Madde Detay
KUL MUSTAFA
(d. ?/? - ö. ?/?)
âşık
(Âşık / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Mustafa olan âşık, şiirlerinde Kul Mustafa mahlasını kullanmıştır. Fahri Bilge'nin derlemeleri sayesinde haberdar olunan Kul Mustafa, Afşarlara mensup bir aşiret âşığıdır. Fahri Bilge, Kul Mustafa’nın doğum yeri, doğum tarihi, ailesi ve mesleği hakkındaki bilgileri ulaşamadığı için kaydedememiştir. Fahri Bilge’nin verdiği bilgilere göre Kul Mustafa, tahminen 18. yüzyılda yaşamıştır. Kırıkhan’da (Hatay) Reyhanlı aşireti beylerinden birisinin hizmetinde bulunmuştur. Bu hizmeti esnasında beyin kızına âşık olmuştur. Fakat kız, Reyhanlı aşireti beylerinden birisini oğluna gönül verdiği için Kul Mustafa muradına nail olamamıştır (Çapraz 2008: 214).
Fahri Bilge’ye ait defterde Kul Mustafa’ya ait sadece bir adet türkülü-hikâye bulunmaktadır. Vaka kısmı bulunmayan türkülü-hikâyede Kul Mustafa, sevip de kavuşamadığı Reyhanlı beyinin kızına olan aşkını dile getirmiştir. Kul Mustafa'nın türkülü-hikâyesinde Afşarlara/yöreye özgü ağız özelliği gösteren ifadelere yer verilmiştir. 11’li hece ölçüsü ve koşma nazım şekli ile söylenilen şiirde, sade bir dil ve duygulu bir ifade tarzı ön plandadır. Kul Mustafa, göçerevli Türkmen yaşamının güzelliklerini eserinde yansıtmıştır.
Kaynakça
Çapraz, Erhan (2008). Fahri Bilge Defterleri Işığında Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri. Kayseri: Laçin Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ERHAN ÇAPRAZYayın Tarihi: 09.09.2013Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Kalktı Bey Dağı’ndan sökün eyledi
Arap atlar koç yiğidi boyladı
Kadir Mevlâ’m bize netti neyledi
Mihnetinen kazandığım ir gitti
Kırıkhan’dan yükletmişler göçünü
Sünbül inen donatmışlar saçını
Yâd illerde çekip gider göçünü
Bizim ilden bir domurcuk gül gitti
Sarılalım bekleyelim virânı
Avcıların sıyırdıyor kenârı
Sana diyom sana bağler çenârı
Sağ boğründen selvi boylu yâr gitti
Güher’in elinden batıyor yasa
Tellice durnam da gidiyor Has’a
Tutup koyamadım altın kafese
Ellenmeden nâzlı yârim toy gitti
Kul Mustafa’m der ki yıkıldı ören
Sırça saray gönlüm sen oldun viran
Yenile tez verdik bir ağca ceren
Senin eşin bizim ilden bir gitti
Çapraz, Erhan (2008). Fahri Bilge Defterleri Işığında Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri. Kayseri: Laçin Yay. 214.
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 09.09.2013Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Kalktı Bey Dağı’ndan sökün eyledi
Arap atlar koç yiğidi boyladı
Kadir Mevlâ’m bize netti neyledi
Mihnetinen kazandığım ir gitti
Kırıkhan’dan yükletmişler göçünü
Sünbül inen donatmışlar saçını
Yâd illerde çekip gider göçünü
Bizim ilden bir domurcuk gül gitti
Sarılalım bekleyelim virânı
Avcıların sıyırdıyor kenârı
Sana diyom sana bağler çenârı
Sağ boğründen selvi boylu yâr gitti
Güher’in elinden batıyor yasa
Tellice durnam da gidiyor Has’a
Tutup koyamadım altın kafese
Ellenmeden nâzlı yârim toy gitti
Kul Mustafa’m der ki yıkıldı ören
Sırça saray gönlüm sen oldun viran
Yenile tez verdik bir ağca ceren
Senin eşin bizim ilden bir gitti
Çapraz, Erhan (2008). Fahri Bilge Defterleri Işığında Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri. Kayseri: Laçin Yay. 214.
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Kalktı Bey Dağı’ndan sökün eyledi
Arap atlar koç yiğidi boyladı
Kadir Mevlâ’m bize netti neyledi
Mihnetinen kazandığım ir gitti
Kırıkhan’dan yükletmişler göçünü
Sünbül inen donatmışlar saçını
Yâd illerde çekip gider göçünü
Bizim ilden bir domurcuk gül gitti
Sarılalım bekleyelim virânı
Avcıların sıyırdıyor kenârı
Sana diyom sana bağler çenârı
Sağ boğründen selvi boylu yâr gitti
Güher’in elinden batıyor yasa
Tellice durnam da gidiyor Has’a
Tutup koyamadım altın kafese
Ellenmeden nâzlı yârim toy gitti
Kul Mustafa’m der ki yıkıldı ören
Sırça saray gönlüm sen oldun viran
Yenile tez verdik bir ağca ceren
Senin eşin bizim ilden bir gitti
Çapraz, Erhan (2008). Fahri Bilge Defterleri Işığında Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri. Kayseri: Laçin Yay. 214.
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Koşma
Kalktı Bey Dağı’ndan sökün eyledi
Arap atlar koç yiğidi boyladı
Kadir Mevlâ’m bize netti neyledi
Mihnetinen kazandığım ir gitti
Kırıkhan’dan yükletmişler göçünü
Sünbül inen donatmışlar saçını
Yâd illerde çekip gider göçünü
Bizim ilden bir domurcuk gül gitti
Sarılalım bekleyelim virânı
Avcıların sıyırdıyor kenârı
Sana diyom sana bağler çenârı
Sağ boğründen selvi boylu yâr gitti
Güher’in elinden batıyor yasa
Tellice durnam da gidiyor Has’a
Tutup koyamadım altın kafese
Ellenmeden nâzlı yârim toy gitti
Kul Mustafa’m der ki yıkıldı ören
Sırça saray gönlüm sen oldun viran
Yenile tez verdik bir ağca ceren
Senin eşin bizim ilden bir gitti
Çapraz, Erhan (2008). Fahri Bilge Defterleri Işığında Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri. Kayseri: Laçin Yay. 214.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | MES'ÛD | d. 1780? - ö. 1873 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Şerife Katırcı | d. 1955 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | İBRAHİM, İbrahim Hakkı | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | MES'ÛD | d. 1780? - ö. 1873 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Şerife Katırcı | d. 1955 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | İBRAHİM, İbrahim Hakkı | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | MES'ÛD | d. 1780? - ö. 1873 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Şerife Katırcı | d. 1955 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | İBRAHİM, İbrahim Hakkı | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | MES'ÛD | d. 1780? - ö. 1873 | Meslek | Görüntüle |
11 | Şerife Katırcı | d. 1955 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | İBRAHİM, İbrahim Hakkı | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | MES'ÛD | d. 1780? - ö. 1873 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Şerife Katırcı | d. 1955 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | İBRAHİM, İbrahim Hakkı | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | MES'ÛD | d. 1780? - ö. 1873 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Şerife Katırcı | d. 1955 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | İBRAHİM, İbrahim Hakkı | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |