Madde Detay
MUHÎTÎ
(d. ?/? - ö. 1008/1599/1600)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Ahmed’dir. Rodoslu'dur. Medrese eğitimini tamamlayıp Bostan Efendi’den mülazım olduktan sonra Şam, İstanbul ve Edirne’de naiplik yaptı. Lala Mustafa Paşa’nın serdarlığı zamanında Edirne kadılığına getirildi. Paşa’nın İran seferi sırasında ordu kadılığı yaptı. Kınalı-zâde Hasan Çelebi’nin “Hâlâ orada kadı” olduğunu söylediğine göre tezkiresini yazdığı 1585 tarihinde bu görevde idi. Şam kadısı iken emeki oldu ve 1008’de (1599/1600) İstanbul’da öldü. Mesnevi’deki Pîr-i Çengi hikâyesine yenilerini ekleyerek şeyhleri anlatan müfteilün müfteilün fâilün kalıbında bir mesnevi yazmıştır. Tezkirelerde söz konusu mesneviden alıntı beyitler yer almakta, fakat eserin ismi zikredilmemektedir. Bugün için meçhul olan bu ilginç mesneviye dair bütün bilgilerimiz tezkirelerde yer alan beyitlerle sınırlıdır. Hasan Çelebi, sayısız şiiri olduğunu kaydetmektedir. Nazire mecmualarında bazı şiirlerine rastlanmaktadır.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. C. 4. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Derin, Fahri Ç. Ve Vahit Çabuk (hzl.) (1985). Hâfız Hüseyin Ayvansarayî, Mecmû’a-i Tevârîh. İstanbul: İÜEF Yay.
İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu (tarihsiz). C. 2. İstanbul: Maarif Vekaleti Yay. 522.
Kaf-zâde Fâizî. Zübdetü’l-Eş’âr. Milli Kütüphane, Yz. A. 679, vr. 101a.
Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf.
Köksal, M. Fatih (2006). “Muhîtî”. Türk Dünyası Edebiyatçılar Yazarlar ve Şairler Ansiklopedisi. C. 6. Ankara: AKM Yay. 413.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî. Ankara: Bizim Büro Yay.
Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: TTK Yay.
“Muhîtî” (1986). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 6. İstanbul: Dergâh Yay. 431.
Müstakîm-zâde Süleymân Sa’deddîn. Mecelletü’n-nisâb fi’n-neseb ve’l-künâ ve’l-elkâb. Süleymaniye Kütüphanesi, Hâlet Ef. Nu. 628, vr. 387a.
Rızâ (1316). Tezkire-i Rızâ. İstanbul: İkdâm Matbaası.
Riyâzî. Riyâzü’ş-Şu’arâ. Süleymaniye Kütüphanesi, Es’ad Ef. Nu. 3871, vr. 97b.
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 20.03.2013]
Tataroğlu, Abdullah (1995). Muhîtî - Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği ve Divanının Tenkitli Metni. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSALYayın Tarihi: 13.01.2014Güncelleme Tarihi: 31.10.2020Eserlerinden Örnekler
GAZEL
Pâdşâh-ı ışkam eşkümdür sipâh u haşmetüm
Şu’lesidür âhumuñ başumda tâc-ı izzetüm
Ben kalender meşrebem sâfî dilem âyînevâr
Pes ne gam olsa tarîkinde adûdan hil’atüm
Nâle-i şeb-gîrüm işidüp uyanmış hâbdan
Bahtum el virüp yine uyandı şem’-i devletüm
Gonçeveş pîrâhenini zâhid eylerdi kabâ
Ger sabâ ile irişse aña bûy-ı hâletüm
Tâb-ı mihre sâyebânumdur Muhîtî ebr-i âh
Sâyesinde kimsenüñ bir zerre yokdur minnetüm
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf.1637)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 13.01.2014Güncelleme Tarihi: 31.10.2020Eserlerinden Örnekler
GAZEL
Pâdşâh-ı ışkam eşkümdür sipâh u haşmetüm
Şu’lesidür âhumuñ başumda tâc-ı izzetüm
Ben kalender meşrebem sâfî dilem âyînevâr
Pes ne gam olsa tarîkinde adûdan hil’atüm
Nâle-i şeb-gîrüm işidüp uyanmış hâbdan
Bahtum el virüp yine uyandı şem’-i devletüm
Gonçeveş pîrâhenini zâhid eylerdi kabâ
Ger sabâ ile irişse aña bûy-ı hâletüm
Tâb-ı mihre sâyebânumdur Muhîtî ebr-i âh
Sâyesinde kimsenüñ bir zerre yokdur minnetüm
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf.1637)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 31.10.2020Eserlerinden Örnekler
GAZEL
Pâdşâh-ı ışkam eşkümdür sipâh u haşmetüm
Şu’lesidür âhumuñ başumda tâc-ı izzetüm
Ben kalender meşrebem sâfî dilem âyînevâr
Pes ne gam olsa tarîkinde adûdan hil’atüm
Nâle-i şeb-gîrüm işidüp uyanmış hâbdan
Bahtum el virüp yine uyandı şem’-i devletüm
Gonçeveş pîrâhenini zâhid eylerdi kabâ
Ger sabâ ile irişse aña bûy-ı hâletüm
Tâb-ı mihre sâyebânumdur Muhîtî ebr-i âh
Sâyesinde kimsenüñ bir zerre yokdur minnetüm
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf.1637)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
GAZEL
Pâdşâh-ı ışkam eşkümdür sipâh u haşmetüm
Şu’lesidür âhumuñ başumda tâc-ı izzetüm
Ben kalender meşrebem sâfî dilem âyînevâr
Pes ne gam olsa tarîkinde adûdan hil’atüm
Nâle-i şeb-gîrüm işidüp uyanmış hâbdan
Bahtum el virüp yine uyandı şem’-i devletüm
Gonçeveş pîrâhenini zâhid eylerdi kabâ
Ger sabâ ile irişse aña bûy-ı hâletüm
Tâb-ı mihre sâyebânumdur Muhîtî ebr-i âh
Sâyesinde kimsenüñ bir zerre yokdur minnetüm
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf.1637)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | VELÎ, Veliyüddin Efendi | d. ? - ö. Kasım/Aralık 1655 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Hakan Günday | d. 29 Mayıs 1976 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Tevfik Nevzat Çağdaş | d. 1885 - ö. 1969 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | VELÎ, Veliyüddin Efendi | d. ? - ö. Kasım/Aralık 1655 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Hakan Günday | d. 29 Mayıs 1976 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Tevfik Nevzat Çağdaş | d. 1885 - ö. 1969 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | VELÎ, Veliyüddin Efendi | d. ? - ö. Kasım/Aralık 1655 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Hakan Günday | d. 29 Mayıs 1976 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Tevfik Nevzat Çağdaş | d. 1885 - ö. 1969 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | VELÎ, Veliyüddin Efendi | d. ? - ö. Kasım/Aralık 1655 | Meslek | Görüntüle |
11 | Hakan Günday | d. 29 Mayıs 1976 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Tevfik Nevzat Çağdaş | d. 1885 - ö. 1969 | Meslek | Görüntüle |
13 | VELÎ, Veliyüddin Efendi | d. ? - ö. Kasım/Aralık 1655 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Hakan Günday | d. 29 Mayıs 1976 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Tevfik Nevzat Çağdaş | d. 1885 - ö. 1969 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | VELÎ, Veliyüddin Efendi | d. ? - ö. Kasım/Aralık 1655 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Hakan Günday | d. 29 Mayıs 1976 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Tevfik Nevzat Çağdaş | d. 1885 - ö. 1969 | Madde Adı | Görüntüle |