Madde Detay
Yelda Karataş
(d. 14 Ocak 1954 / ö. -)
Reklamcı, şair, öykücü
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Zonguldak’ta doğdu. İlkokulu Zonguldak’ta tamamladı. İstanbul Kız Lisesinden sonra 1976 yılında Galatasaray Üniversitesi İktisat ve İşletmecilik Yüksek Okulu’ndan mezun oldu. “Şairler Korsandır” adlı radyo programın sunucu ve yapımcılığını yaptı. Devlet Güzel Sanatlar Akademisinde kütüphane şefliği tecrübesinden sonra, 1986 yılından itibaren reklamcılıkla uğraştı. 2011-2017 yılları arasında Yeditepe Üniversitesi'nde Reklam Yazarlığı ve Yaratıcı Yazarlık dersleri verdi. 2018 yılında Bütünleşik Pazarlama dalında yüksek lisans eğitimini tamamladı.
Sanatçı, Ürperme (1996) adlı şiir kitabıyla ‘Orhan Murat Arıburnu Şiir Dosyası Ödülü’nü; Alacaaydınlık kitabıyla ‘1998 Dünya Globus şiir Ödülü’nü; 2007 yılında ‘10. Mainchi Uluslararası Haiku Yarışması Büyük Ödülü’nü; aynı yıl ‘18. Uluslararası Hacı Bektaş Veli Anma Şenlikleri Öykü Yarışması’nda "Gecenin Sütü" öyküsü ile birincilik ödülünü; 2012 yılında Sabır Masalı kitabıyla ‘Turgut Uyar Şiir Yarışması’nda ikinciliği kazandı. Yelda Karataş ayrıca Sezen Aksu’nun “Deli Kızın Türküsü” ve “Işık Doğudan Yükselir” albümlerinde yer alan "Kalbim Ege'de Kaldı", "Son Sardunyalar", "Rakkas" gibi Türk müzik tarihinin unutulmaz bazı şarkı sözlerini Aksu ile birlikte kaleme almıştır.
Yazın dünyasına 1970 yılında Sanat Emeği dergisinde adım atan sanatçı, şiir serüvenine esasen 1980’li yıllarda başladı. Varlık, Hayalet Gemi, Adam Sanat ve Şiir Atı gibi dergilerde yazı ve şiirlerini yayımlandı.
Şiirin ‘insanoğlunun çıkardığı en büyük, en derin ve en etkili’ ses olduğunu düşünen Karataş, poetikasını toplumcu gerçekçi anlayış üzerinden inşa eder. Yeni dünya düzeninin ortaya çıkardığı eşitsizlik yanında anne ve çocuk izleklerini sıklıkla kullanır. Alacaydınlık (1999) kitabında çocuğu, sömürüye maruz kalan edilgen ve masum bir varlık biçiminde ele alır. Kendi annesiyle ilişkilerinden yola çıkarak toplumcu hassasiyete yöneldiğini belirten sanatçının şiirlerinde otobiyografik etkilerin varlığı da dikkat çeker. İstanbul Bir Dizi Orospu (2007) kitabında bir mekân olarak İstanbul ile kadınlık sorunları arasında izleksel bağlar kurar.
Haiku türünde şiirler de yazan Karataş, haikuların doğanın varlığını ele almak ve önemini anlatabilmek için yapılandığını düşünür. Büyüyünce Dansöz Olucam (2017) kitabıyla bir araya getirdiği haikularında doğa teması hâkimdir. Şiirlerinde aşk temasını da sıklıkla işleyen Karataş, Enel Aşk (2001) kitabında aşkı bütün dayatmalara başkaldırabilmenin tek yolu olarak gördüğünü söyler. Hikâye ve deneme türünde de eserler veren Yelda Karataş'ın, bu eserlerinde azınlık sorunları ve insan hakları temaları öne çıkmaktadır.
Kaynakça
(2003). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Cilt II: 574-575.
Fındıkçı, Metin (2000). “Uzak ve Uzun Gece”. Cumhuriyet Kitap Dergisi, 14 Eylül: 552
Salman, Nuray (2017). "Haydar Eroğlu (Söyleşi)". Bir Gün Gazetesi. 14.08.2017
Çetin, Mehmet (2002). Tanzimat’tan Bugüne Türk Şiiri Antolojisi. Kitabevi Yayınları. Cilt:3:1645
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HALUK ÖNERYayın Tarihi: 09.03.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 09.03.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Ürperme | Hera Şiir Yayınları / İstanbul | 1996 | Şiir |
Zait | Her şeye karşın Yayınları / İstanbul | 1996 | Şiir |
Alacaydınlık | Dünya Yayınları / İstanbul | 1999 | Şiir |
Enel Aşk | Okuyanus Yayınları / İstanbul | 2001 | Şiir |
İstanbul Bir Dizi Orospu | Telos Yayıncılık / İstanbul | 2007 | Şiir |
Şahdamar Şahdemar | Deng Yayınları / İstanbul | 2008 | Şiir |
Hüzün Suretleri | Telos Yayıncılık / İstanbul | 2008 | Şiir |
Ey Aşk Hevesten Yarattım Seni | Ihlamur Kitap yayınları / İstanbul | 2011 | Şiir |
Şems ve Mevlana Bir kadının Kaleminden | Ihlamur Kitap Yayınları / İstanbul | 2011 | Deneme |
Sabır Masalı | Bence Kitap Yayınları / İstanbul | 2012 | Şiir |
Safran Çiçeği | Tilki Kitap Yayınları / İstanbul | 2014 | Hikâye |
Ten Divane | la yayınları / İstanbul | 2015 | Şiir |
Umut Günlükleri | Alfa Psikoloji yayınları / İstanbul | 2017 | Şiir |
Büyüyünce Dansöz Olucam | Alfa Psikoloji Yayınları / İstanbul | 2017 | Şiir |
Fırat'ın Vefası Dicle'nin Çığlığı | Titanic Yayınları / İstanbul | 2017 | Hikâye |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Ziya Mısırlı | d. 5 Şubat 1926 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Savaş Büke | d. 1942 - ö. 24 Ağustos 1998 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Adem Özbay | d. 12 Nisan 1976 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Halim Yazıcı | d. 1954 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Nermin Bezmen | d. 30 Nisan 1954 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | MUSA ERDENER | d. 06.03.1954 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | İhsan Raif | d. 1877 - ö. Nisan 1926 | Meslek | Görüntüle |
8 | Rahmi Duman | d. 1908 - ö. 20 Eylül 1985 | Meslek | Görüntüle |
9 | Erdal Alova | d. 17 Haziran 1952 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Naci Girginsoy | d. 1924 - ö. 26 Haziran 1982 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Barbaros Altuğ | d. 1972 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Nazmi Ağıl | d. 1964 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | MAHMUT, Mahmut Karataş | d. 1961 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | EMİRCAN, Ömer Karataş | d. 08.02.1955 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | MİTHAT KARATAŞ | d. 1971 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |