Madde Detay
KÂDİRÎ, Îsâ Fakîhoğlu
(d. ?/? - ö. 917 civarı/1512 civarı)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Edirnelidir. Asıl adı Îsâ’dır. II. Murâd zamanında Edirne’de kadılık ve defterdarlık yapan Îsâ Fakîh’in oğludur. Îsâ Fakîh’in, Edirne’nin önde gelen âlimlerinden olduğu, Edirne’de adına bir medrese bulunduğu ve bir mahalleye de adının verildiği bilinmektedir. Şair, babasının lakabına istinaden Îsâ Fakîhoğlu diye tanınmıştır. Medrese eğitimini tamamladıktan sonra müderrisliğe başlamıştır. II. Bâyezîd devrinin sonlarında Edirne’de müderris iken genç yaşta vefat etmiştir. Latîfî (1314: 271), şairin ömrü vefa etmediği için şiirlerini tedvin edemediğini, üstelik bunların çok da yaygınlaşıp şöhret bulamadığını belirtmiştir. Kâdirî’nin, Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’inde ve Pervâne Bey Mecmû’ası’nda çok sayıda şiiri tespit edilmiştir. Latîfî (1314: 271); annesi ve babası sevdiğini bir başkasına vermeye kalkınca şairin, durumu şikâyet makamında II. Bâyezîd’e “Ey şehenşeh ki âsitânunda / Cümle-i müşkilât olur münhal” matlalı arz-ı hâli sunduğuna ve padişahtan yardım talep ettiğine dair bir nükteyi de tezkiresine kaydetmiştir. Gerek tezkirecilerin ifadelerinden gerekse nazire mecmualarındaki şiirlerinden Kâdirî’nin, devrinde beğenilen ve ilgi gören bir sanatkâr olduğu anlaşılmaktadır. Sehî (1325: 92), Kâdirî’nin hayâlengiz, parlak ve benzersiz gazeller yazdığını belirtmiştir. Latîfî (1314: 271) de onun el değmemiş düşünceler ve özgün hayaller icat etmeye kâdir bir şair olduğunu işaret etmiştir.
Kaynakça
Canım, Rıdvan (1995). Edirne Şairleri. Ankara: Akçağ Yay.
Fâizî. Zübdetü’l-Eş’âr. Milli Kütüphane. Yz. A 679. vr. 89a.
Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 25.08.2013].
Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî - Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay.
Latîfî (1314). Tezkire-i Latîfî. İstanbul.
Pervâne Bey. Mecmû’a-i Nezâ’ir. Topkapı Sarayı Kütüphanesi. Bağdat. No. 406. vr. 110a, 122b, 157a…
Sehî (1325). Tezkire-i Sehî. İstanbul.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSALYayın Tarihi: 04.10.2013Güncelleme Tarihi: 05.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Çeşme-i çeşmüm kenârında koyalı kadd yâr
Bir nihâl-i tâzedür baglanmış etrâfında hâr
Cânumı odlara yandurdı hevâ-yı zülf-i yâr
Dökdi yüzüm suyını topraga çeşm-i eşk-bâr
Dil görüp çâh-ı zenahdânunda hattundan eser
Didi kim ol mûr kılmış âşyânında karâr
Cân u dil sînemde sensüz nice ârâm eylesün
Yâr içün âsân olur ışk ehline terk-i diyâr
Göz yaşından Kâdirî ol hak-i pâyı sakla kim
Bir şehün atı ayagından kalupdur yâdigâr
(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 25.08.2013]. 570.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 04.10.2013Güncelleme Tarihi: 05.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Çeşme-i çeşmüm kenârında koyalı kadd yâr
Bir nihâl-i tâzedür baglanmış etrâfında hâr
Cânumı odlara yandurdı hevâ-yı zülf-i yâr
Dökdi yüzüm suyını topraga çeşm-i eşk-bâr
Dil görüp çâh-ı zenahdânunda hattundan eser
Didi kim ol mûr kılmış âşyânında karâr
Cân u dil sînemde sensüz nice ârâm eylesün
Yâr içün âsân olur ışk ehline terk-i diyâr
Göz yaşından Kâdirî ol hak-i pâyı sakla kim
Bir şehün atı ayagından kalupdur yâdigâr
(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 25.08.2013]. 570.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 05.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Çeşme-i çeşmüm kenârında koyalı kadd yâr
Bir nihâl-i tâzedür baglanmış etrâfında hâr
Cânumı odlara yandurdı hevâ-yı zülf-i yâr
Dökdi yüzüm suyını topraga çeşm-i eşk-bâr
Dil görüp çâh-ı zenahdânunda hattundan eser
Didi kim ol mûr kılmış âşyânında karâr
Cân u dil sînemde sensüz nice ârâm eylesün
Yâr içün âsân olur ışk ehline terk-i diyâr
Göz yaşından Kâdirî ol hak-i pâyı sakla kim
Bir şehün atı ayagından kalupdur yâdigâr
(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 25.08.2013]. 570.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Çeşme-i çeşmüm kenârında koyalı kadd yâr
Bir nihâl-i tâzedür baglanmış etrâfında hâr
Cânumı odlara yandurdı hevâ-yı zülf-i yâr
Dökdi yüzüm suyını topraga çeşm-i eşk-bâr
Dil görüp çâh-ı zenahdânunda hattundan eser
Didi kim ol mûr kılmış âşyânında karâr
Cân u dil sînemde sensüz nice ârâm eylesün
Yâr içün âsân olur ışk ehline terk-i diyâr
Göz yaşından Kâdirî ol hak-i pâyı sakla kim
Bir şehün atı ayagından kalupdur yâdigâr
(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 25.08.2013]. 570.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ATÂYÎ, İvaz Paşa-zâde | d. ? - ö. 1437 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | FÂTİH, Fâtih Efendi | d. 1826 - ö. 1849 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | UBEYDÎ, Abdurrahman Çelebi | d. ? - ö. 1573 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ATÂYÎ, İvaz Paşa-zâde | d. ? - ö. 1437 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | FÂTİH, Fâtih Efendi | d. 1826 - ö. 1849 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | UBEYDÎ, Abdurrahman Çelebi | d. ? - ö. 1573 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ATÂYÎ, İvaz Paşa-zâde | d. ? - ö. 1437 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | FÂTİH, Fâtih Efendi | d. 1826 - ö. 1849 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | UBEYDÎ, Abdurrahman Çelebi | d. ? - ö. 1573 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | ATÂYÎ, İvaz Paşa-zâde | d. ? - ö. 1437 | Meslek | Görüntüle |
11 | FÂTİH, Fâtih Efendi | d. 1826 - ö. 1849 | Meslek | Görüntüle |
12 | UBEYDÎ, Abdurrahman Çelebi | d. ? - ö. 1573 | Meslek | Görüntüle |
13 | ATÂYÎ, İvaz Paşa-zâde | d. ? - ö. 1437 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | FÂTİH, Fâtih Efendi | d. 1826 - ö. 1849 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | UBEYDÎ, Abdurrahman Çelebi | d. ? - ö. 1573 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | ATÂYÎ, İvaz Paşa-zâde | d. ? - ö. 1437 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | FÂTİH, Fâtih Efendi | d. 1826 - ö. 1849 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | UBEYDÎ, Abdurrahman Çelebi | d. ? - ö. 1573 | Madde Adı | Görüntüle |