Madde Detay

Şiirlerinde Kâdirî mahlasını kullanan şairin ismi Ahmet olup tam künyesi Gîsûdâr Şeyh Ahmed Kâdirî Efendi’dir. Doğum tarihi ve aile çevresi hakkında bilgi bulunmamaktadır (Kurnaz vd. 2001: 818). Aslen Edirne yakınlarındaki Vodina şehrindendir (Atlansoy 1998: 256; Mehmed Süreyya 1996: 871).
Gîsûdâr Şeyh Ahmed Kâdirî Efendi, İstanbul’a giderek ulemadan Bâkî-zâde Efendi’ye intisap ederek onun gözetimi altında iyi bir eğitim alarak mülazım olmuştur. Kadılık yapmaya başlayan Gîsûdâr Şeyh Ahmed Kâdirî Efendi’nin hayat hikâyesi, Vefeyât-name’de kendi ağzından aktarılmıştır. Kısaca şöyledir: Şair, gençliğinde başarılı bir meslek hayatına devam ederken bir güzele âşık olmuş, aşkıyla günden güne durumu kötüleşmiştir. Bu hâlde dolanırken bir gün, tuhaf kıyafetli bir adamın kendisine verdiği elmadan hastalanmış, on yedi gün suskun bir vaziyette yatmıştır. Biraz kendini topladıktan sonra Tophane’de Kâdirî Şeyhi Şerif Efendi’ye giderek tarikat yoluna girmiştir. Bir müddet sonra Şeyh Albulkadir Geylanî’nin kabrini ziyaret için Bağdat’a gitmiştir. Bursa’ya dönerek Kasaplar Tekkesi’nde görev almıştır (Abdulkadiroğlu 1998: 149-151). Tutulduğu sevdayla dünyanın faniliğini anlayarak kadılık görevini terk eden şair daha sonra bu tekkede şeyh olmuştur (Atlansoy 1998: 256).
Gîsûdâr Şeyh Ahmed Kâdirî Efendi, 20 Cemaziyelevvel 1086/ 12 Ağustos 1675 tarihinde vefat etmiştir (Mehmed Süreyya 1996: 871-872). Bursa’ya defnedilen şairin, kabrinin bulunduğu yer hakkında kaynaklarda ihtilaf vardır. Beliğ (Atlansoy 1998: 257) ile Tuman (Kurnaz vd. 2001: 818) Karagöllü mevkiinde olduğunu beyan ederken Mehmed Süreyya Karakilise’yi işaret etmektedir (Mehmed Süreyya 1996: 872).
Gîsûdâr Şeyh Ahmed Kâdirî Efendi, şiirlerinde Kâdirî mahlasını kullanmıştır. Mahlası Sicill-i Osmânî’de sehven Kârî şeklinde kaydedilmiştir (Mehmed Süreyya 1996: 871). Eserleri hakkında bilgi olmayan şairin, cezbe ve istiğrak hâllerinde yazdığı ilahileri bulunmaktadır.
Dil odur kim ola dâ’im mahrem-i râz-ı şuhûd
Tayy ede kevneyni ‘arşa eyleye her dem su‘ûd
matlaıyla başlayan şiir Safâyî Tezkiresi ve Tuhfe-i Nâ’ilî’de Kâdirî mahlaslı başka bir şair, Seyyid Abdurrahman Şerif Efendi’ye ait olarak kaydedilmiştir (Çapan 2005: 505; Kurnaz 2001: 818). Fakat Sâlim, bu şiirin Gîsûdar Şeyh Ahmed Kâdirî Efendi’ye ait olduğunu belirtilmektedir (İnce 2005: 579).
 

Atlansoy, Kadir (1998). Bursa Şairleri- Bursa Vefeyatnâmelerindeki Şairlerin Biyografileri. Bursa: Asa Kitabevi.

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (1998). Bursalı İsmail Beliğ Güldeste-i Riyâz-ı İrfân ve Vefeyât-ı Dânişverân-ı Nâdiredân. Ankara: Anıl Matbaası.

Çapan, Pervin (hzl.)(2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî ‘Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr- İnceleme- Metin- İndeks. Ankara: AKM Yay.

İnce, Adnan (hzl.)(2005). Tezkiretü’ş-Şu’arâ- Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mehmed Süreyya (1996). Sicill-i Osmanî. C. 3. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Gazeller 

1
Fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilün
Dil odur kim ola dâ’im mahrem-i râz-ı şuhûd
Tayy ede kevneyni ‘arşa eyleye her dem su‘ûd

Âkil isen gel tefekkür eyle kendi zâtunı
Men ‘aref sırrına vâkıf olana olur vürûd

Virmedükçe Hakdan özgeye gönül ey Kâdirî
Arsa-i ‘ışk içre sensin mazhar-ı ism-i Vedûd

(Atlansoy, Kadir (1998). Bursa Şairleri- Bursa Vefeyatnamelerindeki Şairlerin Biyografileri. Bursa: Asa Kitabevi. 257.)

 2

Fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilün
Mest-i ‘ışkuz bilmezüz dünyâ vü mâ-fihâ nedür
Zâhidün imrûza vâ’iz didügi ferdâ nedür

Lâ-mekânuz rûh-ı kudsîlerledür pervâzımuz
Tâ’irân-ı evc-i lâhûtuz bize me’vâ nedür

‘Âlem-i ma’nâ deminden nûş idenler bildiler
Bezm-i ‘âlemde dem-â-dem devr iden sahbâ nedür

Vâkıf-ı esrâr-ı ma’nâyum dime ey Kâdirî
Gark-ı behr-i vahdet olan bildiler ma’nâ nedür

(Atlansoy, Kadir (1998). Bursa Şairleri- Bursa Vefeyatnamelerindeki Şairlerin Biyografileri. Bursa: Asa Kitabevi. 258.)