Hüseyin Kıran

(d. 1965 / ö. -)
Şair
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Amasya’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Amasya’da tamamladı. Siyasi nedenlerle üniversite eğitimini yarıda bıraktı. Aynı nedenlerle 10 yıl cezaevinde kaldı. 2004'te şiir ile edebiyata başladı. Şiirleri, Defter, İzlek ve E dergilerinde yayımlandı. İstanbul Telif Ofisi ve Gümüşlük Akademisi'nin verdiği Edebiyat Bursu'nu alan ilk kişi oldu. İstanbul’da yaşayan şair, evli ve bir çocuk babasıdır.

2004 yılında Madde Kara adlı şiir kitabı ile başladığı edebiyat yaşamını 2006 yılında yayımlanan Resul romanı ile sürdüren Hüseyin Kıran, daha çok Resul romanı ile tanınır. Şairlikten gelen ve şiir yazmayı özel ve zor bir alan gören Kıran; roman yazmayı, suyun akarını bulması gibi kolaycılık olarak görür. Eleştirmenlerin romanlarında anti-kahramanlar yarattığı görüşüne karşı çıkan yazar, yazma amacının dünyayı anlamak olduğunu belirtir. Kahraman yaratmak yerine dünyanın yaşamak için zor bir yer olduğunun farkına vardırmayı önemser. Romanlarını kurgulamadan yazdığını, "kalemin gelişine" ifadesi ile açıklar. “İçimde katledilmiş bir varlığın izlerini buluyorum” diyen Beckett'e göndermede bulunarak yazdıklarında içimizde ve toplumdaki kapalı, karanlık alana ışık tutmaya çalışır (Doğan 2014). Romanlarında karakterler ve olaylar sıradandır; Gecegiden'de olduğu gibi gerçek dünyayla bilinç arasındaki çelişkinin, anlamların kendi yarattığımız yalan dünyada yer bulmasıdır. Bu yönüyle alegorik dilinde, şairliğinin etkisi görülür. Dilde açılan boşluğu kültürün doldurduğunu düşünen yazar, böyle bir ortamda kalıplardan kurtularak yeni bir şey söylemeye ve üretmeye çalışır.

Benim Adım Meleklerin Hizasına Yazılıdır'da, okur; şiirsel dilinin yanında Ruhi Bey'in dogmalarla ve toplumla çatışan bilincini, kutsal kitaplara, ayetlere, surelere göndermeler yapan zengin bir dille buluşur. Romandaki akıl hastahanesi; kötülüğün, dışarıda bırakılan veya kapatılanların var olduğu, yaşadığımız dünyanın metaforudur. Madde Kara'da yazdığı "hayatı hıncın mükemmel terazisiyle tarttım / sarı sanrılarla yıkadım yüzümü / kendime kelimelerden binalar yaptım” dizelerindeki hayatı sorgulama ve içinde biriken hınç duygusu; Küstah adlı şiir kitabında, karşı çıkışları, isyanları sınırsızlıkla özdeşleştiren bir üsluba dönüşür. Hüseyin Kıran için yazılarında hayatı sorgulamanın yanında yaşadıklarını, acılarını, isyanlarını dile getirmek önceliklidir. Son romanı Dağ Yolunda Karanlık Birikiyor'da edebiyatın, edebiyat formu içinde kalınmadan insanı anlamaya çalışan; yer yer insana müdahale etmeye, değiştirmeye uğraşan bir yapıda olması gerektiği düşüncesi gerçekliğe kafa tutan bir dille aktarılır.

Kaynakça

Doğan, S. (2014). "Hüseyin Kıran: Gecegiden", 2 Mart 2012. [https://www.okuryazar.tv/huseyin-kiran-gecedegiden/ (Erişim tarihi: 17.07.2019)]

Gümüş, S. (2006). “Acının yarattığı Resul-adam...”, Milliyet Sanat, Haziran 2006. [https://www.https://www.metiskitap.com/catalog/text/61486 (Erişim tarihi: 18.07.2019)]

Yalçın, Murat (ed.) (2010). "Kıran Hüseyin", Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi, YKY Yayınları, Cilt II, s.627.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. ALİYE USLU ÜSTTEN
Yayın Tarihi: 15.09.2019
Güncelleme Tarihi: 02.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Madde KaraMetis / İstanbul2004Şiir
ResulMetis / İstanbul2006Roman
Gecede GidenAyrıntı / İstanbul2011Roman
Benim Adım Meleklerin Hizasına YazılıdırAyrıntı / İstanbul2013Roman
Küstahİkaros / İstanbul2014Şiir
Yaşamak - Bir ÇabaYapı Kredi / İstanbul2018Deneme
Dağ Yolunda Karanlık BirikiyorYapı Kredi / İstanbul2019Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Naci Gürsesd. 1916 - ö. 1974Doğum YeriGörüntüle
2IYDÎ-ZÂDE, ÂTIF, Ahmed Âtıf Efendid. ? - ö. 1713Doğum YeriGörüntüle
3İlhan Tarhand. 28 Şubat 1953 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Ahmet Sandald. 1965 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Ender Macund. 28 Eylül 1965 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Kenan Bibercid. 1965 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Naşide Gökbudakd. 1936 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Hacı Yiğitd. 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Ziya (Trabzon)d. 1858 - ö. 28 Ocak 1921MeslekGörüntüle
10Güner Enerd. 25 Ocak 1935 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Bedi Gümüşlüd. 1964 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12M. Kadri Görald. 05 Ocak 1948 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HÜSNÎ, Hüseyin Paşad. ? - ö. 1772Madde AdıGörüntüle
14NESÎB, Hüseyin Nesîb Efendi, Karamanlıd. 1818 - ö. 1896Madde AdıGörüntüle
15HÜSEYİN, Hüseyin Gürsoyd. 1902 - ö. 22.07.1942Madde AdıGörüntüle