NURA FERYADÎ, Mehmet Kurt

(d. 24.06.1938 / ö. -)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mehmet Kurt, 24 Haziran 1938 tarihinde Erzurum’un Uzundere ilçesine bağlı Cevizli (Hatka) köyünde doğmuştur. Nura Feryadî mahlasını kullanan âşık, Ümmî âşıklardandır. Âşıklığa 1969'da gördüğü rüya sonucunda başlar. Ustası yoktur. Mahlasını rüyasında gördüğü pir vermiştir. Saz çalmayı bilmeyen âşık genellikle irticalen şiir söyler. Âşıklığı herkesin yapamayacağı bir meslek olarak değerlendiren Âşık Nura Feryadî, âşıklığın dışında rençperlik ve çiftçilikle uğraşır (Kurt 1996). Âşıklık sanatını daha çok köy çevrelerindeki kahvehanelerde, düğünlerde ve güreşlerde icra etmektedir. Erzurum haricinde, Bursa ve İzmir’e gitmiştir. Bazı yarışmalarda birkaç ödül almıştır. Sipariş üzerine özel kasetler doldurduğu bilinmektedir (Özarslan 2001: 386).

Âşık Nura Feryadî, kahvehane, düğün, mahallî geceler münasebetiyle yapılan âşık fasıllarına pek katılmayan veya yarışma, şenlik ve benzeri faaliyetler içinde verimleriyle fazlaca yer almayan, saz çalmayan ve irtical gücü bulunmayan; ancak âşık tarzı şiir geleneği vadisinde geleneksel vezin, tür ve şekilde şiir yazıp söyleyen bir gelenek temsilcisidir (Özarslan 2001: 102). Fasıllara iştirak ettiğinde âşık karşılaşmaları yapmak yerine kendi eserlerini söylemeyi tercih etmektedir. Bu şiirlerin tamamı icra bakımından serbest deyiş özelliği taşır. Âşık Nura Feryadî'nin çoğunlukla semai türünde söylediği şiirlerinde umumiyetle taasavvufî konuların tema olarak işlendiği görülür. Âşık Nura Feryadî, dünyevî konuları şiirlerine konu etmeyen bir âşıktır. Nakşibendi tarikatı müntesibi olması dolaysıyla ehl-i tarik bir tavrı olan âşığın eserlerini daha çok dinî ve tasavvufî konularda vermesine sebep teşkil eder (Özarslan 2001: 104). Mahirî ile Mahıtaban hikâyesi anlattığı ve yörede anlatılan halk hikâyelerinden bir kaçını bildiği de kaydedilmiştir (Vural 2012: 175).

Kaynakça

Mehmet Kurt, 1938, Erzurum-Uzundere, okur-yazar, çiftçi. [10.02.1996 tarihinde Erzurum’da Metin Özarslan tarafından yapılan görüşme. Görüşmenin ses kaydı ve deşifre edilmiş metin, M. Özarslan arşivindedir.]

Özarslan, Metin (2001). Erzurum Âşıklık Geleneği. Ankara: Akçağ Yay.

Vural, Temel (2012). Sümmanî'den Günümüze Oltu Havzası Şairleri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. METİN ÖZARSLAN
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MEHMET CANd. 1927 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SEYYARÎ, Seyyar Gözütokd. 01.07.1925 - ö. 1962Doğum YeriGörüntüle
3ARDOSLU UMMANÎ, İbrahim Sarıkayad. 1911 - ö. 1979Doğum YeriGörüntüle
4MEHMET CANd. 1927 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5SEYYARÎ, Seyyar Gözütokd. 01.07.1925 - ö. 1962Doğum YılıGörüntüle
6ARDOSLU UMMANÎ, İbrahim Sarıkayad. 1911 - ö. 1979Doğum YılıGörüntüle
7MEHMET CANd. 1927 - ö. ?MeslekGörüntüle
8SEYYARÎ, Seyyar Gözütokd. 01.07.1925 - ö. 1962MeslekGörüntüle
9ARDOSLU UMMANÎ, İbrahim Sarıkayad. 1911 - ö. 1979MeslekGörüntüle
10MEHMET CANd. 1927 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11SEYYARÎ, Seyyar Gözütokd. 01.07.1925 - ö. 1962Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ARDOSLU UMMANÎ, İbrahim Sarıkayad. 1911 - ö. 1979Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MEHMET CANd. 1927 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14SEYYARÎ, Seyyar Gözütokd. 01.07.1925 - ö. 1962Madde AdıGörüntüle
15ARDOSLU UMMANÎ, İbrahim Sarıkayad. 1911 - ö. 1979Madde AdıGörüntüle