HAYATÎ, Hayati Bilgin

(d. 1937 / ö. -)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Hayati Bilgin olan âşık, 1937'de Sivas'ın Kangal ilçesine bağlı Alacahan beldesinde dünyaya gelir. Dedesi âlim Hacı Hasan Efendi, Malatya'nın Kömürhan beldesinden göçmüştür. Bu bakımdan iki kuşak geriden Malatyalıdır. Sülalesi Alacahan bölgesinde "Hocalar" olarak bilinmektedir. Bilgin sülalesinden pek çok âlim niteliğinde insan yetiştiği için bu lakabı almışlardır. Babasının adı Ömer Hulusi, annesinin adı Ayşe'dir. Orta halli bir ailenin çocuğudur. Alacahan'ın en eski âşıklarından Fahimî'nin (Abdurrahim Doğan) de akrabasıdır. İlkokulu Alacahan'da bitiren Bilgin, ilkokuldan sonra öğrenim hayatına devam edemez. Delikanlılık çağlarında maişet derdiyle şehir dışına çalışmaya gider. 1963-1968 yılları arasında Adana'da işçi olarak çalıştıktan sonra taşeron olur. Türkiye'nin farklı şehirlerinde taşeronluk yapar. 1972'de Almanya'ya işçi olarak gider. Gurbetçi olarak uzun yıllar orada çalışır. 2002'de emekli olup Sivas'a kesin dönüş yapar. 1964'ün yılbaşı gecesi Feride Hanım ile dünya evine girer. Bu evlilikten dört kız, üç erkek olmak üzere yedi çocuğu dünyaya gelir. Bütün çocukları evli olup pek çok torunu vardır (Yılmaz 2017: 220; Kaya 2009: 146).

Hayati Bilgin'deki şâirlik yeteneğinin soyundan geldiği söylenebilir. Zira Bilgin sülalesi, pek çok âlim, şâir ve okumuş insan çıkarmıştır. Şiirlerini yazarak üreten Bilgin'in klasik âşıklık geleneğinin pek çok unsuruna haiz olmadığı söylenebilir. Saz çalamayan âşık, irticalen söyleyebilme, atışma, bade içme gibi uygulamalara da uzaktır. Şiir yazmaya 11-12 yaşlarında başlar. Şiirlerinde Hayatî mahlasını kullanır. Herhangi bir usta çırak ilişkisinden geçmeyen Hayati; Fuzulî, Ruhsatî ve Abdurrahim Karakoç'tan etkilenmiştir. Çırağı yoktur. Şiirlerinin konusu geniş olmakla beraber daha çok dinî ve millî konularda yazmıştır (Yılmaz 2017: 220; Kaya 2009: 146).

Hayatî'nin şiirleri teknik açıdan sağlamdır. Şiirlerini kurgularken kullandığı nazım birimi dörtlüktür ve bütün şiirlerinde hece ölçüsünü tercih eder. Şiirlerinde tek ayağa da döner ayağa da tesadüf edilir. Başta koşma olmak üzere semai ve destan başvurduğu nazım şekilleridir. Dertlenme, öğütleme ve ilahi nazım türlerinde iki yüzden fazla şiiri bulunmaktadır. 

Kaynakça

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri III. Sivas: Önder Matbaacılık.

Yılmaz, Serhat Sabri (2017). Alacahanlı Halk Şairleri. İstanbul: Vilayet Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR BAŞARAN
Yayın Tarihi: 17.12.2018
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ERTEKİN, Ali Ertekind. 1929 - ö. 2004Doğum YeriGörüntüle
2İCAZET, Ali Beşikteped. 1901 - ö. 1970Doğum YeriGörüntüle
3FEYZULLAH, Feyzullah Demirayd. 1914 - ö. 06.04.1994Doğum YeriGörüntüle
4Yılmaz Akbulutd. 01 Ocak 1937 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5MUSA, Musa Karakaşd. 1937 - ö. 25.01.2008Doğum YılıGörüntüle
6Gavril Gaydarcıd. 1937 - ö. 1998Doğum YılıGörüntüle
7DERTLİ KAZIM, Kazım Altınkaynakd. 1931 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
8ŞİNAZ, Şinaz Sezerd. 1961 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
9YETİK OZAN/FİRKATÎ, Turgut Günayd. 17.07.1942 - ö. 13.12.1978Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
10KIYMETÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
11ÖZYÜREK, Zeynel Özyürekd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
12ŞENEL, Hasan Hüseyin Şeneld. 1945 - ö. ?Madde AdıGörüntüle