KUL MUSTAFA

(d. ?/? - ö. ?/?)
âşık
(Âşık / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mustafa olan âşık, şiirlerinde Kul Mustafa mahlasını kullanmıştır. Fahri Bilge'nin derlemeleri sayesinde haberdar olunan Kul Mustafa, Afşarlara mensup bir aşiret âşığıdır. Fahri Bilge, Kul Mustafa’nın doğum yeri, doğum tarihi, ailesi ve mesleği hakkındaki bilgileri ulaşamadığı için kaydedememiştir. Fahri Bilge’nin verdiği bilgilere göre Kul Mustafa, tahminen 18. yüzyılda yaşamıştır. Kırıkhan’da (Hatay) Reyhanlı aşireti beylerinden birisinin hizmetinde bulunmuştur. Bu hizmeti esnasında beyin kızına âşık olmuştur. Fakat kız, Reyhanlı aşireti beylerinden birisini oğluna gönül verdiği için Kul Mustafa muradına nail olamamıştır (Çapraz 2008: 214).

Fahri Bilge’ye ait defterde Kul Mustafa’ya ait sadece bir adet türkülü-hikâye bulunmaktadır. Vaka kısmı bulunmayan türkülü-hikâyede Kul Mustafa, sevip de kavuşamadığı Reyhanlı beyinin kızına olan aşkını dile getirmiştir. Kul Mustafa'nın türkülü-hikâyesinde Afşarlara/yöreye özgü ağız özelliği gösteren ifadelere yer verilmiştir. 11’li hece ölçüsü ve koşma nazım şekli ile söylenilen şiirde, sade bir dil ve duygulu bir ifade tarzı ön plandadır. Kul Mustafa, göçerevli Türkmen yaşamının güzelliklerini eserinde yansıtmıştır.

Kaynakça

Çapraz, Erhan (2008). Fahri Bilge Defterleri Işığında Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri. Kayseri: Laçin Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ERHAN ÇAPRAZ
Yayın Tarihi: 09.09.2013
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Kalktı Bey Dağı’ndan sökün eyledi

Arap atlar koç yiğidi boyladı

Kadir Mevlâ’m bize netti neyledi

Mihnetinen kazandığım ir gitti

 

Kırıkhan’dan yükletmişler göçünü

Sünbül inen donatmışlar saçını

Yâd illerde çekip gider göçünü

Bizim ilden bir domurcuk gül gitti

 

Sarılalım bekleyelim virânı

Avcıların sıyırdıyor kenârı

Sana diyom sana bağler çenârı

Sağ boğründen selvi boylu yâr gitti

 

 Güher’in elinden batıyor yasa

Tellice durnam da gidiyor Has’a

Tutup koyamadım altın kafese

Ellenmeden nâzlı yârim toy gitti

 

Kul Mustafa’m der ki yıkıldı ören

Sırça saray gönlüm sen oldun viran

Yenile tez verdik bir ağca ceren

Senin eşin bizim ilden bir gitti

 Çapraz, Erhan (2008). Fahri Bilge Defterleri Işığında Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri. Kayseri: Laçin Yay. 214.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mustafa İslamoğlud. 28 Ekim 1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Şerife Katırcıd. 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Refik Uğurd. 08 Mart 1947 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Mustafa İslamoğlud. 28 Ekim 1960 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Şerife Katırcıd. 1955 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Refik Uğurd. 08 Mart 1947 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Mustafa İslamoğlud. 28 Ekim 1960 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Şerife Katırcıd. 1955 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9Refik Uğurd. 08 Mart 1947 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Mustafa İslamoğlud. 28 Ekim 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Şerife Katırcıd. 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Refik Uğurd. 08 Mart 1947 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Mustafa İslamoğlud. 28 Ekim 1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Şerife Katırcıd. 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Refik Uğurd. 08 Mart 1947 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Mustafa İslamoğlud. 28 Ekim 1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Şerife Katırcıd. 1955 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Refik Uğurd. 08 Mart 1947 - ö. ?Madde AdıGörüntüle