KÂMİL, Hacı Ahmed

(d. ?/? - ö. 8 Şaban 1068/11 Mayıs 1657-1658)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Aslı adı Ahmed’dir. Doğum tarihi bilinmemektedir. Manisalıdır. Kâmil ile ilgili biyografi kaynaklarının verdiği bu temel bilgiler dışında “adem” redifli şiire yazdığı şerhte de bazı bilgiler vardır. Beşiktaş Mevlevihane'si şeyhi Nazif Dede’nin müridi olduğu anlaşılmaktadır. Kâmil, pek çok memlekete seyahat etti ve buralarda karşılaştığı âlim ve sûfilerin sohbetlerine katıldı. 8 Şaban 1068 / 11 Mayıs 1658’de vefat etti. Mezarı Mevlevihane karşısında Pınarbaşı mezaristanındadır. Şair, şiirde Kâmil mahlasını kullandı. (Dağlar, 2008: 335-371)

Eserleri:
1. Kaside-yi Adem li-Kamil-i Mevlevi: “adem” redifli şiirine şairin kendisinin yazdığı şerhtir. (Dağlar 2008: 335-371)

2. Da’ire-yi Vahdet Şerhi: Bu eserin adı “adem” redifli şiire yazdığı şerhte geçmektedir. (Dağlar 2008: 346)

Kâmil-i Mevlevi’nin tasavvufi konulardaki fikirlerine bakılacak olursa, bir kısım sufi ve âlimin haşrin ruhani olduğunu savunmalarına karşılık Kamil-i Mevlevi haşrin cismani olduğu üzerinde durur. Varlıkla ilgili olarak da O vahdet-i vücûd ilkesinden hareketle Allah’tan başka bir şeyin var olduğunu kabul etmez. Ademi, adem-i mutlak ve adem-i izafi diye iki şekilde ele alan Kâmil-i Mevlevi adem-i mutlakla “fenâ fi’t-tevhid” (birlikte yok olma) ve “âmâ” (körlük, görmezlik), adem-i izâfî ile de “a’yân-ı sâbite”yi kastetmektedir; O'nun şiirinde ve şerhinde adem “kârgâh-ı Îlâhi”dir. (Dağlar 2008: 350)

Kaynakça

Ali Enver (1309). Semâhane-yi Edeb. İstanbul: Âlem Matbaası. 211-212.

Dağlar, Abdülkadir (2008). “Kâmilî-i Mevlevî’nin Kendi Şiirine Tuttuğu Ayna: Adem Kasidesi ve Şerhi”. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic.  (3/4): 335-371.

Genç, İlhan (2000). Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 461.

Gölpınarlı, Abdulbaki (1967). Mevlana Müzesi Yazmalar Kataloğu. C. 1. Ankara. TTK: 257.

İsmail Belîğ (1998). Nuhbetü’l-Âsâr li-Zeyl-i Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 348.

Kurnaz, Cemal-Mustafa Tatcı (hzl.) (2003). Bursalı Mehmed Tahir. Osmanlı Müellifleri ve Ahmet Remzi Akyürek Miftahu’l-Kütüb ve Esami-i Müellifin. C.2.  Ankara  Bizim Büro Yay. 390-391.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 843-844.

Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi, Vekâyiü’l-Fuzalâ. Şakâyık-ı Nu'mâniye ve Zeyilleri. İstanbul: Çağrı Yay. 688.
 

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL TUĞLUK
Yayın Tarihi: 03.09.2014
Güncelleme Tarihi: 21.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Fe’ilâtün Fe’ilâtün Fe’ilâtün Fe’ilün

Dil-güşâ olsa n’ola lutf-ı hevâ-yı nevrûz

Bezl ider câm-ı Cem’i zevk u safâ-yı nev-rûz

Bâis-i nâtıka-pîrâye-i murgân-ı çemen

Bâreke’llâh zihî ‘ukde-güşâ-yı nev-rûz

Gâlibâ zâde-i gülzâr-ı behişt-ârâdır

Dehri teşrîf iden hüsn ü behâ-yı nev-rûz

Demidür bülbül- i şeydâ ne kadar mest olsa

Her gülün sâgarı destinde berâ-yı nev-rûz

Hâne-i dilleri bezm-i feraha tahsîsen

Eyledi tahliye ferrâş-ı sabâ-yı nev-rûz

(Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi, Vekâyiü’l-Fuzalâ. Şakâyık-ı Nu'mâniye ve Zeyilleri. İstanbul: Çağrı Yay. 688.)
 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İBN-İ İSA, İlyas Saruhanîd. 1496-1497 - ö. 1553-1554Doğum YeriGörüntüle
2Hacer Kılcıoğlud. 1974 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3FERDÎ, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4İBN-İ İSA, İlyas Saruhanîd. 1496-1497 - ö. 1553-1554Doğum YılıGörüntüle
5Hacer Kılcıoğlud. 1974 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6FERDÎ, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7İBN-İ İSA, İlyas Saruhanîd. 1496-1497 - ö. 1553-1554Ölüm YılıGörüntüle
8Hacer Kılcıoğlud. 1974 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9FERDÎ, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10İBN-İ İSA, İlyas Saruhanîd. 1496-1497 - ö. 1553-1554MeslekGörüntüle
11Hacer Kılcıoğlud. 1974 - ö. ?MeslekGörüntüle
12FERDÎ, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13İBN-İ İSA, İlyas Saruhanîd. 1496-1497 - ö. 1553-1554Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Hacer Kılcıoğlud. 1974 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15FERDÎ, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İBN-İ İSA, İlyas Saruhanîd. 1496-1497 - ö. 1553-1554Madde AdıGörüntüle
17Hacer Kılcıoğlud. 1974 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18FERDÎ, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle