Necati Zekeriya

(d. 11 Kasım 1928 / ö. 10 Haziran 1988)
şair, hikâyeci
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Makedonya’nın başkenti Üsküp'te doğdu (11.11.1928). Çocukluğu ve ilk gençliği bölgenin karışık ortamı içinde düzenli bir öğretim alamadan geçti. Daha sonra katıldığı öğretmenlik kurslarını tamamlayıp öğretmenliğe başladı.Eski Yugoslavya’da azınlıklara tanınan birtakım haklar sonucu,ortaya çıkan yazar boşluğunu doldurmak üzere bu işten anlayan bir grup, gazete ve radyolarda görevlendirilmiş, bunun neticesinde yeni bir yazar kuşağı ortaya çıkmıştır. Bu kuşağa mensup Şükrü Ramo, Enver Tuzcu, Necati Zekeriya, Fahri Kaya, İlhami Emin gibi şairlerin eserleriyle, Makedonya’da yeni dönemTürk şiirinin ilk ürünleri görülmeye başlar. Bu isimlerin en dikkate değer örneklerinden birisi Necati Zekeriya’dır. Burada isimleri anılan şair ve yazarlar kuşkusuz toplumun bu alandaki öncü isimleri olmakla birlikte bir kısmı şartların oluşturduğu, özellikle de partili adların öne çıktığı kişilerdir. Necati Zekeriya’yı bu anlamda farklı tutmak ve diğer isimlerden daha yetenekli ve gayretli bir yazar/şair olarak değerlendirmek gerekir.Kısa süren öğretmenlik görevinden sonra öncePiyoner, sonra da bunun devamı sayılanSevinçve ona ilave olarak yayına başlayanTomurcukçocuk dergilerinin yayın yönetmeni oldu. 1969 yılındaBirlikgazetesinin baş ve sorumlu yazarlığına getirildi. Gazete bünyesinde Birlik yayınlarını kurdu. Daha sonra siyasi sebeplerle bu görevinden alındı. Bir süre sonra Priştine'de yayınlananTangazetesine geçti. Tan yayınlarınca çıkarılanKuşdergisini yönetti. Ufuk açıcı sanatkar kimliği ile pek çok projenin öncüsü olduğu gibi kendilerinden sonra gelecek şair/yazar kadrosunun yetiştirilmesinde de önemli roller üstlendi. Novi Sad'da öldü.

Eski Yugoslavya'da yetişen Türk şair ve yazarlarının en dikkate değerlerinden biri olan Necati Zekeriya, hemen hemen her türde eserler kaleme aldı, çeviriler yaptı. Bu eserlerinin büyük bölümü ülkedeki komşu dillere çevrildi. Şiir ve hikayelerinin çoğunu çocuklar için yazdı. Bunda öğretmen kökenli olması yanında, eski Yugoslavya’da okullarda okutulan lektür kitaplarına duyulan ihtiyaç da rol oynadı. 

Necati Zekeriya şiir ve öykü dışında, deneme, eleştiri, inceleme yazıları da kaleme aldı. Edebi çalışmalarına paralel olarak yaşadığı ülkenin dillerinden Türkçe'ye çeviriler yaptı, bu dil ve kültürlerin Türkiye'de tanınmasına aracılık etti.Bu çalışmaları neticesinde pek çok ödüle layık görüldü.

Kaynakça

İsen, Mustafa-Reyhan (1983). Yugoslavya Türk Çocuk Şiirlerinden Seçmeler. Ankara. 23.

İsen, Mustafa ve Tûbâ Işınsu İsen (2002). Balkanlarda Türk Çocuk Hikayeleri Antolojisi. Ankara: Grafiker Yay. 75.

İsen, Mustafa, R. İsen, A. E. Kireççi (2008). Balkanlar'da Türk Çocuk Şiiri. İstanbul: Varlık Yay. 64.

Kaya, Fahri (1990). Yugoslavya Türk Hikayesi Antolojisi. Üsküp. 35.

Kaya, Fahri (1992). Yugoslavya'da Çağdaş Türk Şiiri Antolojisi. İstanbul. 45.

Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi. 1997. C. 7. Ankara. 178.

Yusuf, Süreyya (1976). Yugoslavya Türk Şiiri. Priştine. 41.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MUSTAFA İSEN & DOÇ. DR. TUBA IŞINSU İSEN DURMUŞ
Yayın Tarihi: 13.02.2018
Güncelleme Tarihi: 17.11.2021

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Şiirler- / Üsküp1950Şiir
Okul Çanı- / Üsküp1952Şiir
Silahşör Tavşan- / Üsküp1953Şiir
Nerde Olsam- / Üsküp1953Şiir
Gelincik- / Üsküp1954Şiir
Kırmızı Küpeler- / Üsküp1958Şiir
Bizim Sokağın Çocukları- / Üsküp1961Hikâye
Ninniler- / Üsküp1964Şiir
Sevgi- / Üsküp1965Şiir
Damlalar- / Üsküp1967Şiir
Eski Sokağın Çocukları- / Üsküp1967Hikâye
Yeni Sokağın Çocukları- / Üsküp1967Hikâye
Güzel Nedir Çirkin Nedir - / Üsküp1968Hikâye
Yeşil Nerde- / Üsküp1975Şiir
Lorko Soyutlaması- / Priştine1977Şiir
Bizim Sokağın Romeo ve Jülyeti- / Priştine1978Hikâye
Eskiler Alırım Yeniler Satarım- / Priştine1985Hikâye
Ağaçlar Dile Gelse- / Priştine1985Şiir
Harfler Ne Yer- / Üsküp1988Şiir
Çayhane Şiirleri- / Priştine1989Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1EMÎN, Şeyh Mehmed Emîn Efendid. ? - ö. 1680Doğum YeriGörüntüle
2Rıfat Emind. 1974 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3FERÎDÎ, Haraccı Hüsâmd. ? - ö. 1512-20 veya 1534-35 ?Doğum YeriGörüntüle
4Cengiz Yörükd. 1928 - ö. 12 Nisan 2008Doğum YılıGörüntüle
5İbrahim Agah Çubukçud. 1928 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Orhan Çubukçud. 1928 - ö. 6 Ağustos 1999Doğum YılıGörüntüle
7Sıtkı Yırcalıd. 13 Eylül 1908 - ö. 29 Eylül 1988Ölüm YılıGörüntüle
8Ahmet Şevket Bohçad. 1920 - ö. 26 Şubat 1988Ölüm YılıGörüntüle
9DERTLİ HAYDAR/HAYDAR, Haydar Özdemird. 1914 - ö. 1988Ölüm YılıGörüntüle
10MEHMET ALİ KALKANd. 1958 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Tevfik Ertürd. 1913 - ö. 10 Eylül 1935MeslekGörüntüle
12Mehmet Fuat Köprülüd. 4 Aralık 1890 - ö. 28 Haziran 1966MeslekGörüntüle
13Abdulla Kadirîd. 10 Nisan 1894 - ö. 4 Kasım 1938Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Petri Yalıncıd. 1964 - ö. 2002Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Abusupiyan Akayevd. 8 Aralık 1872 - ö. 1931Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Necati Güngörd. 27 Mart 1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Necati Gökseld. 7 Aralık 1965 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18M. Necati Özsud. 1922 - ö. 1999Madde AdıGörüntüle