Madde Detay

Hamitli Halil Bey adıyla da tanınan Silsüpüroğlu Halil Bey 1857 veya 1858 yılında Kırşehir'in Kaman ilçesine bağlı Hamit köyünde dünyaya gelmiştir. Babası Cerit aşiretine mensup Mehmet Bey, annesi ise Köşekli aşiretinden Hüsne Hatun'dur. Babasını henüz beş aylıkken kaybeden şair, halası Fati Hatun tarafından yetiştirilmiştir. Beş yaşında okuma yazma öğrenmiştir. Ardından Kırşehir'de yaşayan dayılarının yanında yaşamaya başlamış ve burada rüşdiye öğrenimini tamamlamıştır. Kırşehir'e bağlı Akpınar'da Ali Efendi adlı bir hocadan icazet almış ve baş tahsildar olarak görev yapmıştır. Bu sırada evlenen şairin sekiz oğlu, bir kızı vardır. Çocuklarından ilki, Millî Mücadele'de görev alan ancak daha sonra çeşitli siyasi nedenlerden dolayı İstiklâl Mahkemesi kararıyla idam edilen ünlü Hamitli Rıza Bey'dir. Silsüpüroğlu Halil Bey 1949'da vefat etmiştir (Bulut 1983: 57; Kırımhan 1995: 217).

Silsüpüroğlu Halil Bey, şiire küçük yaşlarda ilgi duyar. Cerit aşiretine mensup olan Silsüpüroğlu ailesinden pek çok kişi şiir konusunda yeteneklidir. Halil Bey'in annesi Hüsne Hanım'ın, erken yaşta ölen kocası Mehmet Bey ve yetim kalan oğlu Halil için yaktığı ağıt yörede meşhurdur. Halil Bey'in mensup olduğu Cerit aşireti, Rakka'dan Orta Anadolu'ya göç etmiş ve Osmanlı Devleti'nin son dönemleriyle Millî Mücadele yıllarına tanıklık etmiştir. Aşiret fertlerinin bu dönemdeki olaylar üzerine söylediği ağıt ve destan türündeki şiirler de (Altınok 2003: 69-71, 252-256, 300-307) onların şiir konusundaki yeteneğini ortaya koymaktadır.

Halil Bey, şiirlerinde toplumsal olayları, dönemin yöneticilerinin yaptığı hataları ve çevresinde bulunan insanların olumsuz yönlerini tenkit etmiştir. Oğlu Hamitli Rıza Bey hakkında 1926 yılında İstiklâl Mahkemesi tarafından verilen idam kararının kesinleşmesi üzerine yaktığı "Melil Melil" adlı ağıdı meşhurdur. Halil Bey bu ağıtta oğlunun suçsuzluğuna duyduğu inancı ve idam kararının yanlış olduğuna dair inancını içli bir şekilde dile getirmiştir. Vatan sevgisini ve devlete olan bağlılığını ortaya koyarak bu kararı alan kişilere ve talihine sitem etmiştir (Altınok 2003: 305-307). İdam edilen Hamitli Rıza Bey'in oğlu Yusuf Bey de siyasi çalışmalarından dolayı gözaltındayken hastalanarak ölmüştür. Halil Bey, torununun ölümü üzerine de yaşadığı derin üzüntüyü dile getiren bir ağıt söylemiştir (Altınok 2003: 339). Silsüpüroğlu Halil Bey, şiirlerinin bazılarında Halil mahlasını kullanmıştır. Çoğunlukla 11'li hece ölçüsünü tercih etmiştir. Halil Bey'in hayatı hakkındaki bilgiler ve şiirleri, en küçük oğlu Necati Silsüpüroğlu tarafından hazırlanan ve 1958 yayımlanan Hamitli Halil Bey'in Şiirleri adlı kitapta toplanmıştır (Bulut 1983: 58-59; Kırımhan 1995: 292-293).