KUL MUSTAFA

(d. ?/? - ö. ?/?)
âşık
(Âşık / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mustafa olan âşık, şiirlerinde Kul Mustafa mahlasını kullanmıştır. Fahri Bilge'nin derlemeleri sayesinde haberdar olunan Kul Mustafa, Afşarlara mensup bir aşiret âşığıdır. Fahri Bilge, Kul Mustafa’nın doğum yeri, doğum tarihi, ailesi ve mesleği hakkındaki bilgileri ulaşamadığı için kaydedememiştir. Fahri Bilge’nin verdiği bilgilere göre Kul Mustafa, tahminen 18. yüzyılda yaşamıştır. Kırıkhan’da (Hatay) Reyhanlı aşireti beylerinden birisinin hizmetinde bulunmuştur. Bu hizmeti esnasında beyin kızına âşık olmuştur. Fakat kız, Reyhanlı aşireti beylerinden birisini oğluna gönül verdiği için Kul Mustafa muradına nail olamamıştır (Çapraz 2008: 214).

Fahri Bilge’ye ait defterde Kul Mustafa’ya ait sadece bir adet türkülü-hikâye bulunmaktadır. Vaka kısmı bulunmayan türkülü-hikâyede Kul Mustafa, sevip de kavuşamadığı Reyhanlı beyinin kızına olan aşkını dile getirmiştir. Kul Mustafa'nın türkülü-hikâyesinde Afşarlara/yöreye özgü ağız özelliği gösteren ifadelere yer verilmiştir. 11’li hece ölçüsü ve koşma nazım şekli ile söylenilen şiirde, sade bir dil ve duygulu bir ifade tarzı ön plandadır. Kul Mustafa, göçerevli Türkmen yaşamının güzelliklerini eserinde yansıtmıştır.

Kaynakça

Çapraz, Erhan (2008). Fahri Bilge Defterleri Işığında Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri. Kayseri: Laçin Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ERHAN ÇAPRAZ
Yayın Tarihi: 09.09.2013
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Kalktı Bey Dağı’ndan sökün eyledi

Arap atlar koç yiğidi boyladı

Kadir Mevlâ’m bize netti neyledi

Mihnetinen kazandığım ir gitti

 

Kırıkhan’dan yükletmişler göçünü

Sünbül inen donatmışlar saçını

Yâd illerde çekip gider göçünü

Bizim ilden bir domurcuk gül gitti

 

Sarılalım bekleyelim virânı

Avcıların sıyırdıyor kenârı

Sana diyom sana bağler çenârı

Sağ boğründen selvi boylu yâr gitti

 

 Güher’in elinden batıyor yasa

Tellice durnam da gidiyor Has’a

Tutup koyamadım altın kafese

Ellenmeden nâzlı yârim toy gitti

 

Kul Mustafa’m der ki yıkıldı ören

Sırça saray gönlüm sen oldun viran

Yenile tez verdik bir ağca ceren

Senin eşin bizim ilden bir gitti

 Çapraz, Erhan (2008). Fahri Bilge Defterleri Işığında Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri. Kayseri: Laçin Yay. 214.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KADİRd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Mehmet Çağlıkasapd. 1945 - ö. 3 Ocak 2017Doğum YeriGörüntüle
3KOYUN ABDALd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KADİRd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Mehmet Çağlıkasapd. 1945 - ö. 3 Ocak 2017Doğum YılıGörüntüle
6KOYUN ABDALd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KADİRd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Mehmet Çağlıkasapd. 1945 - ö. 3 Ocak 2017Ölüm YılıGörüntüle
9KOYUN ABDALd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10KADİRd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11Mehmet Çağlıkasapd. 1945 - ö. 3 Ocak 2017MeslekGörüntüle
12KOYUN ABDALd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13KADİRd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Mehmet Çağlıkasapd. 1945 - ö. 3 Ocak 2017Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KOYUN ABDALd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KADİRd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Mehmet Çağlıkasapd. 1945 - ö. 3 Ocak 2017Madde AdıGörüntüle
18KOYUN ABDALd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle