KOCA, Koca Kurban Oğlu Kuliyev

(d. 1896/1900 / ö. 1942/1957)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Koca Kurban oğlu Kuliyev, 1896'da Tovuz’un Bozalganlı köyünde doğmuştur. 1907'de babası Kurban’ı, 1918'de annesini kaybetmiştir. Koca’nın terzi yanında çıraklık yaptığı ve Azerbaycan’da köylülere toprak taksim etme işinde çalıştığı bilinmektedir. Âşığın yaşı kaynaklarda çeşitlilik göstermektedir. Kendisinin II. Âşıklar Kurultayı’nda verdiği bilgiler dikkate alındığında 61 yıl ömür sürdüğü ve 1957'de vefat ettiği anlaşılmaktadır (Namazov 2004: 236-237). Bazı kaynaklarda ise âşığın 1900-1942 yılları arasında yaşadığı ve cephede vefat ettiği bilgisi yer almaktadır (Sakaoğlu vd. 1993: 119).

Koca Kuliyev âşıklık sanatına küçük yaşlarda başlamıştır. Uzun süre Âşık Hüseyn Bozalganlı’nın çırağı olmuş (Sakaoğlu vd. 1993: 119) ve ustasından bu sanatın sırlarını öğrenip bundan sonra sadece âşıklıkla meşgul olmuştur (Namazov 2004: 236). Kuliyev’in sanatındaki başarısını büyük ölçüde ustasına borçlu olduğu düşünülmektedir (Sakaoğlu vd. 1993: 119). O sadece icracı olarak değil, yaratıcı bir şair-âşık olarak da tanınmıştır. Tovuz ve Gencebasar’ın tanınmış âşıkları arasında bir üstat olarak kabul görmüştür. Âşık Koca’nın I. ve II. Âşıklar Kurultayı’na katıldığı bilinmektedir (Namazov 2004: 236). Saz ve söz meclislerinde ustalıkla çalıp söylemesiyle nam salmıştır (Sakaoğlu vd. 1993: 119). Âşık kitaplarında yayımlanan şiirleri Vagif’in güzellemelerine oldukça benzemektedir (Namazov 2004: 236). Koca Kuliyev’in şiirlerinden çok az bir kısmı günümüze kadar ulaşabilmiştir. “Ballı”, “Gurban Men Olum”, “Olubdur”, “Neye Lazım”, “Sefası Çohdu” (Sakaoğlu vd. 1993: 119-120) gibi şiirlerinde sevgiliye veya güzellere seslenişi dikkat çekmektedir. Elimizdeki şiirlerinden hareketle âşığın sade ve akıcı bir üsluba sahip olduğunu söylemek mümkündür.

Kaynakça

Namazov, Qara (2004). Aşıklar (Biyografik Malumat Kitabı). Bakü: Seda Neşriyat.

Sakaoğlu, Saim, Ali Berat Alptekin, Esma Şimşek (1993). Başlangıcından Günümüze Kadar Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi (Nesir-Nazım) 3/ Azerbaycan Edebiyatı III. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TUĞBA BAYRAKDARLAR
Yayın Tarihi: 21.01.2019
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1URFANİ, Gazi Sarısakald. 1939 - ö. 1970Doğum YeriGörüntüle
2İSRAYIL NAMAZ OĞLU HESENOVd. 1940 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ÇAĞLAYAN, İsmail Muzaffer Çağlayand. 1926/1927? - ö. 19.04.2010Doğum YeriGörüntüle
4URFANİ, Gazi Sarısakald. 1939 - ö. 1970Doğum YılıGörüntüle
5İSRAYIL NAMAZ OĞLU HESENOVd. 1940 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ÇAĞLAYAN, İsmail Muzaffer Çağlayand. 1926/1927? - ö. 19.04.2010Doğum YılıGörüntüle
7URFANİ, Gazi Sarısakald. 1939 - ö. 1970Ölüm YılıGörüntüle
8İSRAYIL NAMAZ OĞLU HESENOVd. 1940 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9ÇAĞLAYAN, İsmail Muzaffer Çağlayand. 1926/1927? - ö. 19.04.2010Ölüm YılıGörüntüle
10URFANİ, Gazi Sarısakald. 1939 - ö. 1970MeslekGörüntüle
11İSRAYIL NAMAZ OĞLU HESENOVd. 1940 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ÇAĞLAYAN, İsmail Muzaffer Çağlayand. 1926/1927? - ö. 19.04.2010MeslekGörüntüle
13URFANİ, Gazi Sarısakald. 1939 - ö. 1970Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İSRAYIL NAMAZ OĞLU HESENOVd. 1940 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ÇAĞLAYAN, İsmail Muzaffer Çağlayand. 1926/1927? - ö. 19.04.2010Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16URFANİ, Gazi Sarısakald. 1939 - ö. 1970Madde AdıGörüntüle
17İSRAYIL NAMAZ OĞLU HESENOVd. 1940 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ÇAĞLAYAN, İsmail Muzaffer Çağlayand. 1926/1927? - ö. 19.04.2010Madde AdıGörüntüle