MEHMET, Mehmet Demirtaş

(d. 1922 / ö. ?)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmet Demirtaş olan âşık, 1922 yılında Kırıkkale'ye bağlı Hasandede ilçesinde dünyaya gelmiştir. Çeşitli maddi zorluklar nedeniyle ilkokul eğitimini yarıda bırakmıştır. Ancak daha sonra ilkokul diplomasını dışarıdan almayı başarmıştır. Fabrikada işçi olarak çalışma hayatına başlamıştır. Bu süreçte evlenmiş ve dört kızı ve iki oğlu olmuştur. Ailesinde âşıklık geleneğine mensup herhangi bir kimse bulunmamaktadır. Âşığın ölüm tarihi hakkında herhangi bir bilgiye ulaşılamamıştır (Demir 2010: 306).

Âşık, saza ve söze kendini adayışını şu şekilde anlatmaktadır: ''Henüz emekli olmamıştım, fabrikada çalışıyordum. Yakın civarda düğün olduğu bir gündü. Ben de yorgunlukta bir kayanın dibinde uyuyakaldım. Orada, rüyamda dolu içtim. Ondan bu yana kendimi saza ve söze adadım, derken geldim 86 yaşıma. Gençlikte çok eğendik, büyülendik, yola çıktık âşık olduk'' (Demir 2010: 303). İlk şiirini ise 1963 yılında köylerine gelen elektriğin sevinci ve coşkusu ile yazmıştır. Âşığın sazda ve sözde ustası yoktur. Hem örnek aldığı âşıkların etkisi hem de kendi merak ve ilgisi sayesinde kendini geliştirmiştir. Genç bir âşıkken birlikte icra ettiği isimlerden birisi Âşık Veysel'dir. Âşık bu karşılaşmada Âşık Veysel ile atışmıştır. Bunun üzerine ''Bu ustanın sazına tamah et'' diyen Âşık Veysel, sazını âşığa armağan etmiştir (Demir 2010: 304). Kendi döneminden sevdiği ve beğendiği isimlerin Hacı Taşan ve Muharrem Taşan olduğunu ifade etmektedir. Kendisine örnek olarak aldığı tek kişinin Âşık Veysel olduğunu belirtmektedir. Âşığa mahlası dönemin Ankara Valisi ve kendisinin dostu olan Celal Kayacan'ın Hasandede'ye yaptığı bir ziyaret esnasında âşığı sahneye davet ederken ''Bu benim Âşık Mehmet'im'' demesi üzerine verilmiştir (Demir 2010: 306). Bundan sonra hep Âşık Mehmet takma adını kullanmıştır. Âşık meclislerinde zaman zaman icralarda bulunan Mehmet, özellikle Kırıkkale, Keskin ve Hasandede'de yapılan festivallere katılmıştır. Buralarda çokça atışmalar sergilemiştir. Âşık irticalen şiir söyleme yeteneğine sahiptir. Hiçbir dernek veya kuruluşa üye olmayan âşık, birkaç defa albüm doldurmuştur. Ancak bu eserleri zaman içinde kaybolup gitmiştir (Demir 2010: 306).

Eserlerinde gündelik hayatta yaşadığı olaylardan sıklıkla bahsetmektedir. Hayatın getirdiği sevinç, mutluluk, heyecan ve zamanın geçiciliği gibi duygular âşığın şiirlerinde yer etmektedir. Eserlerinin yazılış amacı yeri geldiği zaman yaşadığı sıkıntıları anlatmak, yeri geldiği zaman sevinçlerini insanlarla paylaşmaktır. Şiirlerinde özellikle Âşık Veysel etkisi görülmektedir (Demir 2010: 304). Mahlas olarak adını tercih etmiştir. Mani nazım biçimini sıklıkla kullanmıştır. Âşığın bazı eserlerinin duraklarında ve ölçüsünde uyumsuzluklar göze çarpmaktadır. Örneğin 12’li hece ölçüsüyle söylediği şiirlerde, bazı dizelerin 10, 11, 13, 15’li hece ölçüsünde olduğu görülmektedir. Âşık, yarım kafiye başta olmak üzere kafiye çeşitlerinin tamamını kullanmıştır. Çoğunlukla tunç, zengin ve cinaslı kafiye türlerini tercih etmiştir. Kullandığı dil konuşma diline yakın, yalın ve süsten uzaktır. Âşık hakkında herhangi bir akademik çalışma yapılmamıştır (Demir 2010: 306).

Kaynakça

Demir, Fatma Merve (2010). "Mehmet Demirtaş". Sazın ve Sözün Sultanları IV. Ed. Fatma Ahsen Turan ve Başak Uysal. Ankara: Gazi Kitabevi. 302-308.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: MEHMET DALDAL
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FİGANÎ, Faik Yılmazd. 1938 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2İdris Nebi Karakuşd. 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MİRAT, Mirati Gazeloğlud. 10.10.1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Nezihe Arazd. 11 Mayıs 1922 - ö. 25 Temmuz 2009Doğum YılıGörüntüle
5Zeyyat Selimoğlud. 31 Mart 1922 - ö. 01 Temmuz 2000Doğum YılıGörüntüle
6MEMMED ÇODAROĞLU MEMMEDOVd. 1922 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Nezihe Arazd. 11 Mayıs 1922 - ö. 25 Temmuz 2009Ölüm YılıGörüntüle
8Zeyyat Selimoğlud. 31 Mart 1922 - ö. 01 Temmuz 2000Ölüm YılıGörüntüle
9MEMMED ÇODAROĞLU MEMMEDOVd. 1922 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Nezihe Arazd. 11 Mayıs 1922 - ö. 25 Temmuz 2009MeslekGörüntüle
11Zeyyat Selimoğlud. 31 Mart 1922 - ö. 01 Temmuz 2000MeslekGörüntüle
12MEMMED ÇODAROĞLU MEMMEDOVd. 1922 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Nezihe Arazd. 11 Mayıs 1922 - ö. 25 Temmuz 2009Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Zeyyat Selimoğlud. 31 Mart 1922 - ö. 01 Temmuz 2000Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MEMMED ÇODAROĞLU MEMMEDOVd. 1922 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Nezihe Arazd. 11 Mayıs 1922 - ö. 25 Temmuz 2009Madde AdıGörüntüle
17Zeyyat Selimoğlud. 31 Mart 1922 - ö. 01 Temmuz 2000Madde AdıGörüntüle
18MEMMED ÇODAROĞLU MEMMEDOVd. 1922 - ö. ?Madde AdıGörüntüle