Metin Celâl

Yaşar Sayaner, Ahmet Yılmaz, Mehmet Çağlayan
(d. 13 Mart 1961 / ö. -)
Şair, Yazar, Çevirmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Soyadı Zeynioğlu'dur. Ankara'da doğdu. Müberra Hanım ile ziraat mühendisi Âkif Vural Bey'in. İstanbul Göztepe Aryamerh Lisesini bitirdi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi Petrol Mühendisliği Bölümünde başladığı (1978-1981) yükseköğretimini yarıda bırakıp İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Basın Yayın Yüksekokuluna devam etti (1982-1985). Çeşitli gazete ve dergilerde redaktörlük ve yazı işleri müdürlüğü yaptı. Aralık 1989-1992 yıllarında Heinrich Böll bursuyla Almanya'da kaldı (2001:566). Parantez Yayınevi'nde yönetici olarak çalıştı. İmge/Ayrım (1984, 3 Sayı), Yeryüzü Konukları (1984, 1 Sayı), Poetika (1985, 4 Sayı), Fanatik (1989, 4 Sayı) ve Sombahar (1990-1996, 35 Sayı) ve Özgür Edebiyat (2007-2013) dergilerinin yayın kurullarında yer aldı (2001:566). Hâlen Parantez Yayınlarının yöneticisidir. Edebiyat ve İlim Eserleri Sahipleri Meslek Birliği (EDİSAM) başkanlığı da yapan Celâl Türkiye Yazarlar Sendikası ve Pen Yazarlar Derneği üyesi, Türkiye Yayıncılar Birliği genel sekreterliği ve başkanlığı görevlerinde bulundu. İstanbul'da yaşıyor.

İlk deneme yazısı "Yol Ayrımı" 1980'de ODTÜ Edebiyat Kulübü Bülteni'nde çıktı. Yeni Olgu, Oluşum, Edebiyat '81, Varlık, Türk Dili, Sanat Olayı, Günümüzde Kitaplar, Cönk, Gösteri, Broy, Yeni Düşün, Üç Çiçek, Fanatik, Öküz ve Düşler, E gibi edebiyat dergilerinde yayımlanan şiir ve yazılarıyla tanınan Metin Celâl'in, Güneş, Evrensel, Özgür Gündem, Yeni Yüzyıl, Cumhuriyet ve Radikal gibi gazetelerde şiir ve yazıları yayımlandı (Altınkaynak, 2007:432). Uzun yıllar (Eylül 2018'e kadar) Cumhuriyet gazetesinde köşe yazıları ve Cumhuriyet Kitap'ta "Okuduğum Kitaplar" köşesini yazdı. Hâlen Hürriyet Kitap-Sanat’ta kitap eleştirileri yazıyor.

1980 kuşağının imgeci şairleri arasında yer alan Metin Celâl aynı zamanda yazdığı kuramsal ve eleştirel yazılarla da bu şiir anlayışının yaygınlaşmasında önemli rol oynar (Asiltürk, 2006:61). Şiirde içerikten çok söyleyiş güzelliğine ve estetiğe önem veren şair, 1970'lerde ve 1980'lerde şiiri ideolojik araç olarak gören, şiire estetik bir gözle bakmayan, şiirin kendine özgü sorunlarıyla ilgilenmeyen şairleri eleştirmiş ve kendi şiirini estetik bakış üzerine, şiirimizin geçmişiyle hesaplaştığı kadar geçmişin birikiminden de faydalanmak üzerine kurma düşüncesindedir (Asiltürk, 2006:62).

Metin Celâl'in şiirinde aşk, erotizm, ayrılık, hüzün gibi temaları ince bir duyarlılıkla, yer yer hüzünlü ama bir o kadar da ironik bir dille ele aldığı görülür (Asiltürk, 2006:62). Kendi döneminin "toplumcu gerçekçi" şairleri tarafında "bireyci" olmakla suçlanan Metin Celâl, hayatın sıradan akışı içinde sıkılan bireyin kendine çıkış aramasını şiirlerinde işlerken bireyin öne çıkarılmasını estetik bakıştan ve imgeden faydalanarak şiirini kurar (Asiltürk, 2006:62).

İlk kitabı Adım Ölüm'den (1986) itibaren kendini kolay ele vermeyen bir imge sisteminden yana olan şair, günlük hayata dair unsurları ve konuşma dilini başarıyla kullanır. Yalın imgelerle dolu şiirlerinde duyarlı, hüzünlü bir dil vardır. Kendi kuşağı içinde şiir eleştirileriyle de dikkat çeken şair, poetik donanıma önem vermesine ve şiir tarihimize geniş bir açıdan bakabilecek donanıma sahip olmasına rağmen şiirlerinde poetik bilgilere rastlanmaz, bilgiyi içselleştirimiş şekilde kullanır (Asiltürk, 2006:63).

Kaynakça

Altınkaynak, Hikmet (2007). "Metin Celal". Türk Edebiyatında Yazarlar ve Şairler Sözlüğü. İstanbul: Doğan Kitap. 432.

Asiltürk, Bâki (2006). 1980 Kuşağı Türk Şiirinin Poetikası. İstanbul: Toroslu Kitaplığı.

"Metin Celâl" (2001). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C.2. İstanbul: YKY. 566.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: HÜRDÜNYA ŞAHAN
Yayın Tarihi: 20.12.2018
Güncelleme Tarihi: 08.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Bir Küçük Bulutİmge Yayınları / İstanbul1983Hikâye
Adım ÖlümÇizgi Yayınevi / İstanbul1986Şiir
Kendi Kendini TatminÇizgi Yayınevi / İstanbul1989Şiir
KonformistKorsan Yayınları / İstanbul1993Şiir
Cumhuriyet Dönemi Çağdaş Türk Şiiri AntolojisiPapirüs Yayınları / İstanbul1996Şiir
Çağdaş Türk Edebiyatında 199 Şairden 199 ŞiirOğlak yayınları / İstanbul1998Şiir
Çocuk Şiirleri AntolojisiBulut Yayınları / İzmir1998Şiir
Atatürk Şiirleri AntolojisiKavram Yayınları / İstanbul1998Şiir
Çağdaş Türk Edebiyatı Öykü Antolojisi IBulut Yayınları / İzmir1998Hikâye
Çağdaş Türk Edebiyatı Öykü Antolojisi IIBulut Yayınları / İzmir1998Hikâye
Küçük Hayat BağlarıGendaş Yayınları / İstanbul1999Şiir
Herkes Kendine YabancıÇizgi Yayınları / İstanbul1999Şiir
Yeni Türk ŞiiriÇizgi Yayınevi / İstanbul1999Eleştiri
Ne Güzel Çocuklardık BizGendaş Yayınları / İstanbul2000Roman
Türk Edebiyatından Aşk Şiirleri AntolojisiAlfa Yayınları / İstanbul2001Şiir
Gitmek ZamanıGendaş Yayınları / İstanbul2001Roman
Türk Edebiyatından Öykü AntolojisiAlfa Yayınları / İstanbul2001Hikâye
Seni Sevdiğimi BiliyorsunEverest Yayınları / İstanbul2005Roman
Şiir Ustalardan ÖğrenilirEverest Yayınları / İstanbul2006Deneme
Sır Tutabilir misin? Mevlâna'dan Kıssacık ÖykülerCarpe Diem Yayınları / İstanbul2009Hikâye
Fazladan Bir HayatEverest Yayınları / İstanbul2010Roman
Mevlâna'dan Sırlı HikâyelerCarpe Diem Yayınları / İstanbul2017Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Celal Hafifbilekd. 23 Nisan 1930 - ö. 29 Şubat 2012Doğum YeriGörüntüle
2Turgut Uyard. 4 Ağustos 1927 - ö. 22 Ağustos 1985Doğum YeriGörüntüle
3Ahmet Erhand. 08 Şubat 1958 - ö. 04 Ağustos 2013Doğum YeriGörüntüle
4Turgay Kantürkd. 01 Ocak 1961 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Yılmaz Erdoğand. 28 Haziran 1961 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6AŞUR, Aşur Elmad. 1961 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Halide Nusret Zorlutunad. 1901 - ö. 10 Haziran 1984MeslekGörüntüle
8Beyhan Erözd. 1958 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Cəfər Cabbarlıd. 22 Mart 1899 - ö. 31 Aralık 1934MeslekGörüntüle
10Mina Hepsend. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Cengiz Tuncerd. 1931 - ö. 8 Temmuz 1981Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Mehmet H. Doğand. 28 Haziran 1931 - ö. 17 Şubat 2008Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Metin Köktend. 1 Mart 1947 - ö. 27 Kasım 1998Madde AdıGörüntüle
14Ahmet Özerd. 19 Ocak 1946 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15MEHMET, Mehmet Özbekd. 1933 - ö. ?Madde AdıGörüntüle