KEBÛTERÎ/HEZÂRÎ, Kebûterî Mehmed Efendi

(d. ?/? - ö. 1137/1724-25)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mehmed’dir. Kebûterî Mehmed Efendi olarak tanındı. Sultan IV. Mehmed döneminde sadrazam ve padişahın damadı olan Musahib Paşa’nın kitapçılığını ve kâtipliğini yaptı. Râmî Mehmed Paşa’nın beylikçi ve reisülküttâplığında kîsedâr, mektupçu ve divan kâtibi oldu. Daha sonra İstanbul’da gümrük kâtipliği yaptı. 1137/1724-25 yılında İstanbul’da vefat etti. Sicill-i Osmanî (Akbayar 1996: 879)’de III. Mustafa devri (1757-1774) şairi olarak gösterilmiştir.

Devrinin ilim ve sanat meclislerinin aranan simalarındandı. Bilgisi, hoş sohbet oluşu, gezme ve eğlenceye düşkünlüğüyle tanındı. Şiirlerinde Hezârî ile birlikte Kebûterî mahlasını da kullandı. Eserlerine dair bir bilgi olmayıp Belîğ, Safayî ve Salim tezkirelerinde şiirlerinden örnekler bulunmaktadır.

Kaynakça

Abdülkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdetü’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 355.

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî. C. 3. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 879.

Cunbur, Müjgân (2004). “Hezârî”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 5. Ankara: AKM Yay. 24.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî, İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 727-730.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 256.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 594-596.

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 205.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I-II. Ankara: Bizim Büro Yay.849-850.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1982). C. 5. “Kebûterî Mehmed Efendi”. İstanbul: Dergâh Yay. 259.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 29.04.2014
Güncelleme Tarihi: 11.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Der-Medh-i Sa‘dâbâd

Cennet-i rûy-ı zemîni görmek istersen eger

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Her taraf olmuş müzeyyen nakl-i gülden ser-be-ser

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Anda rükn-i devletin her kasrı bir bâg-ı güzîn

Bâ-husûs ol kasr-ı şâhî hem-çü firdevs-i berîn

Makdem-i şâhî ile buldu sa‘âdet ol zemîn

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Çaglayan ser-çeşme-i âb-ı hayâtın aynı tâ

Her nişîmen bir müferrah câygâh-ı dil-güşâ

Ser-firâz olmak dilersen sen de ey mâh-likâ

Ey nihâl-i bâg-ı ‘işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Görmedi çeşm-i cihân bir böyle bâg-ı dil-nişîn

Der gören bânîsine tahsîn ile sad-âferîn

Matla‘-ı burc-ı sa‘âdet çün bu bâg ey nazenîn

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Anda teşrîf etmede her sâde-rûyân-ı cihân

İhtirâz etsen bu bâga sen de ey serv-i revân

Olmasın sensiz Hezârî bir dem ey nâ-mihribân

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî. İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 729-730.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Turgay Kantürkd. 01 Ocak 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HAYRET, Mehmed Hayret Efendid. ? - ö. 1826-27Doğum YeriGörüntüle
3ŞEYH SEYYİD MEHMED EMÎN EFENDİ (EYYÛBÎ)d. ? - ö. 1628/1629Doğum YeriGörüntüle
4Turgay Kantürkd. 01 Ocak 1961 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5HAYRET, Mehmed Hayret Efendid. ? - ö. 1826-27Doğum YılıGörüntüle
6ŞEYH SEYYİD MEHMED EMÎN EFENDİ (EYYÛBÎ)d. ? - ö. 1628/1629Doğum YılıGörüntüle
7Turgay Kantürkd. 01 Ocak 1961 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8HAYRET, Mehmed Hayret Efendid. ? - ö. 1826-27Ölüm YılıGörüntüle
9ŞEYH SEYYİD MEHMED EMÎN EFENDİ (EYYÛBÎ)d. ? - ö. 1628/1629Ölüm YılıGörüntüle
10Turgay Kantürkd. 01 Ocak 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
11HAYRET, Mehmed Hayret Efendid. ? - ö. 1826-27MeslekGörüntüle
12ŞEYH SEYYİD MEHMED EMÎN EFENDİ (EYYÛBÎ)d. ? - ö. 1628/1629MeslekGörüntüle
13Turgay Kantürkd. 01 Ocak 1961 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HAYRET, Mehmed Hayret Efendid. ? - ö. 1826-27Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ŞEYH SEYYİD MEHMED EMÎN EFENDİ (EYYÛBÎ)d. ? - ö. 1628/1629Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Turgay Kantürkd. 01 Ocak 1961 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17HAYRET, Mehmed Hayret Efendid. ? - ö. 1826-27Madde AdıGörüntüle
18ŞEYH SEYYİD MEHMED EMÎN EFENDİ (EYYÛBÎ)d. ? - ö. 1628/1629Madde AdıGörüntüle