyapısı bu kişiler bağlamında oluşmuştur. Onun şiirleri esasen dini-tasavvufi konular ağırlıklı olmuştur. Dini motiflere şiirlerinde yer vermiştir. O diğer taraftan Âşık Elesker'i de kendine örnek almış, ''Elesger'' redifli bir şiir kaleme almıştır (Meherrenov 2010: 166). Behmen Göyçeli Veten Küsme Menden isimli tek kitabında 25 koşması, Azerbaycan halk şiiri türü olan 7 geraylısı, 9 tecnisi, 18 divanîsi, 17 deyişmesi, 1 miracnâmesi ve örnek aldığı Âşık Ali, Âşık Kasım ve Növres İmam'ın şiirlerine yer vermiştir (Meherrenov 2010: 166). ''Gözlerin, Gözel, Geçip Gider, Dağlar, Yadıma Düştü, Küsme Menden, Sene Gurban'' gibi lirik şiirlerinde yurt sevgisi ve onun güzellikleri ile bu güzelliklere duyulan saf muhabbeti terennüm ettirmiştir. Çağdaş konulara değinen ''Efsan ve Tufan, Behmen ve Humay'' isimli destanları da bulunmaktadır (Garayev 2007: 218).

Kaynakça

Bağırov, A. (2007). ''Garayev Behmen Göyçeli''. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 218.

Meherrenov, Ziyeddin (2010). İrəvanda məktəbdarlıq və maarifçilik (1800-1920-ci illərdə ədəbi-mədəni mühit). Bakü: Qrifli Neşriyat.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: MEHMET DALDAL
Yayın Tarihi: 18.04.2019
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Veten Küsme Menden- / Bakü1994Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KAZIMd. 1857 - ö. 1937Doğum YeriGörüntüle
2BAŞHANIM ŞEFİ GIZId. 1878 - ö. 1949Doğum YeriGörüntüle
3İDRİS HEMZEYEVd. 1946 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ABDÜŞŞEKÜR DİNÇERd. 1901-1902 - ö. 12.10.1957Doğum YılıGörüntüle
5Nazım Hikmet Rand. 20 Kasım 1901 - ö. 3 Haziran 1963Doğum YılıGörüntüle
6FEVZİ, Hüseyin Fevzi Ersoyd. 1901 - ö. 1990Doğum YılıGörüntüle
7ABDÜŞŞEKÜR DİNÇERd. 1901-1902 - ö. 12.10.1957Ölüm YılıGörüntüle
8Nazım Hikmet Rand. 20 Kasım 1901 - ö. 3 Haziran 1963Ölüm YılıGörüntüle
9FEVZİ, Hüseyin Fevzi Ersoyd. 1901 - ö. 1990Ölüm YılıGörüntüle
10ABDÜŞŞEKÜR DİNÇERd. 1901-1902 - ö. 12.10.1957Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Nazım Hikmet Rand. 20 Kasım 1901 - ö. 3 Haziran 1963Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12FEVZİ, Hüseyin Fevzi Ersoyd. 1901 - ö. 1990Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ABDÜŞŞEKÜR DİNÇERd. 1901-1902 - ö. 12.10.1957Madde AdıGörüntüle
14Nazım Hikmet Rand. 20 Kasım 1901 - ö. 3 Haziran 1963Madde AdıGörüntüle
15FEVZİ, Hüseyin Fevzi Ersoyd. 1901 - ö. 1990Madde AdıGörüntüle