MUZAFFEREDDÎN ŞÎRÂZÎ, Alî bin Muhammed

(d. ?/? - ö. 922/1516-17)
nâsir, divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Alî, künyesi Alî bin Muhammed olan şairin lakabı Muzaffereddîn’dir. Şirazlıdır. Bu nedenle kendisine Muzaffereddîn Alî Şirâzî de denmiştir. Doğum tarihi hakkında kaynaklarda bilgi yoktur. Hakkında en etraflı bilgiyi veren Şakâyık Tercümesi’ne (Mecdî 1269: 340-341) göre Şiraz’da zamanın meşhur âlimlerinden Sadreddîn-i Şîrâzî ve Celâleddîn-i Devânî’den ilim öğrenerek yetişti, tahsilini tamamlayarak emsal ve akranı arasında üstün bir dereceye kavuştu. Hocası ve yakın akrabası olan, o sırada bir medresede müderrislik yapan Celâleddîn-i Devânî hastalandığında yerine Muzaffereddîn Alî’yi vekil olarak bıraktı. Adı geçen iki hocasının vefatından sonra Muzaffereddîn Alî, memleketi Şiraz’dan ayrılıp Anadolu’ya geldi. Burada Celâleddîn-i Devânî’den beraber ders aldıkları, o sırada Anadolu’da kazasker olan Müeyyed-zâde tarafından hürmet ve ikramla karşılandı. Müeyyed-zâde vesilesiyle hâlinden haberdar olan Sultân II. Bâyezîd, ona önce Mustafa Paşa Medresesi’nde daha sonra da Sahn-ı Semân medreselerinden birinde vazife verdi. Bu medreselerde uzun seneler çalışan ve yüzlerce kıymetli talebe yetiştiren şair, yaşlanıp vazifeye devam edebilecek takati kalmayınca Yavuz Sultân Selîm tarafından emekliye sevk edildi. 922/1516-17 senesinde vefat edinceye kadar Bursa’da ikamet etti. Şafiî mezhebi âlimlerinden olan Muzaffereddîn Alî Şîrâzî naklî, aklî ve tecrübî ilimlerde bilgili, astronomi, matematik ve mantıkta söz sahibi idi. Nitekim mantık ilmine aşinalığı sebebiyle hocası Celâleddîn-i Devânî “Mantık ilmi insan olsaydı, Molla Muzaffereddîn’in şeklinde olurdu” demiştir. Tecrîd’e, Şerh-i Metâli’ye, Kitâb-ı Oklides’e Hâşiye yazan ve şiir söylemekte de mahir olan Muzaffereddîn Alî’nin ilmî ve derin manalı şiirleri vardır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed SüreyyâSicill-i Osmânî. C. 4. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mecdî Mehmed Efendi (1269). Hadâiku’ş-Şakâyık. İstanbul.

Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsu’l A’lâm. C. 6. İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLÇİÇEK AKÇAY
Yayın Tarihi: 31.01.2014
Güncelleme Tarihi: 06.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ANKÂ, Hüseyin (Acem Hüseyin Molla)d. ? - ö. 1614-16Doğum YeriGörüntüle
2FİKÂRÎ, Seyyid Mehdî Efendid. ? - ö. 1551Doğum YeriGörüntüle
3ITRÎ, Mehmed Itrî Efendid. ? - ö. 1622-23Doğum YeriGörüntüle
4ANKÂ, Hüseyin (Acem Hüseyin Molla)d. ? - ö. 1614-16Doğum YılıGörüntüle
5FİKÂRÎ, Seyyid Mehdî Efendid. ? - ö. 1551Doğum YılıGörüntüle
6ITRÎ, Mehmed Itrî Efendid. ? - ö. 1622-23Doğum YılıGörüntüle
7ANKÂ, Hüseyin (Acem Hüseyin Molla)d. ? - ö. 1614-16Ölüm YılıGörüntüle
8FİKÂRÎ, Seyyid Mehdî Efendid. ? - ö. 1551Ölüm YılıGörüntüle
9ITRÎ, Mehmed Itrî Efendid. ? - ö. 1622-23Ölüm YılıGörüntüle
10ANKÂ, Hüseyin (Acem Hüseyin Molla)d. ? - ö. 1614-16MeslekGörüntüle
11FİKÂRÎ, Seyyid Mehdî Efendid. ? - ö. 1551MeslekGörüntüle
12ITRÎ, Mehmed Itrî Efendid. ? - ö. 1622-23MeslekGörüntüle
13ANKÂ, Hüseyin (Acem Hüseyin Molla)d. ? - ö. 1614-16Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14FİKÂRÎ, Seyyid Mehdî Efendid. ? - ö. 1551Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ITRÎ, Mehmed Itrî Efendid. ? - ö. 1622-23Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ANKÂ, Hüseyin (Acem Hüseyin Molla)d. ? - ö. 1614-16Madde AdıGörüntüle
17FİKÂRÎ, Seyyid Mehdî Efendid. ? - ö. 1551Madde AdıGörüntüle
18ITRÎ, Mehmed Itrî Efendid. ? - ö. 1622-23Madde AdıGörüntüle