Madde Detay
NİYAZİ ECE
(d. 20.02.1955 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Niyazi Ece, 20 Şubat 1955'te Erzincan'ın Tercan ilçesine bağlı Gafur Efendi köyünde doğmuştur. Ece, görme engelli olduğu için okula gidemez. Altı Nokta Körler Derneğinde okuma yazma öğrenen âşık, ilkokul diplomasını buradan alır. Beş erkek kardeşi olan âşığın ağabeylerinden biri Kızılırmak'ta boğulur. Niyazi Ece evli ve dört çocuk babasıdır (Şengül 2010: 400).
Niyazi Ece, on dört yaşında şiir söylemeye başlar. İlk şiirinde yaşadığı köydeki insanların durumlarını anlatır. Kendisini âşıklık geleneğinin içerisinde konumlandıran Ece, rüya görme ve bade içme motiflerine inanmadığını, fakat şiir yazarken görmüş olduğu rüyaların etkisinde kaldığını belirtir. Âşığın bir ustası yoktur, saz çalmayı kendi kendine öğrenir. Şiirlerinde mahlas olarak bazen Niyazi bazen de Niyazi Ece ismini kullanır. Âşık meclislerine, şiir dinletilerine katılır ancak atışmalarda yer almaz. Âşık, irticalen şiir söyleyebilir. Söylediği şiirler üzerinde daha sonra değişiklikler yapar (Şengül 2010: 405).
Niyazi Ece'nin ailesinde kendisinden başka âşık yoktur. Âşık; Daimi, Ali Ekber Çiçek ve Turan Engin ile görüşür. Niyazi Ece'nin etkisinde kaldığı kişiler Mahzuni Şerif, Muhlis Akarsu, Âşık Veysel, Yunus Emre, Hacı Bektaş Veli, Mevlana ve Baba Mansur'dur. Haksızlığa karşı olmasından dolayı Pir Sultan Abdal'ı kendisine örnek alır. Ozanlar Birliği, Atatürkçü Düşünce Derneği ve Altı Nokta Körler Derneğine üyedir (Şengül 2010: 406).
Şiirlerini hece ölçüsüyle kıtalar hâlinde yazar. Hecenin yedili, sekizli, on birli ve on altılı kalıplarına hâkimdir. Şiirleri çoğunlukla koşma ve mani türündedir. Ece, şiirlerinde insanlığı etkileyen konulara, ülke sorunlarına, sömürü sorununa değinir. Köy ve köy hayatı âşığın şiirlerinin bir diğer önemli konusudur. Mustafa Kemal, Mevlana ve Mahzuni Şerif hakkında da şiirler yazar.
Kaynakça
Şengül, Harun (2010). "Niyazi Ece (Âşık Ece)". Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri IV. Ed. Fatma Ahsen Turan ve Başak Uysal. Ankara: Gazi Kitabevi. 400-413.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. NAGİHAN ÇETİN
Yayın Tarihi: 27.12.2018
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | SEVDALI HASAN, Hesen Bebişoğlu | d. 1934 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ŞEYHİ, Mehmed | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SÂMÎ, Erzincanlı Seyyid Süleyman Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | SEVDALI HASAN, Hesen Bebişoğlu | d. 1934 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ŞEYHİ, Mehmed | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | SÂMÎ, Erzincanlı Seyyid Süleyman Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | SEVDALI HASAN, Hesen Bebişoğlu | d. 1934 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | ŞEYHİ, Mehmed | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | SÂMÎ, Erzincanlı Seyyid Süleyman Efendi | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | SEVDALI HASAN, Hesen Bebişoğlu | d. 1934 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | ŞEYHİ, Mehmed | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | SÂMÎ, Erzincanlı Seyyid Süleyman Efendi | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | SEVDALI HASAN, Hesen Bebişoğlu | d. 1934 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ŞEYHİ, Mehmed | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | SÂMÎ, Erzincanlı Seyyid Süleyman Efendi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |