Madde Detay

Necmî’nin asıl adı, doğum tarihi, ailesi ve eğitimi hakkındaki bilgiler kaynaklarda yer almamaktadır. Câniklidir. Latîfî’nin anlattığına göre o, sipahî zümresindendi ve hazine kâtipliği yapan iyi bir muhasipti. Ayan ve ekâbir musahiplerindendi. Dört mezhep mensupları hariç, zındıklardan kimi bulsa onlarla sohbet ve dostluk ederdi. Hak yolu bırakıp diğer yolu seçmiş, mezhebi geniş, Şia meşrepli, müneccim itikatlı, sapkın biriydi. Astronomi, remil ve usturlap ilminde son derece mahirdi (Canım 2000: 522). II. Bâyezîd (s. 886/1481 - 918/1512) devrinde öldü (Tuman 2001: 1035). Necmî mahlasını “ilm-i nücûm”daki ustalığı nedeniyle alan (Eyduran Sungurhan 2009: 358) Necmî Çelebi’nin, eser yazıp yazmadığına dair tezkirelerde bilgi verilmemiş, şiirlerine ve şairliğine ilişkin bir değerlendirme de yapılmamıştır.

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latifî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nüzemâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Eyduran Sungurhan, Aysun (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. B. Tenkitli Metin. http://ekitap.kulturturizm. gov.tr / Eklenti/10739,tsmetinbpdf.pdf?0. [erişim tarihi: 10.02.2014].

İpekten, Haluk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Şemseddin Sâmî (1311). Kâmûsü'l-A’lâm. C. 6. İstanbul.

Matla’

Neler eyler kişiye tâli’-i bed

Ahter-i sa’d eylemez ise meded

Matla’

Dülbendüni ey şâh selîmâne sararsın

Öldürmege âşıklarunı illet ararsın

Şi’r

Bugün bir dilber-i kassâbun oldum kulı kurbânı

Tenümi şerha şerha itseler terk itmezem anı

Şarâb-ı naz içüp sermest oturmışdur dükânında

Koyunı bine yetmişdür yine eyler gibi kânı

Terâzûdan iner dilber budur yâ Rabbi sen sakla

Hased kurdundan anı kim olupdur Yûsuf-ı sânî

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 522, 523.)