RÜŞDÎ, Çorumlu Mehmed Rüşdî

(d. ?/1825 - ö. ?/?)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Çorum'un Yavruturna mahallesinde doğdu. Asıl adı Mehmed Rüşdî'dir. Gökeşmeoğullarındandır. O dönemin müderris ve müftülerinden Ahmed Feyzi Efendi'nin kardeşidir. Bir süre Çorum medreselerinde öğrenim gördü. 25 yaşındayken Çorum'dan ayrıldı. Ölümüne kadar gurbette yaşadı. Samsun, Trabzon, Erzincan, Hasankale ve Kars'ı gezdi. Kars'ta orduya katıldı. 1855 yılında şehri kuşatan Rusya’nın Kafkasya genel valisi Muraviev güçlerine karşı savaştı. Savaş bitince bir süreliğine Çorum'a gelerek abisi Ahmed Feyzi'nin derslerini izledi. Sonra yeniden gurbete çıktı. İstanbul'a gitti. Burada Şirvânizâde'nin derslerine devam etti. Tuna boylarında tüccarlık yaptı. Pazarcık’ta, Ruscuk’ta bulundu. Arnavutluğun Kızanlık, Totragan ve Menkalya şehirlerinde gümrük memurluğu yaptı. Yaşamının buraya kadar olan bölümünü 1871'de yazdığı uzun bir şiirde anlattı (Ercan 1991: 152). Ölüm tarihi bilinmeyen Rüşdî'nin yayımlanmış ya da el yazması bir yapıtı bulunmamaktadır.

Kaynakça

Ercan, Abdullah (1991). 14. Yüzyıldan Günümüze Çorumlu Şairler. Çorum: Hitit Festivali Komitesi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ALTUĞ ORTAKCI
Yayın Tarihi: 16.08.2014
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Hayatını Anlatan ve 76 Dörtlükten Oluşan Şiirinden:

Sabâvet hâlimde gezerken bâb bâb

Aşka düşüp değiştirdim etvârı

Rüyâda bir pîre ettim intisâb

Destin takbîl edip verdim ikrârı

 

Ol vakitde dersim idi Kâfiye

Tatillerde okur idim Şâfiye

Bilmezdim ben nedir vezn ü kâfiye

Anlamazdım güzel gazel eş’ârı

 

Havalandı hemen ankâ-yı aşkım

Serim sersem etti sevdâyı aşkım

Temevvüs eyledi deryâ-yı aşkım

Tecâvüz eyledi hadd ü kenârı

 

Tefekkür eyledim ol demde nidem

Başım alıp kangı diyâra gidem

Gecelerde ağlar bu iki dîdem

Yanar canım eyler dil âh u zârı

 

Yanıp yakılarak eyledim tahsîk

Mantıkla mânia okuyup tekmîl

Fıkıhda zabtetdim nice mesâ'il

Hemîşe etmişim sarf-ı efkârı

 

Bazen ister idim bir âli şöhret

Bazen ister idim râh-ı mezellet

Bazen ister idim uzletde vahdet

Rey-i aklın asla yokdu kararı

 

Sinnim dahi erdi yigirmi beşe

Elim varmaz oldu gayri bir işe

Çille-i aşk ile düşüp telâşe

Bilmez oldum artık kârı zararı

 

Gerçi bu aşkımı etmezdim ikrar

Lâkin aşk kendisin eyledi izhar

Anlayıp serzeniş edince ağyar

Ol vakit eyledim terk-i diyârı

...

Ercan, Abdullah (1991). 14. Yüzyıldan Günümüze Çorumlu Şairler. Çorum: Hitit Festivali Komitesi. 153-160.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RİF’AT, Ahmed Rif’at, Çorumlud. 1857 - ö. 1918Doğum YeriGörüntüle
2DERVİŞ EDNA, Mehmet Ercelepd. 1878 - ö. 1928Doğum YeriGörüntüle
3MUSTAFA ALAGÖZYAYLASId. 1969 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4İZZET, Mektûbî-zâde Mehmed İzzet Efendid. 1825 - ö. 1879Doğum YılıGörüntüle
5MÜNÎREd. 1825 - ö. 1903Doğum YılıGörüntüle
6NÂZİMÎ, Molla Bilâl Bin Mollâ Yûsufd. 1825 - ö. 1889Doğum YılıGörüntüle
7İZZET, Mektûbî-zâde Mehmed İzzet Efendid. 1825 - ö. 1879Ölüm YılıGörüntüle
8MÜNÎREd. 1825 - ö. 1903Ölüm YılıGörüntüle
9NÂZİMÎ, Molla Bilâl Bin Mollâ Yûsufd. 1825 - ö. 1889Ölüm YılıGörüntüle
10İZZET, Mektûbî-zâde Mehmed İzzet Efendid. 1825 - ö. 1879MeslekGörüntüle
11MÜNÎREd. 1825 - ö. 1903MeslekGörüntüle
12NÂZİMÎ, Molla Bilâl Bin Mollâ Yûsufd. 1825 - ö. 1889MeslekGörüntüle
13İZZET, Mektûbî-zâde Mehmed İzzet Efendid. 1825 - ö. 1879Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MÜNÎREd. 1825 - ö. 1903Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NÂZİMÎ, Molla Bilâl Bin Mollâ Yûsufd. 1825 - ö. 1889Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İZZET, Mektûbî-zâde Mehmed İzzet Efendid. 1825 - ö. 1879Madde AdıGörüntüle
17MÜNÎREd. 1825 - ö. 1903Madde AdıGörüntüle
18NÂZİMÎ, Molla Bilâl Bin Mollâ Yûsufd. 1825 - ö. 1889Madde AdıGörüntüle