HASAN HÜSEYİN ÇİRKİN

(d. 1914 / ö. 1978)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hasan Hüseyin Çirkin 1914 yılında Çorum'un Alaca ilçesinin Eskiyapar köyünde dünyaya gelmiştir. Atiye Nazlı'nın hazırlamış olduğu Sözden Dizeye Çorum Şiiri adlı kitapta, aslen Sungurlu'nun Çukurlu köyünden olduğu da yazar (2014:17). Kendisini şiire, saza vermesinde küçük yaşta babasını kaybetmiş olmasının etkisi büyüktür. Şair bu durumdan şiirlerinde de bahseder. Kaynaklarda ayrı bir mahlas kullandığına dair bir bilgiye rastlanmamıştır; mahlas olarak kendi adına yer verdiği şiirleri bulunur. Köylerine giden Hacı Bektaş postnişinlerinden Feyzullah Ulusoy'ın şiirlerini beğenmesiyle tanınmaya başlar. Feyzullah Ulusoy yanındaki âşıklardan Mustafa Dayı'nın sazını Hasan Hüseyin'e verir ve böylelikle de ilk derslerini Âşık Mustafa'dan almış olur. Önceleri usta malı şiirler söyleyerek şiire başlar ve daha sonra kendisine ait şiirler söyler. Çorum yöresinden olan âşıklardan etkilenmiştir. Hasan Hüseyin Çirkin 1978 yılında vefat etmiştir (Nazlı 2014: 17).

Şiirlerinde genel olarak memleketine sevgisini, kendi hayatından izleri bulmak mümkündür. 6 yaşında babasını kaybettiği, pir Feyzullah'ın eline saz verdiği, 15 yaşında cem postuna girdiği kendi yazmış olduğu şiirlerinden anlaşılmaktadır. Yakalandığı hastalıklardan şeker ve tansiyondan bahsederek modern sayılabilecek konulara şiirlerinde yer vermiştir. Bektaşi şiir geleneğinin motiflerine şiirlerinde sıkça yer verdiği görülür. Pir geyik donundaki Abdal Musa'dan, Şah Hüseyin'den, Murtaza Ali'den ve pirim dediği Şah İbrahim'den söz eder. Tekke geleneğinin etkileri de şiirlerinde görülür. Ölüm, memleketinin güzellikleri, bahar ve nevruz şiirlerinde sıkça görülen temalardır. Memleketi Çorum'un doğal ve tarihî güzelliklerinden eserlerinde bahseder. Sade, akıcı ve anlaşılır bir dili vardır. Yer yer yaşadığı bölgenin ağız özelliklerine de şiirlerinde rastlamak mümkündür. Şiirlerinde bireysel duygular ve konular yer alır. Şiirlerinde memleketinin dağları, ovaları, insanları, çiçekleri, ırmakları, köprüleri ve tarihî binaları kendine geniş yer bulur. Şiirlerinde çeşitli halk hikâyelerinin temalarına ve halk inanışlarının özelliklerine de rastlanılmaktadır. Hayatın geçiciliği şairi önemli ölçüde etkilemiş ve bu temaya da şiirlerinde sık sık yer vermiştir. Yazdığı şiirlerini ölümünden sonra oğlu Gazi Barışcan tarafından çıkarılan kitaplarda ve çeşitli antolojilerde bulmak mümkündür. 1998 yılında İnsanlık ve 2001 yılında da Baba Oğul Tekkeye Varış adlı kitaplarda şiirlerine yer verilmiştir. Şairle ilgili bazı bilgilere Çorum'un tekke şairleri hakkında Ebru Çelebi tarafından 2010 yılında hazırlanan Çorum'da Tekke Tarzı Şiir Gelenekleri ve Temsilcileri adlı yüksek lisans tezinde de rastlanmaktadır. Ayrıca 2014 yılında Atiye Nazlı tarafından yayına hazırlanan Sözden Dizeye Çorum Şiiri adlı kitapta da şaire yer verilmiştir.

Kaynakça

Çelebi, Ebru (2010). Çorum'da Tekke Tarzı Şiir Geleneği ve Temsilcileri. Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.

Nazlı, Atiye (2014). Sözden Dizeye Çorum Şiiri. Çorum: Çorum İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: EBRU PURTAŞ
Yayın Tarihi: 25.04.2019
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ARÂBİ/ARABALİ, Arap Demird. 1948 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2CEMAL/YORGUNÎ, Cemal Yıldırımd. 1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3NESİMÎ, Nesimi Keçelioğlud. 20.08.1971 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Enver Tuncalpd. 1914 - ö. 9 Haziran 1992Doğum YılıGörüntüle
5Ramazan Gökalp Arkınd. 21 Ağustos 1914 - ö. 26 Ocak 2011Doğum YılıGörüntüle
6Osman Hulusi Ateşd. 1914 - ö. 14 Haziran 1990Doğum YılıGörüntüle
7DURMUŞ ŞIVGINd. 1917 - ö. 1978Ölüm YılıGörüntüle
8PENAHOV, Penah Eleskeroğlud. 1926 - ö. 1978-1979?Ölüm YılıGörüntüle
9CAFER/CAFER BABA, Cafer Tand. 1891 - ö. 30.10.1978Ölüm YılıGörüntüle
10ADİLEd. ? - ö. 1953Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11İRŞADÎ/SEFİL İRŞADÎ, Mustafad. 1860 - ö. 1938Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12TEPELİOĞLU, Mihrali Tepelioğlud. 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13İhsan Devrimd. 7 Ocak 1914 - ö. 6 Ocak 2010Madde AdıGörüntüle
14EMRAH MAHZUNİd. 10.03.1964 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15KENZÎ, Ayaşlı Kenzî, Kenzî-i Rumî, Hasand. 1607 - ö. 1680Madde AdıGörüntüle