HÜSEYİN ALİ HÜSEYNİ

(d. 1970 / ö. -)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hüseyin Ali Hüseyni 1970 yılında İran'ın Abbasabad bölgesinin Salihabad köyünde dünyaya gelmiştir. 1974'te ailesiyle birlikte Kum şehrine göç etmiş ve dokuzuncu sınıfa kadar devam eden eğitim hayatına burada başlamıştır. Babasının adı İsmail, annesinin adı ise Ferhunde'dir. Hüseyni'nin altısı erkek, üçü kız olmak üzere toplam dokuz kardeşi vardır. Hüseyni, 1988 yılında İran ve Irak arasında savaşın başlamasıyla birlikte cepheye giderek savaşa katılmıştır. Cephedeki görevini tamamladıktan sonra âşıklık sanatıyla ilgilenmeye devam etmiştir. 1990 yılında askerlik görevi nedeniyle tekrar orduya katılmış ve iki sene askerlik yapmıştır. Askerden döndükten sonra “Hane-i Musikî” (Musikî Evi) ve “Encümen-i Musikî İran" (İran Musiki Topluluğu) cemiyetlerine üye olmuştur. Ali Ramazanî ile birlikte önce İran, Save’de “İsteryo Telim Han” adlı müzik kayıt evini kurmuş ve 190 kaset doldurmuştur. Bunu takiben Kum’da “İsteryo Şabahenk (Elseven)” Müzik Evi'ni kurmuşlar ve burada da şimdiye kadar 70’ten fazla kaset ve CD doldurmuşlardır. İlerleyen süreçte Kum’da “Encümen-i Süud ve Ahenghayî İnkılâbî” (Dinî ve Millî Musıkî Topluluğu) Teşkilatını kurmuş ve bu çatı altında, tüm Türklere ait mahalli müzik ve çalgılardan sorumlu müdür tayin edilmiştir. Bunlara ek olarak, Kum’da “Amuzişgâhî Çögür” (Çögür/ Saz Eğitim Evi)'ü kurmuş ve Kum âşık muhitindeki âşıkları ve balaban, daire, çayır (ney), saz (zurna) ve davul çalanları Saz Eğitim Evi çatısı altında toplamıştır. Hüseyni, bu vesileyle diğer âşıkların resmî kayıtlı olarak faaliyet göstermesini sağlamış ve sanatçıların devlet güvencesi altında çalışmalarına imkân tanımıştır. Dolayısıyla, âşıklığının yanı sıra yönetici kimliğinin de bulunduğu söylenebilir (Kafkasyalı 2009: 211).

Hüseyin Ali Hüseyni 1986’da balaban çalmaya başlamış, daha sonra Üstat Ebülfez’den zurna çalmayı öğrenmiştir. Ardından, Ali Ramazanî’den çögür dersi almış ve aynı zamanda Türk âşıklık geleneğinin usullerini de ondan öğrenmiştir. Âşığın mahlas kullanıp kullanmadığı bilinmemektedir. Otuz yaşına geldiğinde, Ebülfez adlı bir arkadaşı önce kendisi, sonra da babası için bir şiir yazmasını istemiş ve bunun üzerine âşık, arkadaşı Ebülfez ve onun babası Muharrem için birer şiir yazmıştır. Kendisini iyi şekilde yetiştirdiği belirtilen âşık çögür, çavır, balaban, daire, davul gibi enstrümanları çalabilmektedir. Hüseyni'nin, enstrümanlara hâkimiyeti, türküleri yorumlayışı ve Türk aşıklık geleneği konusundaki zengin bilgisiyle gelecek vadeden bir âşık tavrı sergilediği ifade edilir. Hüseyni diğer yandan unutulmaya yüz tutmuş âşık ve halay havalarını yaşlı kimselerden derleyip kayıt altına almaktadır (Kafkasyalı 2009: 211).

Düğünlere ek olarak mahallî radyo ve televizyon programlarında âşıklara balaban veya zurna ile eşlik eden âşık, aynı zamanda Kum ve Tahran'daki radyo ve televizyonlarda Türk âşık müziği programları yapmaktadır. Ayrıca Tahran, Kerec’de belediye nezdinde çeşitli âşık havaları programlarına katılmakta ve Kum’un Menzeriyye Askeri Garnizonu, Hemedan Üniversitesi ve Keboderaheng’de düzenlenen Çiftçiler Bayramında program yapmaktadır. Hüseyni, Ali Ramazanî ile birlikte “Save Ferheng Evi”, Bakü, Kars ve Erzurum'da konserler vermiştir (Kafkasyalı 2009: 211-212). 

Kaynakça

Kafkasyalı, Ali (2009). İran Türkleri Âşık Muhitleri. Rize: Salkımsöğüt Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. AHMET ERMAN ARAL
Yayın Tarihi: 04.02.2019
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HEYDER GULU NİRUMENDd. 1948 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ABBAS MALAYIRLId. 1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ALİ, Ali Karadağlıd. 24.03.1952 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Dağıstan Çetinkayad. 29 Ocak 1970 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Banu Tayland. 29 Temmuz 1970 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Yiğit Kulabaşd. 1970 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7CAVADOVA, Nebat Paşa Kızıd. 1914 - ö. 1973Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
8FEYZİ MİRZAOĞLUd. 1896 - ö. 1964Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
9MİRZE BAYRAMOVd. 1888 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
10LEBÎB, Hüseyin Abdulgafûrd. 1695-96 - ö. 1768-69Madde AdıGörüntüle
11HANOĞLU, Oğuzhan Atard. 1982 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
12TAHİR MİRZAd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle