HAMDÎ, Hamdullah Çelebi

(d. ?/? - ö. 1095/1683-84)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Şeyhî’ye göre Hamdî, Safâyî’ye göre Hamdullah’tır. (Özcan 1989: 666; Çapan 2005: 157) Doğum tarihi bilinmeyen şair, İstanbul’da dünyaya geldi. Hayatı hakkında bilinenler oldukça sınırlıdır. İyi bir eğitim alarak medrese tahsilini tamamladı. Devrinin önde gelen ulemâsından Şeyhülislâm Bâlî Efendi’den mülâzım oldu. Önce küçük derecedeki medreselerden birine müderris tayin edildi. Daha sonra kırk akçe yevmiyeli bir medresede görevlendirildi. Belli bir süre sonra bilinmeyen bir sebepten görevinden azledildi. Bundan sonra hayatının sonuna kadar Rûmeli’nin çeşitli kazalarında kadılık yaptı. Şair ayrıca meşhur Şehnâmehânlardan biridir.1095/1683-84 senesinde vefât etti. Şiirlerinde Hamdî mahlasını kullandı. Eserleri hakkında herhangi bir bilgi yoktur. Kütüphane kayıtları ve kataloglarda yapılan taramalarda, bazı şiir mecmuaları içinde Hamdî mahlaslı şairlere ait şiirler tespit edilmiştir. Ancak bu şiirlerden hangilerinin Hamdullah Hamdî’ye, hangilerinin Hamdî mahlaslı diğer şairlere (İstanbullu Hamdî, Kastamonulu Hamdî, Tireli Hamdî, Ahmed Hamdî, Bursalı Hamdî, Diyarbakırlı Hamdî) ait olduğu tespit edebilmek güçtür. Hamdullah Hamdî’ye ait olduğu kesin şekilde bilinen iki gazel ve iki beyit günümüze intikal etmiştir. Devrinin kaynakları şairin edebî şahsiyetiyle alâkalı övgü dolu sözler sarfetmişlerdir. Maarif meydanının yiğit bir bahadırı; emsâli bulunmayan, temiz ifâdelere sahip bir şair olarak zikredilmiştir. (Çapan 2005: 157)

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ, Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdetü’l-Eş‘âr. Ankara: AKM Yay.  70.

Çapan, Pervin, (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî. Ankara: AKM Yay. 157-58.

İpekten, Haluk vd. (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB. Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I. Ankara: Bizim Büro Yay. 924.

Özcan Abdülkadir (hzl). (1989). Şeyhî Mehmed Efendi, Vekâyiü’l-Fuzalâ. C.1. İstanbul: Çağrı Yay. 666.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. RAMAZAN EKİNCİ
Yayın Tarihi: 24.03.2014
Güncelleme Tarihi: 28.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

O şûh eylemede tâze tâze nâz bana

Aceb mi ola müsellem reh-i niyâz bana

Cihân cihân sitem-i bî-nihâye var dilde

Ne çâre olmadı dil-dâr çâre-sâz bana

Şarâb-ı nâz ile ser-mest tîg-i gamze be-dest

O şûhdan hele lâzımdur ihtirâz bana

Neler ider sana gör Hamdiyâ o gamze-i mest

Nigâhı itdi fi’l-cümle keşf-i râz bana

(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî. Ankara: AKM Yay. 158.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Hikmet Arif Dinod. 1892 - ö. 30 Mart 1957Doğum YeriGörüntüle
2Burak Özdemird. 31 Ağustos 1974 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ZAİFÎ, Akbaba İmamı Şeyh Mehmed Zaîfî Efendid. ? - ö. 1703-04Doğum YeriGörüntüle
4Hikmet Arif Dinod. 1892 - ö. 30 Mart 1957Doğum YılıGörüntüle
5Burak Özdemird. 31 Ağustos 1974 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ZAİFÎ, Akbaba İmamı Şeyh Mehmed Zaîfî Efendid. ? - ö. 1703-04Doğum YılıGörüntüle
7Hikmet Arif Dinod. 1892 - ö. 30 Mart 1957Ölüm YılıGörüntüle
8Burak Özdemird. 31 Ağustos 1974 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9ZAİFÎ, Akbaba İmamı Şeyh Mehmed Zaîfî Efendid. ? - ö. 1703-04Ölüm YılıGörüntüle
10Hikmet Arif Dinod. 1892 - ö. 30 Mart 1957MeslekGörüntüle
11Burak Özdemird. 31 Ağustos 1974 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ZAİFÎ, Akbaba İmamı Şeyh Mehmed Zaîfî Efendid. ? - ö. 1703-04MeslekGörüntüle
13Hikmet Arif Dinod. 1892 - ö. 30 Mart 1957Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Burak Özdemird. 31 Ağustos 1974 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZAİFÎ, Akbaba İmamı Şeyh Mehmed Zaîfî Efendid. ? - ö. 1703-04Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Hikmet Arif Dinod. 1892 - ö. 30 Mart 1957Madde AdıGörüntüle
17Burak Özdemird. 31 Ağustos 1974 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ZAİFÎ, Akbaba İmamı Şeyh Mehmed Zaîfî Efendid. ? - ö. 1703-04Madde AdıGörüntüle