Madde Detay
Nahit Sırrı Örik
Ayşe Nesrin
(d. 22 Mayıs 1895 / ö. 18 Ocak1960)
Yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğdu. Babası Örikağasızâde Hasan Sırrı Bey (1861-1933) idarecilik ve eğitim alanında üst düzey görevlerde bulundu. Annesi Üçüncü Ordu Topçu kumandanı İbrahim Paşa’nın kızıdır. Düzenli bir eğitim görmedi, evde mürebbiyesinden Fransızca öğrendi, mürebbiyesinin okuttuğu kitaplarla Fransız Edebiyatı ile tanıştı. Bir süre mahalle mektebine gitti, daha sonra bir İngiliz, bir de Fransız mektebi ve Galatasaray Lisesi’ne devam ettiyse de hiçbirisini bitiremedi. 1915-1928 yılları arasında babasının işi sebebiyle Avrupa’yı dolaştı; Tiflis, Berlin, Paris, Viyana, Roma, Kopenhag gibi şehirlerde yaşadı. 1928 yılında Cumhuriyet gazetesinde çalıştı. Milli Eğitim Bakanlı’ğında çevirmenlik yaptı. (Çeri 9-11) Anadolu gezileri sırasında yazdığı makaleler çeşitli dergilerde yayımlandı. Ankara’da bulunduğu dönemde, 1933 yılında Yaşar Nabi Nayır ile birlikte Varlık dergisini çıkardı. 18 Ocak 1960 tarihinde kalp krizi sonucu vefat etti.
Yazılarını Hayat, Türk Yurdu, Ülkü, Varlık, Tanin, Vakit, Dünya, Hürriyet, Vatan, Resimli Tarih, ve Tarih Dünyası gibi dergilerde yayımladı. Öykü, roman, oyun, eleştiri ve gezi yazısı türlerinde eserler veren Örik’in ilk öyküsü “Zeynep la courtisane" (Kibar Fahişe Zeynep) Paris’te çıkan bir dergide yayımlandı. Örik’in yayımlanan ilk romanı 1937 yılında Tan gazetesinde tefrika edilen 1946 yılında kitap olarak yayımlanan Kıskanmak’tır. Öyküleri Kırmızı ve Siyah (1929), Sanatkârlar (1932), Eski Resimler (1933), Eve Düşen Yıldırım (1934) adları ile yayımlandı. Kıskanmak romanından sonra 1944 yılında Tanin gazetesinde tefrika edilen ikinci romanı Yıldız Olmak Kolay mı? ardından 1948 yılında Tasvir-i Efkar gazetesinde tefrika edilen Tersine Giden Yol ve son romanı Sultan Hamid Düşerken (1957) yayımlandı. Eserlerinin kurgusunda olay örgüsünden ziyada karakterleri öne çıkardı; Osmanlı’nın son döneminden Cumhuriyet dönemine geçiş sürecindeki toplum yapısını ele aldı. Eserlerinin yayımlanmasında M. Kayahan Özgül’ün girişimleri etkili oldu; oyunları Bütün Oyunları olarak Raşit Çavaş tarafından tek ciltte toplandı.
Kaynakça
Demir, Mehmet. "Nahit Sırrı Örik'in Hayatı ve Eserleri Üzerine Bir İnceleme". Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi
Özgül, Kayahan M. ve Vahide Bilgi. "Bir İnter-Mezzoya Prelüd " Sanatkârlar, Nahid Sırrı Örik, İstanbul: Oğlak Yay., 2009.
Çeri, Bahriye. "Nahid Sırrı Örik'in İstanbul Yazıları", İstanbul Yazıları, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay. 2011.
Soylu, Özge. "Nahid Sırrı Örik, Kıskanmak ve Psikanaliz" Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Bilkent Üniversitesi, 2001.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE TUĞCUYayın Tarihi: 20.09.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 20.09.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Zeynéb la Courtisane | - / Paris | 1927 | Hikâye |
Kırmızı ve Siyah | - / İstanbul | 1929 | Hikâye |
San'atkârlar | - / İstanbul | 1932 | Hikâye |
Colére de Sultan | - / İstanbul | 1933 | Hikâye |
Eski Resimler | - / İstanbul | 1933 | Hikâye |
Eve Düşen Yıldırım | - / İstanbul | 1934 | Hikâye |
Kıskanmak | - / İstanbul | 1946 | Roman |
Eski Zaman Kadınları Arasında | Oğlak / İstanbul | 1995 | Hatıra |
Sultan Hamit Düşerken | Kanaat kitabevi / İstanbul | 1957 | Roman |
Bütün Oyunları | Oğlak / İstanbul | 1997 | Tiyatro |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | NÂYÎ, Nâyî Osman Dede | d. ? - ö. 1729-30 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Hakan Şarkdemir | d. 20 Agustos 1971 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SEYFÎ, Dülger-zâde Mustafa S.Efendi | d. ? - ö. 1523 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Mahmut Yesari | d. 1895 - ö. 16 Ağustos 1945 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | DERTLİ CELAL, Kul Celal, Mursaloğlu Haydar Celal | d. 1895 - ö. 1921 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | AHMET ERTEM | d. 1895 - ö. 1947 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Mahmut Yesari | d. 1895 - ö. 16 Ağustos 1945 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | DERTLİ CELAL, Kul Celal, Mursaloğlu Haydar Celal | d. 1895 - ö. 1921 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | AHMET ERTEM | d. 1895 - ö. 1947 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Mahmut Yesari | d. 1895 - ö. 16 Ağustos 1945 | Meslek | Görüntüle |
11 | DERTLİ CELAL, Kul Celal, Mursaloğlu Haydar Celal | d. 1895 - ö. 1921 | Meslek | Görüntüle |
12 | AHMET ERTEM | d. 1895 - ö. 1947 | Meslek | Görüntüle |
13 | Mahmut Yesari | d. 1895 - ö. 16 Ağustos 1945 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | DERTLİ CELAL, Kul Celal, Mursaloğlu Haydar Celal | d. 1895 - ö. 1921 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | AHMET ERTEM | d. 1895 - ö. 1947 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Mahmut Yesari | d. 1895 - ö. 16 Ağustos 1945 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | DERTLİ CELAL, Kul Celal, Mursaloğlu Haydar Celal | d. 1895 - ö. 1921 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | AHMET ERTEM | d. 1895 - ö. 1947 | Madde Adı | Görüntüle |