KOCA, Koca Kurban Oğlu Kuliyev

(d. 1896/1900 / ö. 1942/1957)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Koca Kurban oğlu Kuliyev, 1896'da Tovuz’un Bozalganlı köyünde doğmuştur. 1907'de babası Kurban’ı, 1918'de annesini kaybetmiştir. Koca’nın terzi yanında çıraklık yaptığı ve Azerbaycan’da köylülere toprak taksim etme işinde çalıştığı bilinmektedir. Âşığın yaşı kaynaklarda çeşitlilik göstermektedir. Kendisinin II. Âşıklar Kurultayı’nda verdiği bilgiler dikkate alındığında 61 yıl ömür sürdüğü ve 1957'de vefat ettiği anlaşılmaktadır (Namazov 2004: 236-237). Bazı kaynaklarda ise âşığın 1900-1942 yılları arasında yaşadığı ve cephede vefat ettiği bilgisi yer almaktadır (Sakaoğlu vd. 1993: 119).

Koca Kuliyev âşıklık sanatına küçük yaşlarda başlamıştır. Uzun süre Âşık Hüseyn Bozalganlı’nın çırağı olmuş (Sakaoğlu vd. 1993: 119) ve ustasından bu sanatın sırlarını öğrenip bundan sonra sadece âşıklıkla meşgul olmuştur (Namazov 2004: 236). Kuliyev’in sanatındaki başarısını büyük ölçüde ustasına borçlu olduğu düşünülmektedir (Sakaoğlu vd. 1993: 119). O sadece icracı olarak değil, yaratıcı bir şair-âşık olarak da tanınmıştır. Tovuz ve Gencebasar’ın tanınmış âşıkları arasında bir üstat olarak kabul görmüştür. Âşık Koca’nın I. ve II. Âşıklar Kurultayı’na katıldığı bilinmektedir (Namazov 2004: 236). Saz ve söz meclislerinde ustalıkla çalıp söylemesiyle nam salmıştır (Sakaoğlu vd. 1993: 119). Âşık kitaplarında yayımlanan şiirleri Vagif’in güzellemelerine oldukça benzemektedir (Namazov 2004: 236). Koca Kuliyev’in şiirlerinden çok az bir kısmı günümüze kadar ulaşabilmiştir. “Ballı”, “Gurban Men Olum”, “Olubdur”, “Neye Lazım”, “Sefası Çohdu” (Sakaoğlu vd. 1993: 119-120) gibi şiirlerinde sevgiliye veya güzellere seslenişi dikkat çekmektedir. Elimizdeki şiirlerinden hareketle âşığın sade ve akıcı bir üsluba sahip olduğunu söylemek mümkündür.

Kaynakça

Namazov, Qara (2004). Aşıklar (Biyografik Malumat Kitabı). Bakü: Seda Neşriyat.

Sakaoğlu, Saim, Ali Berat Alptekin, Esma Şimşek (1993). Başlangıcından Günümüze Kadar Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi (Nesir-Nazım) 3/ Azerbaycan Edebiyatı III. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TUĞBA BAYRAKDARLAR
Yayın Tarihi: 21.01.2019
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ESED GEDEBEYLİ, Esed İsrafil Oğlu Guliyevd. 1941 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2MEHMET ALİ/MEHMET ALİM/SARIALTIN, Mehmet Ali Sarıaltınd. 1958 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HAZNEVÎ/ŞAH-I HAZNE, Ahmed el-Haznevid. 1887 - ö. 1950Doğum YeriGörüntüle
4ESED GEDEBEYLİ, Esed İsrafil Oğlu Guliyevd. 1941 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5MEHMET ALİ/MEHMET ALİM/SARIALTIN, Mehmet Ali Sarıaltınd. 1958 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6HAZNEVÎ/ŞAH-I HAZNE, Ahmed el-Haznevid. 1887 - ö. 1950Doğum YılıGörüntüle
7ESED GEDEBEYLİ, Esed İsrafil Oğlu Guliyevd. 1941 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8MEHMET ALİ/MEHMET ALİM/SARIALTIN, Mehmet Ali Sarıaltınd. 1958 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9HAZNEVÎ/ŞAH-I HAZNE, Ahmed el-Haznevid. 1887 - ö. 1950Ölüm YılıGörüntüle
10ESED GEDEBEYLİ, Esed İsrafil Oğlu Guliyevd. 1941 - ö. ?MeslekGörüntüle
11MEHMET ALİ/MEHMET ALİM/SARIALTIN, Mehmet Ali Sarıaltınd. 1958 - ö. ?MeslekGörüntüle
12HAZNEVÎ/ŞAH-I HAZNE, Ahmed el-Haznevid. 1887 - ö. 1950MeslekGörüntüle
13ESED GEDEBEYLİ, Esed İsrafil Oğlu Guliyevd. 1941 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MEHMET ALİ/MEHMET ALİM/SARIALTIN, Mehmet Ali Sarıaltınd. 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HAZNEVÎ/ŞAH-I HAZNE, Ahmed el-Haznevid. 1887 - ö. 1950Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ESED GEDEBEYLİ, Esed İsrafil Oğlu Guliyevd. 1941 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MEHMET ALİ/MEHMET ALİM/SARIALTIN, Mehmet Ali Sarıaltınd. 1958 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18HAZNEVÎ/ŞAH-I HAZNE, Ahmed el-Haznevid. 1887 - ö. 1950Madde AdıGörüntüle