Madde Detay
HAYDARÎ, Hıdır Hulusi
(d. ?/1863-1867? - ö. ?/1910/1917?)
Âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Hıdır Hulusi olan âşık, Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde doğmuştur. 1863-1867 yıllarında doğduğu sanılmaktadır. Mahmut ve Ayşe’nin oğludur. Karaçoroğulları sülalesindendir. Hüyük köyünden Şemsi ile evlenmiş; bu evlilikten Mahmut ve Ahmet olmuştur. Medrese eğitimi görmüştür. Rumca, Farsça, Arapça bildiği söylenir. Ülkenin pek çok yerini gezmiştir. Rumcayı, medresede okuduğu yıllarda Gemerek’te oturan Polatoğulları’ndan öğrenmiştir. Kırk beş kırk altı yaşlarında iken Ruslarla yapılan savaşa gönderilmek üzere askere alınmış, Erzincan’dayken hastalandığı için hava değişimi amacıyla Şarkışla’ya gönderilmiştir. Bitkin vaziyette köyüne gelen Hıdır Hulusi, hastalıktan kurtulamamış ve 1910 (torunu Hıdır Şimşek’e göre 1917) yılında vefat etmiştir (Özkan 2001: 42-46).
Şiir yazmaya yirmi yaşından sonra başlamıştır. Başlama sebebi sevdiği kızı alamamasına dayanmaktadır. Mahlas olarak adını kullanmıştır. Mahlasını Piri Cemal (Ulusoy) Efendi’den almıştır (Şahin 2004: 422). İrticali ve sanatı kuvvetli bir âşıktır. Şiirlerini Kadir Çavuş adlı bir arkadaşı deftere kaydetmiştir. Bu defteri Haydarî’nin oğlu Mahmut’tan alan Âşık Ali İzzet Özkan’ın iade etmediği söylenir.
Kaynakça
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. Sivas: Önder Matbaacılık.
Özkan, Semiha (2001). Emlek Yöresi Halk Âşıkları. Bitirme Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi.
Şahin, Enver Cemal (2004). Saraç Köyü-Tarih Kültür Yaşam. Ankara: Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yay.
Yıldırım, Ali (1999). “Saraç Köyü Ozanları”, I. Emlek Yöresi ve Çevresi Halk Ozanları Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Emlek Ozanları Kültür Derneği Yay. 66-70.
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Vakfı.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. DOĞAN KAYAYayın Tarihi: 27.11.2014Güncelleme Tarihi: 07.12.2020Eserlerinden Örnekler
Şah-ı Merdan Ali
Şu kevn ü mekâna yuva kurmadan
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
İsrafil arş-ı âlâdan selâ vermeden
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Ondan sonra dört feriştah yarattı
Dört meleyke arş-ı azamı tuttu
Arşullah’ta yeşil kubbe halk etti
Ali’dir ki Şah-ı merdan Ali’dir
Ol yeşil kubbeyi Şah’tır yaratan
Bin bir kelam yedullahtan sır eden
Türabî’ye yedi derya kurudan
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Ol yeşil kubbede Şah’tır durandır
Dilimde okurum “Kaffe’l-Kur’an”dır
Bildim yeşil eldir nasip verendir
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Haydarî’yem gördüm al yeşil eli
Dostumun destinden içmişim dolu
Ali oldu Hacı Bektaş-ı Veli
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. Sivas: Önder Matbaacılık. 151-152.
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 27.11.2014Güncelleme Tarihi: 07.12.2020Eserlerinden Örnekler
Şah-ı Merdan Ali
Şu kevn ü mekâna yuva kurmadan
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
İsrafil arş-ı âlâdan selâ vermeden
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Ondan sonra dört feriştah yarattı
Dört meleyke arş-ı azamı tuttu
Arşullah’ta yeşil kubbe halk etti
Ali’dir ki Şah-ı merdan Ali’dir
Ol yeşil kubbeyi Şah’tır yaratan
Bin bir kelam yedullahtan sır eden
Türabî’ye yedi derya kurudan
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Ol yeşil kubbede Şah’tır durandır
Dilimde okurum “Kaffe’l-Kur’an”dır
Bildim yeşil eldir nasip verendir
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Haydarî’yem gördüm al yeşil eli
Dostumun destinden içmişim dolu
Ali oldu Hacı Bektaş-ı Veli
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. Sivas: Önder Matbaacılık. 151-152.
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020Eserlerinden Örnekler
Şah-ı Merdan Ali
Şu kevn ü mekâna yuva kurmadan
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
İsrafil arş-ı âlâdan selâ vermeden
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Ondan sonra dört feriştah yarattı
Dört meleyke arş-ı azamı tuttu
Arşullah’ta yeşil kubbe halk etti
Ali’dir ki Şah-ı merdan Ali’dir
Ol yeşil kubbeyi Şah’tır yaratan
Bin bir kelam yedullahtan sır eden
Türabî’ye yedi derya kurudan
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Ol yeşil kubbede Şah’tır durandır
Dilimde okurum “Kaffe’l-Kur’an”dır
Bildim yeşil eldir nasip verendir
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Haydarî’yem gördüm al yeşil eli
Dostumun destinden içmişim dolu
Ali oldu Hacı Bektaş-ı Veli
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. Sivas: Önder Matbaacılık. 151-152.
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Şah-ı Merdan Ali
Şu kevn ü mekâna yuva kurmadan
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
İsrafil arş-ı âlâdan selâ vermeden
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Ondan sonra dört feriştah yarattı
Dört meleyke arş-ı azamı tuttu
Arşullah’ta yeşil kubbe halk etti
Ali’dir ki Şah-ı merdan Ali’dir
Ol yeşil kubbeyi Şah’tır yaratan
Bin bir kelam yedullahtan sır eden
Türabî’ye yedi derya kurudan
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Ol yeşil kubbede Şah’tır durandır
Dilimde okurum “Kaffe’l-Kur’an”dır
Bildim yeşil eldir nasip verendir
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Haydarî’yem gördüm al yeşil eli
Dostumun destinden içmişim dolu
Ali oldu Hacı Bektaş-ı Veli
Ali’dir ki Şah-ı Merdan Ali’dir
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. Sivas: Önder Matbaacılık. 151-152.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ALİ DAYI, Ali Açık | d. 1925 - ö. 05.05.2002 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HAMZA, Hamza Çiftçi | d. 1902 - ö. 16.07.1995 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | İSYANÎ, İsmail Elçioğlu | d. 1848 - ö. 1944 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ALİ DAYI, Ali Açık | d. 1925 - ö. 05.05.2002 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | HAMZA, Hamza Çiftçi | d. 1902 - ö. 16.07.1995 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | İSYANÎ, İsmail Elçioğlu | d. 1848 - ö. 1944 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ALİ DAYI, Ali Açık | d. 1925 - ö. 05.05.2002 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | HAMZA, Hamza Çiftçi | d. 1902 - ö. 16.07.1995 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | İSYANÎ, İsmail Elçioğlu | d. 1848 - ö. 1944 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | ALİ DAYI, Ali Açık | d. 1925 - ö. 05.05.2002 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | HAMZA, Hamza Çiftçi | d. 1902 - ö. 16.07.1995 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | İSYANÎ, İsmail Elçioğlu | d. 1848 - ö. 1944 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | ALİ DAYI, Ali Açık | d. 1925 - ö. 05.05.2002 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | HAMZA, Hamza Çiftçi | d. 1902 - ö. 16.07.1995 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | İSYANÎ, İsmail Elçioğlu | d. 1848 - ö. 1944 | Madde Adı | Görüntüle |