KÖYLÜ OZAN/KÖYLÜ, Mehmet Özkaya

(d. ? / ö. ?)
âşık, öğretmen, memur
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmet Özkaya olan âşık, Antalya'nın Korkuteli ilçesine bağlı Çaykenarı köyünde dünyaya gelmiştir. Doğum tarihi bilinmemektedir. Ortaokul mezunu olan Özkaya, iki yıl köylerde vekil öğretmenlik yapmıştır. Öğretmenlik yaptığı yılların ardından 1966'da askere gitmiştir. 1969-1997 yılları arasında bir kamu kurumunda memurluk yapmıştır. Özkaya 1970 yılında evlenmiş ve bu evlilikten iki kızı olmuştur. Şu an yalnızca âşıklık yapmaktadır (Çolak 2013: 331).

Özkaya’nın şiire merakı ilkokul yıllarında başlamıştır. Bu yıllarda şiir söylemeye başlayan Özkaya, şiirini hayalindeki isimsiz kişiye söylemiştir. İçinden gelen tarifsiz bir duygunun onu şiir yazmaya ve söylemeye yönelttiğini söyler (Çolak 2013: 331). İlk yazdığı ve ilk yayımlanan şiiri “Gitme” adlı şiiridir. Konya Meram Gazetesi bu şiiri 1959 yılında yayımlamıştır (Çolak 2013: 331). Özkaya’nın, Köylü Ozan mahlasını alma hikâyesi ise şu şekildedir: “Memurluğum nedeniyle gazete ve dergilerde yazı yazmama izin verilmedi. Ben de emekli oluncaya kadar köylü imzası ile yazı ve şiirler yazdım. Emekli olunca da Ȃşık Firganî ve Ȃşık Gürkanî’nin önerileri ile Köylü Ozan mahlasını kullanmaya başladım." (Çolak 2013: 332). Mehmet Özkaya, köylü bir ailenin çocuğudur ve köy yaşamını, haksızlıkları ve dışlanmışlığı gördüğü ve nereden geldiğini unutmamak için bu mahlası kullandığını söylemektedir. Özkaya ayrıca Metin Lökçü’ye “Kul Metin” mahlasını vermiştir (Çolak 2013: 332).

Şiir yazmasındaki en büyük etken sosyal içerikli olaylardır. Şair bu hususta örnek olarak Anadolu kadınının ezilmişliğini, dinin istismarını, haksızlıkları ve insanın hakir görülmesini vermektedir. Bu çerçevedeki şiirlerinden bazıları “Abduş Efendi", "Anadolu Kadını", "Unutma", "Yaratmadı mı", "Hasan Efendi", "Gelememiş" ve "Kul Olma Yeter”dir (Çolak 2013: 332).

Ȃşık kahvelerine de ara sıra giden şair halk hikâyeleri de anlatmaktadır. İrticalen şiir söyleyebilen Özkaya, şiirlerini dosyalarında ve defterlerinde saklamaktadır. İlk söylediği şiirler üzerinde değişiklikler yapan Özkaya, şiirlerini genelde şölen, şenlik, toplantı, okul, radyo ve televizyon programlarında icra etmektedir (Çolak 2013: 333). Antalya ART televizyonunda 2004 ve 2005 yıllarında Ramazan aylarında program yapmış, Antalya’da mahalli radyolarda ve Ankara Hedef Radyo’da pek çok programa katılmıştır.

Özkaya, 1998 yılında Kültür Bakanlığına kayıt olmuş ve 2010 yılında da eleme sınavına girerek kimlik almıştır. Ankara Dünya Ȃşıkları, Şairleri ve Yazarları Kültür Araştırma Geliştirme Eğitim Derneğine üyedir (Çolak 2013: 333).

Kaynakça

Çolak, Muhammed İkbal (2013). "Mehmet Özkaya (Köylü Ozan/ Köylü)". Sazın ve Sözün Sultanları, Yaşayan Halk Şairleri. C. IX. Ed. Fatma Ahsen Turan, Reyhan Gökben Saluk. Ankara: Gazi Kitabevi. 331-333.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: EMİNE VARIŞOĞLU
Yayın Tarihi: 25.04.2019
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SELMANİ/GİRYANİ, Selman Arızd. 1945 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2DERTLİ MURAT/DUDAHİ, Murat Güvendikd. 1943 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HALİL, Halil Erdugand. 1928 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4SELMANİ/GİRYANİ, Selman Arızd. 1945 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5DERTLİ MURAT/DUDAHİ, Murat Güvendikd. 1943 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6HALİL, Halil Erdugand. 1928 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7SELMANİ/GİRYANİ, Selman Arızd. 1945 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8DERTLİ MURAT/DUDAHİ, Murat Güvendikd. 1943 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9HALİL, Halil Erdugand. 1928 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10SELMANİ/GİRYANİ, Selman Arızd. 1945 - ö. ?MeslekGörüntüle
11DERTLİ MURAT/DUDAHİ, Murat Güvendikd. 1943 - ö. ?MeslekGörüntüle
12HALİL, Halil Erdugand. 1928 - ö. ?MeslekGörüntüle
13SELMANİ/GİRYANİ, Selman Arızd. 1945 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14DERTLİ MURAT/DUDAHİ, Murat Güvendikd. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HALİL, Halil Erdugand. 1928 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SELMANİ/GİRYANİ, Selman Arızd. 1945 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17DERTLİ MURAT/DUDAHİ, Murat Güvendikd. 1943 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18HALİL, Halil Erdugand. 1928 - ö. ?Madde AdıGörüntüle