Madde Detay
İsmet Kemal Karadayı
İsmet Kemal, Hatice Cemal
(d. 5 Haziran 1927 / ö. 29 Temmuz 2006)
Yazar, Şair, Savcı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Tunceli'nin Pülümür ilçesinde dünyaya gelmiştir. Annesi Rahime Hanım, babası S. Sabri Bey'dir. Erzurum Lisesi (1947) ve Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun olmuştur (Yalçın 2010: 579). Yüksek lisansını "Atatürk İlkeleri ve Hukuk Devrimi" başlıklı teziyle bitirmiştir. Anadolu'nun çeşitli yerlerinde ve İstanbul'da cumhuriyet savcısı olarak görev yapmıştır. 1981 yılında emekli olmuştur. Bir süre İstanbul'da avukatlık yapmıştır. Mübeccel İzmirli ile Ocak 1963'ten Mart 1964'e kadar 15 sayı olarak Otağ dergisini çıkarmıştır. TYS, PEN Yazarlar Derneği, Edebiyatçılar Derneği, Dil Derneği, İnsan Hakları Derneği ve Çağdaş Hukukçular Derneği üyeliği yapmıştır. İlk yazısı "Faydalı İnsan" 1947'de Yeni Erzincan gazetesinde çıkmıştır. Eserlerini Yeni Ufuklar, Forum, Yansıma, Yazko Edebiyat, Türk Dili, May, Oluşum, Somut ve Gösteri dergileri ile Akşam, Yeni Tanin, Yeni Ortam, Politika ve Cumhuriyet gazetelerinde yayımlamıştır. 1992 yılında İsveç'te düzenlenen bir makale yarışmasında üçüncülük ödülünü kazanmıştır. 1999 yılında ise Edebiyatçılar Derneği tarafından kendisine Altın Madalya ve Onur Ödülü verilmiştir. 29 Temmuz 2006 tarihinde İstanbul'da vefat etmiştir (Işık 2004: 1035).
Yazdığı bazı eserlerde İsmet Kemal ve Hatice Cemal isimlerini de kullanan İsmet Kemal Karadayı; şiir, hikâye, deneme, eleştiri, hatıra türlerinde eser vermiş çok yönü bir sanatçıdır. Karadayı şiirlerinde genellikle aşk, toplumsal adaletsizlik, özgürlük, barış ve mazi temalarını işler. Sınıfsal ayrımlara, savaşa, eşitsizliğe karşı çıkan şair, insan olmanın gereklilikleri ve insanı çözümleme üzerine yoğunlaşır. Eleştiri, şiirlerinde önemli bir yer tutar. Şiirlerinde atasözü ve deyimlerden sıklıkla faydalanan Karadayı, çoğunlukla serbest tarzda şiirler kaleme almıştır.
Deneme ve hatıralarında Anadolu'nun çeşitli yerlerinde görev yaptığı sırada başından geçen ilginç olayları, güncel siyasi ve sosyal konuları, hukuk ve Atatürkçülük üzerine düşüncüleri ele alan yazar, bu eserlerinde samimi ve içten bir üslup anlayışı benimser.
İsmet Kemal Karadayı'nın hikâyeleri, şiirleriyle konu bakımından benzerlik gösterir. İnsanın farklı kurgularla çok yönlü olarak ele alındığı hikâyeler yazarın kendi hayatından belli ölçülerde izler taşır. Diğer türlerle kıyaslandığında hikâye türünde az sayıda eser veren yazarın Ortaköy'de Zaman kitabında "Bir Eski İstanbul Öyküsü: Dilek Tepesi", "Ortaköy'de Zaman", "Kimi Aykırılıklar", "Aykırı Kimlikler", "Kekova'lı Bahriye (Keko)", "Yazlık Ayakkabılar", "Kundu'da Bir Anadolu'lu", "Ceylan", "Kadının Elleri Tomur Tomurdu", "Müren" başlıklı on hikâye yer alır. Günlük yaşamdan manzaraları farklı bir dikkatle izleyip kurgulayan Karadayı'nın hikâyelerinde gerçekçilik önemli bir yer tutar.
Kaynakça
Işık, İhsan (2004). "Karadayı, İsmet Kemal". Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. C. 2. Ankara: Elvan Yayınları. s. 1035.
Yalçın, Murat (Ed.) (2010). "Karadayı, İsmet Kemal". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. 2. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 579-580.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YAVUZ SİNAN ULUYayın Tarihi: 01.10.2019Güncelleme Tarihi: 06.11.2020
Yayın Tarihi: 01.10.2019Güncelleme Tarihi: 06.11.2020
Güncelleme Tarihi: 06.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Bahar, Deniz ve Kadın | Yeni Adım Matbaası / Çorum | 1959 | Şiir |
Gezi ve Dostluk Üzerine Düşünceler | Hatipoğlu Tayınları / İstanbul | 1960 | Deneme |
Can Parçası | Hatipoğlu Yayınları / İstanbul | 1961 | Şiir |
Denemeler: Denemecilerden Derlemeler | Deniz Yayınları / İstanbul | 1971 | Derleme |
Unutmak Atları | Yeditepe Yayınları / İstanbul | 1972 | Şiir |
Denemeciler ve Denemelerden Seçmeler | Erzurum Matbaası / İstanbul | 1977 | Antoloji |
Arınmalar | Yenigün Yayınları / Ankara | 1985 | Hatıra |
Çağımız ve Özgürlüklerimiz | Gerçek Sanat Yayınları / İstanbul | 1988 | İnceleme |
Dipnotlu Şiirler | Gerçek Sanat Yayınları / İstanbul | 1990 | Şiir |
Ve İyi Günler Hepinize | Gerçek Sanat Yayınları / İstanbul | 1990 | Hikâye |
Patlıcan Fidelerine Muska | Broy Yayınları / İstanbul | 1992 | Deneme |
Adalet Diye Diye... | Yön Yayıncılık / İstanbul | 1993 | Hatıra |
Söz Gümüşse | Gerçek Sanat Yayınları / İstanbul | 1994 | Deneme |
Kadın Özgürlük Çağ ve Ölüm Üzerine Şiirler | Broy Yayınevi / İstanbul | 1994 | Şiir |
Sosyalizm, Aşk ve Hukuk | Gerçek Sanat Yayınları / İstanbul | 1995 | Deneme |
Düşün Sanat Dostlarım | Yön Yayıncılık / İstanbul | 1997 | Hatıra |
Taşı Gediğine | Toplumsal Dönüşüm Yayınları / İstanbul | 1998 | Şiir |
Kurt Kapanı Şiirleri Mağma | Pencere Yayınları / İstanbul | 1999 | Şiir |
Hukuksuz Yönetimler Suskun İnsanlar Çağında Yaşamak | Güldikeni Yayıncılık / İstanbul | 2000 | Deneme |
Ortaköy'de Zaman | Güldikeni Yayınları / İstanbul | 2000 | Hikâye |
Us-Su | Gerçek Sanat Yayınları / İstanbul | 2002 | Şiir |
Daldan Dala Felsefe | Kaynak Yayınları / İstanbul | 2002 | Deneme |
Politika ve Edebiyatımızda Aykırı Tipler | Pencere Yayınları / İstanbul | 2003 | Eleştiri |
Biraz İstanbul musun? | Karınca Yayınları / Ankara | 2005 | Şiir |
Günden Güne | Karınca Yayınları / Ankara | 2005 | Deneme |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Dilşa Deniz | d. 01 Ocak 1964 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Emir Ali Yağan | d. 25 Şubat 1958 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Ali Asker Barut | d. 03 Nisan 1964 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Berdinazar Hudaynazarov | d. 15 Nisan 1927 - ö. 14 Kasım 2001 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | MUSTAFA, Mustafa Kök | d. 1927 - ö. 12.03.1976 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | KARAŞAHİN, Şahin Karaşahin | d. 1927 - ö. 2006 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | YAŞAR REYHANİ | d. 1934 - ö. 10.12.2006 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Mehmet Akan | d. 5 Aralık 1939 - ö. 8 Temmuz 2006 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | DİVANE, Niyazi Kılıç | d. 1922 - ö. 2006 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | FERRUH TUNÇ | d. 1958 - ö. - | Meslek | Görüntüle |
11 | Cenap Güven | d. 1941 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Can Yücel | d. 21 Ağustos 1926 - ö. 12 Ağustos 1999 | Meslek | Görüntüle |
13 | Hasibe Çerko | d. 16 Kasım 1971 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Nazif F. Akıncı | d. 01 Ocak 1926 - ö. 09 Aralık 1979 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Mehmet Erdoğan | d. 19 Şubat 1961 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Kemal Haşim Karpat | d. 15 Şubat 1923 - ö. 20 Şubat 2019 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Seyit Kemal Karaalioğlu | d. 14 Mart 1925 - ö. 9 Ağustos 1995 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | KEMÂL | d. ? - ö. 1489-90’dan sonra ? | Madde Adı | Görüntüle |