HAMDÎ, Hamdullah Çelebi

(d. ?/? - ö. 1095/1683-84)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Şeyhî’ye göre Hamdî, Safâyî’ye göre Hamdullah’tır. (Özcan 1989: 666; Çapan 2005: 157) Doğum tarihi bilinmeyen şair, İstanbul’da dünyaya geldi. Hayatı hakkında bilinenler oldukça sınırlıdır. İyi bir eğitim alarak medrese tahsilini tamamladı. Devrinin önde gelen ulemâsından Şeyhülislâm Bâlî Efendi’den mülâzım oldu. Önce küçük derecedeki medreselerden birine müderris tayin edildi. Daha sonra kırk akçe yevmiyeli bir medresede görevlendirildi. Belli bir süre sonra bilinmeyen bir sebepten görevinden azledildi. Bundan sonra hayatının sonuna kadar Rûmeli’nin çeşitli kazalarında kadılık yaptı. Şair ayrıca meşhur Şehnâmehânlardan biridir.1095/1683-84 senesinde vefât etti. Şiirlerinde Hamdî mahlasını kullandı. Eserleri hakkında herhangi bir bilgi yoktur. Kütüphane kayıtları ve kataloglarda yapılan taramalarda, bazı şiir mecmuaları içinde Hamdî mahlaslı şairlere ait şiirler tespit edilmiştir. Ancak bu şiirlerden hangilerinin Hamdullah Hamdî’ye, hangilerinin Hamdî mahlaslı diğer şairlere (İstanbullu Hamdî, Kastamonulu Hamdî, Tireli Hamdî, Ahmed Hamdî, Bursalı Hamdî, Diyarbakırlı Hamdî) ait olduğu tespit edebilmek güçtür. Hamdullah Hamdî’ye ait olduğu kesin şekilde bilinen iki gazel ve iki beyit günümüze intikal etmiştir. Devrinin kaynakları şairin edebî şahsiyetiyle alâkalı övgü dolu sözler sarfetmişlerdir. Maarif meydanının yiğit bir bahadırı; emsâli bulunmayan, temiz ifâdelere sahip bir şair olarak zikredilmiştir. (Çapan 2005: 157)

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ, Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdetü’l-Eş‘âr. Ankara: AKM Yay.  70.

Çapan, Pervin, (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî. Ankara: AKM Yay. 157-58.

İpekten, Haluk vd. (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB. Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I. Ankara: Bizim Büro Yay. 924.

Özcan Abdülkadir (hzl). (1989). Şeyhî Mehmed Efendi, Vekâyiü’l-Fuzalâ. C.1. İstanbul: Çağrı Yay. 666.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. RAMAZAN EKİNCİ
Yayın Tarihi: 24.03.2014
Güncelleme Tarihi: 28.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

O şûh eylemede tâze tâze nâz bana

Aceb mi ola müsellem reh-i niyâz bana

Cihân cihân sitem-i bî-nihâye var dilde

Ne çâre olmadı dil-dâr çâre-sâz bana

Şarâb-ı nâz ile ser-mest tîg-i gamze be-dest

O şûhdan hele lâzımdur ihtirâz bana

Neler ider sana gör Hamdiyâ o gamze-i mest

Nigâhı itdi fi’l-cümle keşf-i râz bana

(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî. Ankara: AKM Yay. 158.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RIZÂ, Ali Rızâ Efendi, İstanbullud. 1865 - ö. 1903Doğum YeriGörüntüle
2Selin Tunçd. 1971 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Nazmî, Şeyh Mehmed Nazmîd. 1622 - ö. 1701Doğum YeriGörüntüle
4RIZÂ, Ali Rızâ Efendi, İstanbullud. 1865 - ö. 1903Doğum YılıGörüntüle
5Selin Tunçd. 1971 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Nazmî, Şeyh Mehmed Nazmîd. 1622 - ö. 1701Doğum YılıGörüntüle
7RIZÂ, Ali Rızâ Efendi, İstanbullud. 1865 - ö. 1903Ölüm YılıGörüntüle
8Selin Tunçd. 1971 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9Nazmî, Şeyh Mehmed Nazmîd. 1622 - ö. 1701Ölüm YılıGörüntüle
10RIZÂ, Ali Rızâ Efendi, İstanbullud. 1865 - ö. 1903MeslekGörüntüle
11Selin Tunçd. 1971 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Nazmî, Şeyh Mehmed Nazmîd. 1622 - ö. 1701MeslekGörüntüle
13RIZÂ, Ali Rızâ Efendi, İstanbullud. 1865 - ö. 1903Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Selin Tunçd. 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Nazmî, Şeyh Mehmed Nazmîd. 1622 - ö. 1701Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RIZÂ, Ali Rızâ Efendi, İstanbullud. 1865 - ö. 1903Madde AdıGörüntüle
17Selin Tunçd. 1971 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Nazmî, Şeyh Mehmed Nazmîd. 1622 - ö. 1701Madde AdıGörüntüle