Madde Detay
NAZÎF, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed
(d. ?/? - ö. 1275/1858)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğdu. Asıl adı Ahmed Nazîf Efendi’dir. Sahaflar Şeyhi-zâde Es’ad Efendi’nin kardeşi, başmüsevvid Mustafa Efendi’nin oğludur. Medrese öğrenimi gördü. 1246/1830’da müderris oldu. 1251/1835’te Kudüs, 1267/1851’de Şam, 1268/1852’de Mekke kadılığına getirildi. 1275/1858 yılında vefat etti.
Eserleri şunlardır:
1. Dîvân: Daha çok na’tlardan oluşur. Dîvân’da 2 kaside, 198 gazel ve 4 müseddes yer almaktadır. 83 Türkçe, 8 Arapça, 13 Farsça nazm bulunmaktadır. Üçü yazma olmak üzere dört nüshası vardır: İÜ Kütüphanesi TY 2797, Millî Kütüphane No: 06 Mil YZ A 2262, Koyunoğlu Şehir Müze ve Kitaplığı 13735. 1266/1850’da basılmıştır. Dîvân üzerine yüksek lisans tezi hazırlanmıştır (bk. Elaldı 2005).
2. Riyâzu’n-Nukabâ: Mensur. Nakibüleşrafların terceme-i hâlini içerir.
3. Sefînetü’l-Vüzerâ: Türkçe mensur bir eserdir. Kaptan-ı deryâların biyografilerini içerir.
4. Tercüme-i Nuhbetü’l-Fikr: Mensur.
5. Tercüme-i Telhîsü’l-Me’ânî: Mensur.
6. Tercüme-i Risâle-i Kevâkibî: Mensur. Kevâkibî Muhammed’in aynı adlı eserinin tercümesidir (Elaldı 2005: 32).
7. Tercüme-i Ta’lîmü’l-Müteallim: 228 sayfalık mensur bir eserdir. Konusu felsefe ve mantıktır (Elaldı 2005: 31).
8. Tercüme-i Nisâbü’l-İhtisâb: Mensur. Türkçe olup el yazması hâlindedir. 79 sayfadan ibarettir. Fetva ve fıkıh konusu üzerine yazılmıştır (Elaldı 2005: 31).
9. Tercüme-i Tabakat-ı Şernubî: Mensur. Türkçe olup 119 sayfadan ibarettir (Elaldı 2005: 31).
10. Şerh-i Kasîde-i Lâmiyye: Türkçe.
11. Lugat-i Kafiye: Mensur.
12. Tercüme Elf Leyle ve’l-Leyle: Matbu. Meşhur Arap hikâyesi Binbir Gece Masalları’nın tercümesidir.
13. Melikü’s-Seyf Zü’l-Yezen.
14. Sefer-nâme: II. Mahmûd’un Edirne seyahatine dair bir risale.
15. Ukûdü’l-le’âl Fî Tercemeti’l-Simâri’l-Esmâr: Simârü’l-Kulûb Fi’l-Muzâf ve’l-Mensûb adlı eserin tercümesidir.
16. Şerh-i Mevâridü’l-Kelim.
17. Ser-âgâz-ı Hicâz: Manzum.
18. Sûrnâme-i Meserret-Alâm. Manzum.
Fıkıh, felsefe, mantık, kafiye, astronomi gibi çok farklı konularda eserleri tercüme etmesi Nazîf Ahmed’in Arapça ve Farsçaya olan hakimiyetinin ve ilmî yeterliliğinin bir göstergesidir (Elaldı 2005: 33). Ancak o, devrin güçlü divan şairlerinin gerisinde kalmış bir şairdir. Daha çok ilmî yönüyle dikkat çekmiştir (Elaldı 2005: 36).
Kaynakça
Cunbur, Müjgan (2006). "Nazîf". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C.6. Ankara: AKM Yay. 555.
Elaldı, Mehmet (2005). Nazîf Hayatı, Eserleri, Edebî Şahsiyeti ve Dîvân’ının Tenkidli Metni. Yüksek Lisans Tezi: Konya: Selçuk Üniversitesi.
Fatîn, Dâvud (1271). Hâtimetü’l-Eş’âr. İstanbul.
Hülagü, Orhan, Mustafa Ekincikli, Hamdi Savaş (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî. C. IV/II. İsyanbul: Sebil Yay.
Kurnaz, Cemal, Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nailî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.
Tatcı, Mustafa, Cemal Kurnaz (hzl.) (2000). Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. MEHTAP ERDOĞANYayın Tarihi: 19.07.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Yâ Resûlallâh ravzan huld-ı cennetdir senin
Nutk-ı cân-bahşın ser-â-ser hayr u hikmetdir senin
Hamdü-lillah biz dahi bir âsi ümmetlerdeniz
Ümmetin olmak da çünkim ulu ni'metdir senin
Mihr ü meh fermânberdir ey şeh-i levlâk sana
Mâhı iki şakk iden şol bir işâretdir senin
Cümle nûrundan yaradıldı ne varsa kâinât
Ba’s olunduğun beşer izhâr-ı kudretdir senin
Bâr-ı isyân ile mihmânın Nazîf-i derdmend
Âciz ü bîçâre muhtâc-ı şefâatdir senin
(Fatîn Dâvûd (1271). Hâtimetü’l-Eş’âr. İstanbul. 414.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 19.07.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Yâ Resûlallâh ravzan huld-ı cennetdir senin
Nutk-ı cân-bahşın ser-â-ser hayr u hikmetdir senin
Hamdü-lillah biz dahi bir âsi ümmetlerdeniz
Ümmetin olmak da çünkim ulu ni'metdir senin
Mihr ü meh fermânberdir ey şeh-i levlâk sana
Mâhı iki şakk iden şol bir işâretdir senin
Cümle nûrundan yaradıldı ne varsa kâinât
Ba’s olunduğun beşer izhâr-ı kudretdir senin
Bâr-ı isyân ile mihmânın Nazîf-i derdmend
Âciz ü bîçâre muhtâc-ı şefâatdir senin
(Fatîn Dâvûd (1271). Hâtimetü’l-Eş’âr. İstanbul. 414.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Yâ Resûlallâh ravzan huld-ı cennetdir senin
Nutk-ı cân-bahşın ser-â-ser hayr u hikmetdir senin
Hamdü-lillah biz dahi bir âsi ümmetlerdeniz
Ümmetin olmak da çünkim ulu ni'metdir senin
Mihr ü meh fermânberdir ey şeh-i levlâk sana
Mâhı iki şakk iden şol bir işâretdir senin
Cümle nûrundan yaradıldı ne varsa kâinât
Ba’s olunduğun beşer izhâr-ı kudretdir senin
Bâr-ı isyân ile mihmânın Nazîf-i derdmend
Âciz ü bîçâre muhtâc-ı şefâatdir senin
(Fatîn Dâvûd (1271). Hâtimetü’l-Eş’âr. İstanbul. 414.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Yâ Resûlallâh ravzan huld-ı cennetdir senin
Nutk-ı cân-bahşın ser-â-ser hayr u hikmetdir senin
Hamdü-lillah biz dahi bir âsi ümmetlerdeniz
Ümmetin olmak da çünkim ulu ni'metdir senin
Mihr ü meh fermânberdir ey şeh-i levlâk sana
Mâhı iki şakk iden şol bir işâretdir senin
Cümle nûrundan yaradıldı ne varsa kâinât
Ba’s olunduğun beşer izhâr-ı kudretdir senin
Bâr-ı isyân ile mihmânın Nazîf-i derdmend
Âciz ü bîçâre muhtâc-ı şefâatdir senin
(Fatîn Dâvûd (1271). Hâtimetü’l-Eş’âr. İstanbul. 414.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | RAHMÎ/HEVÂYÎ, Kubûrî-zâde Abdurrahman Rahmî Efendi | d. ? - ö. 26 Eylül 1715 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ŞEREF, Mehmed Şeref | d. 1815 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Kemalettin Şükrü Orbay | d. 1878 - ö. 27 Nisan 1940 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | RAHMÎ/HEVÂYÎ, Kubûrî-zâde Abdurrahman Rahmî Efendi | d. ? - ö. 26 Eylül 1715 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ŞEREF, Mehmed Şeref | d. 1815 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Kemalettin Şükrü Orbay | d. 1878 - ö. 27 Nisan 1940 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | RAHMÎ/HEVÂYÎ, Kubûrî-zâde Abdurrahman Rahmî Efendi | d. ? - ö. 26 Eylül 1715 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ŞEREF, Mehmed Şeref | d. 1815 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Kemalettin Şükrü Orbay | d. 1878 - ö. 27 Nisan 1940 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | RAHMÎ/HEVÂYÎ, Kubûrî-zâde Abdurrahman Rahmî Efendi | d. ? - ö. 26 Eylül 1715 | Meslek | Görüntüle |
11 | ŞEREF, Mehmed Şeref | d. 1815 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Kemalettin Şükrü Orbay | d. 1878 - ö. 27 Nisan 1940 | Meslek | Görüntüle |
13 | RAHMÎ/HEVÂYÎ, Kubûrî-zâde Abdurrahman Rahmî Efendi | d. ? - ö. 26 Eylül 1715 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | ŞEREF, Mehmed Şeref | d. 1815 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Kemalettin Şükrü Orbay | d. 1878 - ö. 27 Nisan 1940 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | RAHMÎ/HEVÂYÎ, Kubûrî-zâde Abdurrahman Rahmî Efendi | d. ? - ö. 26 Eylül 1715 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | ŞEREF, Mehmed Şeref | d. 1815 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Kemalettin Şükrü Orbay | d. 1878 - ö. 27 Nisan 1940 | Madde Adı | Görüntüle |