Madde Detay
KÜRŞADOĞLU, Yakup Yeşilyurt
(d. 19.11.1956 / ö. 07.12.2013)
esnaf
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Yakup Yeşilyurt, bir dönem Şenkaya’ya bağlı bir nahiye olan Kömürlü [Göllet] köyünde 19 Kasım 1956 tarihinde dünyaya gelmiştir. Baba adı Lütfü, ana adı ise Mükerrem’dir. Bir kardeşi vardır. Çocukluk yılları köyünde geçer. İlkokulu köyünde, Ortaokulu Oltu’da okur. Narman Ziraat Meslek Lisesinde başladığı lise eğitimini Kars Aralık Meslek Lisesinde tamamlar. Liseden mezun olduktan sonra Erzurum Kâzım Karabekir Eğitim Enstitüsünün gece bölümüne kaydolur. Bu okuldan 1979'da mezun olur. Lise yıllarından itibaren o dönemin siyasi hareketliliği içinde ve milliyetçi çizgide faaliyet gösteren gençlik derneklerinde gençlik önderi olarak sosyal ve kültürel faaliyetlerde aktif rol alır. 1982 'de Burdur’da askerlik görevini yapar. Askerlik dönüşü Erzurum’da serbest ticaretle meşgul olur (Vural 2012: 369; Yeşilyurt 2012). Ticari hayatını emeklilikle noktalayan Yeşilyurt, emeklilikten sonraki hayatını da Erzurum’da sürdürür. 2013'te rahatsızlanarak tedavi görmeye başlayan Yakup Yeşilyurt, tedavi gördüğü Erzurum Göğüs Hastanesinde 7 Aralık 2013'te günü vefat eder. Erzurum Asri Mezarlığında toprağa verilmiştir (Vural 2013).
Yakup Yeşilyurt, çocukluğundan itibaren tanıma imkânı bulduğu halk âşıklarına ve âşıklık geleneğine, ömrü boyunca büyük bir muhabbet duyar. Yusufelili Âşık Huzurî’nin yakın dostu, arkadaşı ve aynı zamanda bir ehl-i dil olan dedesi Molla Yakup’un ve yörede Kelamî Baba olarak da bilinen köylüsü Âşık Kelamî’nin de bunda önemli etkisi olmuştur. Yakup Yeşilyurt, aile büyüklerinden ve köyünde âşıklık geleneğini bilen ve bir ehl-i dil olan Hacı Ahmet Özcan’dan Âşık Kelâmî’nin, Kelâmî’nin çağdaşları Sümmanî ve Çıldırlı Âşık Şenlik gibi âşıkların birçok şiirini öğrenmiştir (Vural 2012:369; Koç 2012; Yiğit 2012). Gençlik yıllarında, yükseköğrenim döneminde ve askerlik sonrasında çoğunlukla Erzurum’da yaşayan Yakup Yeşilyurt, Erzurum’daki âşıklar kahvesinin müdavimlerindendir. Bu âşıklar meclislerine olan ilgisi sebebiyle dönemin yaşayan âşıklarından Reyhanî, Murat Çobanoğlu, Ruhanî, Nusret Torunî gibi yörenin pek çok halk âşığının şiirlerini öğrenmiştir (Yiğit 2012, 2019).
Yakup Yeşilyurt’un âşık şiiri tarzında ve hece ölçüsüyle yazdığı eserlerinde, millî, manevi değerler, toplumsal, sosyal ve siyasal konular ağırlıktadır. Erzurum’da bir dönemin milliyetçi gençlik önderlerinden olan şair, gönül verdiği ve uğrunda mücadele ettiği milliyetçi dünya görüşünü şiirlerinde ifade etmiş, bu tarz şiirlerinde ve çoğunlukla “Kürşatoğlu” bazen de “Yakup” isimlerini mahlas olarak kullanmıştır. Onun şiirlerinde Anadolu coğrafyası da önemli bir yer tutar. Başta Erzurum olmak üzere, Palandöken, Erciyes ve Ağrı Dağı ile Erzurum ve yakın çevresinden doğan nehirler de önemli semboller olarak şiirlerinde yer alır. Ağırlıklı olarak sosyal konuları dile getiren Yeşilyurt, şiirlerinde zaman zaman ferdi konulara da yer vermiştir. (Koç 2019). Dili açık, akıcı ve etkileyicidir. Ustaca teşbih ve mecazların yer aldığı şiirlerinde kuvvetli bir tasvir gücü dikkat çeker. Sümmani’den Günümüze Oltu Havzası Şairleri (2012), adlı kitapta, hakkında bilgi ve şiirlerinden örnekler verilen şairin şiirlerinin bir kısmı bazı dergi ve gazetelerde yayımlanmıştır (Vural 2012: 370). Bir kısım şiirleri de kendi yazmış olduğu defterde ve müsveddeler hâlindedir (Koç 2012).
Kaynakça
Muhsin Koç (2012). Yakup Yeşilyurt’un yakın arkadaşı, 1960 Narman doğumlu, Erzurum Kültür ve Turizm İl Müdürlüğünde folklor araştırmacısı [Temel Vural tarafından 2012 yılında yapılan görüşme, Yakup Yeşilyurt hakkında edinilen bilgiler].
Vural, Temel (2012). Sümmânî'den Günümüze Oltu Havzası Şairleri. Ankara: Bizim Büro Basımevi.
Vural, Temel (2013). Yöremiz Şairlerinden Yakup Yeşilyurt, Hakk’ın Rahmetine Kavuştu. 11.12.2013, Oltu Gözlem Gazetesi, Oltu.
Yakup Yeşilyurt (2012). 1954 Şenkaya/Kömürlü köyü doğumlu, Eğitim enstitüsü mezunu, şair [Temel Vural tarafından 2012 yılında çeşitli tarihlerde, telefonla ve yüz yüze yapılan görüşmeler. En son 26 Temmuz 2012’de yapılan görüşme].
Yücel Yiğit (2012). Yakup Yeşilyurt’un yakın arkadaşı, 1955 Oltu doğumlu, öğretmen, 2015 yılından beri emekli, Oltu’da yaşıyor [Temel Vural tarafından yapılan görüşme, Yakup Yeşilyurt hakkında edinilen bilgiler].
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: TEMEL VURALYayın Tarihi: 27.06.2019Güncelleme Tarihi: 08.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 27.06.2019Güncelleme Tarihi: 08.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | KOLAĞASI ALİ RIZÂ EFENDİ | d. 1834-35 (?) - ö. 28 Haziran 1919 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | TURANOĞLU, Mustafa Turanoğlu | d. 1952 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | MERDOĞLU, Mevlüt Culfa | d. 01.05.1964 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | KOLAĞASI ALİ RIZÂ EFENDİ | d. 1834-35 (?) - ö. 28 Haziran 1919 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | TURANOĞLU, Mustafa Turanoğlu | d. 1952 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | MERDOĞLU, Mevlüt Culfa | d. 01.05.1964 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | KOLAĞASI ALİ RIZÂ EFENDİ | d. 1834-35 (?) - ö. 28 Haziran 1919 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | TURANOĞLU, Mustafa Turanoğlu | d. 1952 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | MERDOĞLU, Mevlüt Culfa | d. 01.05.1964 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | KOLAĞASI ALİ RIZÂ EFENDİ | d. 1834-35 (?) - ö. 28 Haziran 1919 | Meslek | Görüntüle |
11 | TURANOĞLU, Mustafa Turanoğlu | d. 1952 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | MERDOĞLU, Mevlüt Culfa | d. 01.05.1964 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | KOLAĞASI ALİ RIZÂ EFENDİ | d. 1834-35 (?) - ö. 28 Haziran 1919 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | TURANOĞLU, Mustafa Turanoğlu | d. 1952 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | MERDOĞLU, Mevlüt Culfa | d. 01.05.1964 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | KOLAĞASI ALİ RIZÂ EFENDİ | d. 1834-35 (?) - ö. 28 Haziran 1919 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | TURANOĞLU, Mustafa Turanoğlu | d. 1952 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | MERDOĞLU, Mevlüt Culfa | d. 01.05.1964 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |