MEHMED HAYRİ BEY, Rusçuklu

(d. ?/? - ö. ?/19. yy.)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Doğum yeri ve doğum tarihi hakkında kaynaklarda bilgi bulunmayan Mehmed Hayrî'nin, Sultan II. Abdulhamîd devrinde basın dünyasında "Rusçuklu Mehmed Hayri Bey" şeklinde tanınmasından dolayı Ruscuk'ta doğduğu veya oralı bir aileden geldiği tahmin edilebilir. İstanbul'da 1930'lu yıllarda valilik yapmış olan Mithat Bey'in babası ve Tercüman-ı Hakikat yazarlarından Ali Muzaffer'in dayısıdır. İlk yazıları 1886 kasımında İzmir'de çıkan Hizmet gazetesinde yayımlanmıştır. Sonra kendisi İzmir'de Aydın gazetesini çıkardı ve burada birçok yazıları ve şiirlerini yayımladı. Mehmed Hayri Bey'in Aydın valiliğinde 1885'ten itibaren bazı memuriyetlerde bulunduğu, hakkındaki bazı kayıtlardan ve gazete haberlerinden anlaşılmaktadır. Görevleri arasında meclis-i idâre başkitabeti ile vilâyet-i celîle mektupçuluğu da bulunmaktadır. Vilayet Nafia Komisyonu azalığı ve Vilayet Matbaası nazırlığı görevinde de bulunan Hayri Bey bu görevini İzmir'den ayrıldığı 1900 Haziran'ına kadar sürdürdü. 1891'li yıllarda İzmir İdadisi'nde kısa bir süre "Lisânî Osmânî ve Hat" öğretmenliği yaptı. Burada okuttuğu ders için Belâgat adıyla bir kitap hazırlayıp Vilayet Matbaası'nda bastırdı. 1898'de rütbe-i ûlâ sınf-ı evvelliğine terfi ettirilen Mehmed Hayri Bey 1900 Haziran'ında Ankara vilayeti dâhilinde Kırşehir sancağı mutasarrıflığına tayin edildi. Hayri Bey'in Kırşehir'e tayininden sonra ne gibi görevlerde bulunduğu ve nerede ne zaman öldüğü tespit edilememiştir, ancak 1920 civarında öldüğü tahmin edilmektedir.

Eserleri şunlardır:

1. Türkçe Kasîde-i Bürde Şerhi-Hediye: 1299'da İstanbul'da basılmıştır.

2. Türkçe Avâmil Tuhfesi: 1300'de İstanbul'da basılmıştır.

3. Siyer-i Fâruk Radiyallâhu Ta'âla Anh: 1303'te İzmir'de basılmıştır.

4. Belâgat: 1308 tarihinde İzmir'de basılmıştır.

5. Hediyyetü'l-İhvân: 1304 yılında Aydın'da basılmıştır.

Kaynakça

Huyugüzel, Ö. Faruk (2000). İzmir Fikir ve Sanat Adamları (1850-1950). Ankara: KB Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İBRÂHÎM, İbrâhîm Câvid, Rusçuklud. 1285 - ö. 1899Doğum YeriGörüntüle
2RESÂ, Mustafâ Maksûd Resâ Efendid. 1800-01 - ö. 1852-53Doğum YeriGörüntüle
3HÂFlZ, Seyyid Hâfız Abdullâh Efendid. ? - ö. 1771-72\'den sonraDoğum YeriGörüntüle
4İBRÂHÎM, İbrâhîm Câvid, Rusçuklud. 1285 - ö. 1899Doğum YılıGörüntüle
5RESÂ, Mustafâ Maksûd Resâ Efendid. 1800-01 - ö. 1852-53Doğum YılıGörüntüle
6HÂFlZ, Seyyid Hâfız Abdullâh Efendid. ? - ö. 1771-72\'den sonraDoğum YılıGörüntüle
7İBRÂHÎM, İbrâhîm Câvid, Rusçuklud. 1285 - ö. 1899Ölüm YılıGörüntüle
8RESÂ, Mustafâ Maksûd Resâ Efendid. 1800-01 - ö. 1852-53Ölüm YılıGörüntüle
9HÂFlZ, Seyyid Hâfız Abdullâh Efendid. ? - ö. 1771-72\'den sonraÖlüm YılıGörüntüle
10İBRÂHÎM, İbrâhîm Câvid, Rusçuklud. 1285 - ö. 1899MeslekGörüntüle
11RESÂ, Mustafâ Maksûd Resâ Efendid. 1800-01 - ö. 1852-53MeslekGörüntüle
12HÂFlZ, Seyyid Hâfız Abdullâh Efendid. ? - ö. 1771-72\'den sonraMeslekGörüntüle
13İBRÂHÎM, İbrâhîm Câvid, Rusçuklud. 1285 - ö. 1899Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14RESÂ, Mustafâ Maksûd Resâ Efendid. 1800-01 - ö. 1852-53Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HÂFlZ, Seyyid Hâfız Abdullâh Efendid. ? - ö. 1771-72\'den sonraAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İBRÂHÎM, İbrâhîm Câvid, Rusçuklud. 1285 - ö. 1899Madde AdıGörüntüle
17RESÂ, Mustafâ Maksûd Resâ Efendid. 1800-01 - ö. 1852-53Madde AdıGörüntüle
18HÂFlZ, Seyyid Hâfız Abdullâh Efendid. ? - ö. 1771-72\'den sonraMadde AdıGörüntüle