HAYRANÎ, Hüseyin

(d. ?/? - ö. ?/1899)
Tekke Şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Hüseyin olan âşığın doğum tarihi bilinmemektedir. Erzurum doğumludur. "Şeyh Ahmed Yesevî çocuklarından" şeklinde anılarak ün kazanmıştır (Koca 1990: 646). Şiirinde Hayranî mahlasını kullanan âşığın Deli Hüseyin lakabıyla tanındığı söylenebilir. 19. yüzyıl şairlerinden Hızrî’nin Şairname’sinde “Nalânî, Giryânî, Hayrânî oldu.” (TDEA 1981: 179) mısrasında adı geçen Hayranî'nin aynı âşık olduğu düşünülebilir. Hayranî ile ilgili bilgileri İsyânî (İsmail Elçioğlu)'den aldığını belirten Turgut Koca, Hayranî'nin Deli Derviş'in müsahibi olduğunu, saz çalmadığını ancak söylediğini ifade eder. Hayranî, 1899’da vefat etmiştir (1990: 646).

 

Eserleri hakkında bir bilgi bulunmayan âşığın Bektaşi Edebiyatı Antolojisi'nde (1959) bir nefesi yayımlanmıştır. Bektaşi bir âşık olduğu anlaşılan Hayranî, dinî ve tasavvufi konular üzerine yazması muhtemeldir.

 

 

 

 

 

 

 

 

Kaynakça


Ergun, S. N. (1959). Bektaşi Edebiyatı Antolojisi, Bektaşi-Kızılbaş Alevî Şairleri ve Nefesleri I. İstanbul Maarif Kitaphanesi. 237.

Ergun, S. N. (1959). Bektaşi Edebiyatı Antolojisi, Bektaşi-Kızılbaş Alevî Şairleri ve Nefesleri II. İstanbul Maarif Kitaphanesi. 350.

Koca, Turgut (1990). Bektaşi Nefesleri ve Şairleri. İstanbul Maarif Kitaphanesi ve Matbaası.


“Hayrânî” (1981). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 4. İstanbul: Dergâh Yay. 179.



Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. HİLAL ERDOĞAN
Yayın Tarihi: 02.12.2014
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Nefes

 

Dolumu sunan yârim

Meydanda küll-i vârim

Yolunda kurban serim

İkrarda duranım geldi

 

Mürşidimsin destgirim

Üstadımsın Mirâç nurum

Ver maksudumu pîrim

Dersimi verenim geldi

 

Yolunda cânım tercüman

Üstâdımsın dînim imân

Rahmete yarlığa Rahman

Nûr u nuranım geldi

 

Cemâlinden yedi âyet

Rahmin çoktur bahri gayet

Pîrim sendendir hidayet

Pîr-i piranım geldi

 

Ey Hayranî buyurdu yâr

Vechin müminlere didar

Gönlüm zâtına intizar

Tevfik refik yâranım geldi

 

Ergun, S. N. (1959). Bektaşi Edebiyatı Antolojisi, Bektaşi-Kızılbaş Alevî Şairleri ve Nefesleri II. İstanbul Maarif Kitaphanesi. 350.

 

 

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1CEYLAN, Muhlis Ceyland. 21.04.1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Hilmi Nalbantoğlud. 1921 - ö. 13 Mart 2005Doğum YeriGörüntüle
3Ziyaettin Fahri Fındıkoğlud. 1901 - ö. 16 Kasım 1974Doğum YeriGörüntüle
4CEYLAN, Muhlis Ceyland. 21.04.1959 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Hilmi Nalbantoğlud. 1921 - ö. 13 Mart 2005Doğum YılıGörüntüle
6Ziyaettin Fahri Fındıkoğlud. 1901 - ö. 16 Kasım 1974Doğum YılıGörüntüle
7CEYLAN, Muhlis Ceyland. 21.04.1959 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Hilmi Nalbantoğlud. 1921 - ö. 13 Mart 2005Ölüm YılıGörüntüle
9Ziyaettin Fahri Fındıkoğlud. 1901 - ö. 16 Kasım 1974Ölüm YılıGörüntüle
10CEYLAN, Muhlis Ceyland. 21.04.1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Hilmi Nalbantoğlud. 1921 - ö. 13 Mart 2005Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Ziyaettin Fahri Fındıkoğlud. 1901 - ö. 16 Kasım 1974Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13CEYLAN, Muhlis Ceyland. 21.04.1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Hilmi Nalbantoğlud. 1921 - ö. 13 Mart 2005Madde AdıGörüntüle
15Ziyaettin Fahri Fındıkoğlud. 1901 - ö. 16 Kasım 1974Madde AdıGörüntüle